zaterdag 17 maart 2012

Wissen, wiste, gewist

Ik heb nog de tijd meegemaakt dat inktvlekken en fouten gewist werden met een setje van twee flesjes: een kleurloze vloeistof en een donker paarse.


Toen ik later chemie ging studeren, begreep ik dat het hier om een kaliumpermanganaatoplossing (paars) en natriumthiosulfaatoplossing (kleurloos) ging.
Het inktwissen was pure chemie. Het permanganaat oxideerde de inktleurstof zodat de kleur verdween en het bruine mangaandioxide (MnO2) dat daarbij ontstond werd op zijn beurt door het thiosulfaat omgezet tot vrijwel kleurloos mangaanoxide (MnO).
Het werkte maar het was een geknoei.

Een paar jaar later kwamen de “Tintenkillers”.



image

En weer was hun werk niets anders dan chemie.
Maar in dit geval was er maar één actieve stof op de killerstift aanwezig: natriumsulfiet.
Dat natriumsulfiet verandert de chemische structuur van de inktkleurstof zodanig dat ze geen zichtbaar licht meer absorbeert en daardoor kleurloos wordt.

Toen kwamen “de potjes”, de Tipp-Ex.


File:TippexOldStyleBottle.jpg

De werking daarvan was eigenlijk fysica.
De witte vloeistof die in de potjes zit is titaniumdioxide opgelost in vluchtige oplosmiddelen.
Strijk je die oplossing over “een foutje” uit, dan verdampt het oplosmiddel en het witte deklaagje blijft achter. Tegenwoordig kan je dat laagje titaniumdioxide ook via een afstrijkrolletje op de fout aanbrengen. Dan zijn er geen schadelijke oplosmiddelen nodig.

Al die correctorstoffen waren nuttig vóór de tijd van de tekstverwerking.
Van zodra die op het toneel verscheen was hun rol grotendeels uitgespeeld. Fouten zijn nu verbeterbaar vóór er iets op papier komt.
En er komt nog altijd heelwat op papier!
En er wordt nogal wat bedrukt papier in de vuilmand gegooid, meer dan ooit.
Recyclage kan, maar dat is heel bewerkelijk en niet al te milieuvriendelijk.
Maar er is een oplossing op komst.

Een Engels-Duitse groep onderzoekers is er in geslaagd om met groen laserlicht tonerinkt van bedrukte pagina’s te verdampen, terwijl het papier onbeschadigd achterblijft! Hetzelfde blad papier kan dus meerdere keren gebruikt worden.
In de Proceedings of the Royal Society vind je een samenvatting van hun vondst.
Voorlopig is er nog geen “wisprinter” (of moet het “printwisser” zijn?) commercieel beschikbaar, maar dat zal wellicht een kwestie van tijd zijn.

Groen laserlicht dat er voor zorgt dat er minder papier nodig is en dat er dus minder bomen moeten sneuvelen.
Groener kan het niet…

Geen opmerkingen:

Een reactie posten