woensdag 30 juni 2010

Afstand meten in Google Maps

Alhoewel er al mashups bestonden die ons toelieten om afstanden te meten in Google Maps, laat ik jullie met deze weten dat Google zelf dit nu ook voorzien heeft: een ingebouwd afstandsmetertje.
Daarvoor moet je het “tooltje” wel eerst activeren in Google Map Labs.

image
Van dan af verschijnt er links onderaan de kaart, naast de afstandsschaal, een icoontje.
Van zodra je sat icoontje aanklikt wordt de afstandsmeting actief.
Je geeft een beginpunt aan en een aantal tussenliggende punten tot aan je eindpunt.
Google berekent je dan de precieze afstand tussen je beginpunt en je eindpunt.
Zelfs tot op 1 cm nauwkeurig als ik de getalwaarde bekijk! Maar is dat is toch wel overdreven optimistisch…
 
image
In elk geval, van nu af geen discussie meer over hoeveel km je fiets- en/of wandelweg wel lang is.
Google ziet u, hier overdrijft men niet!

dinsdag 29 juni 2010

Kopkracht op het WK

Nu het WK-voetbal aan de 1/8 finales toe is, wordt het wel spannender, maar nog altijd niet meteen mooier.
Met uitzondering van Lionel Messi, zijn er weinig of geen sprankelende baltovenaars aanwezig.
En zelfs Messi laat ons maar in heel beperkte mate genieten vind ik.
Ik blijf dus nog altijd op mijn voetbalhonger zitten.

Het moderne, harde, efficiënte voetbal, vraagt eerder atletische types dan kunstenaars.
Fysieke paraatheid en incasseringsvermogen zijn essentieel tegenwoordig. Dit blijkt voortdurend.
Zo’n voetballerslichaam moet nogal wat kunnen verwerken.

image 
Ik heb me gisterenavond even bezig gehouden met het (benaderend) berekenen van de kracht die het hoofd van een speler ervaart als hij een aangeschoten bal kopt.

Als een speler de bal tegen zijn hoofd krijgt, ondergaat de bal een vertraagde beweging. De bal wordt afgeremd.
De afstand waarover de bal vertraagt, kan uitgedrukt worden met de formule van de vertraagde beweging.
Misschien herinner je je deze formule nog uit je middelbare schooltijd:

1.png

Hierin is x de afstand waarover de bal afgeremd wordt.
Zeg maar de afstand waarover hij ingedrukt wordt.
Laat ons aannemen dat die afstand ongeveer gelijk is aan de straal van de bal.
Voor de fameuze Jabulani vind ik op internet een diameter van 69,5 cm. Dan is de straal gelijk aan 11 cm.

De tijd t gedurende dewelke de bal wordt afgeremd kennen we niet. Maar in de veronderstelling dat de bal tot stilstand komt tegen het hoofd van de speler vóór hij weer vertrekt, kunnen we zeggen dat de snelheidsverandering die hij ondergaat, gelijk is aan (weer een formule uit het middelbaar):

2.png

Als we dit in de eerste formule stoppen, vinden we een uitdrukking voor de vertraging a die de bal ondergaat:

3.png

Je ziet dat de vertraging a van de bal vooral door de snelheid wordt bepaald.
Een loeier kan wel een snelheid halen van 100 km/h.
Laten we dit voor onze berekening beperken tot 80 km/h = 22 m/s.
Dan is a = 2200 m/s2
De kracht die het hoofd van de speler moet incasseren is dan volgens de wet van Newton:

F = m.a

De massa m van de Jabulani is 440 gram = 0,440 kg.
En dus is F = 968 Newton (N).
Dit komt overeen met 98,7 kilogramkracht (kgf).
Zo’n balletje stoppen met het hoofd komt dus overeen met het incasseren van een gewicht van bijna 100 kg!
Amaai…

image 
Harde sport dus die voetbalsport.
En vooral: harde koppen, die koppen van de voetbalspelers!

maandag 28 juni 2010

Keverwiskunde - oplossing

image  
De kortste weg die het kevertje kan volgen is E-I-C.
Of een analoge weg natuurlijk.
Dus rechtdoor over het vóórvlak naar het midden van de overstaande ribbe DF.
En van daaruit, rechtdoor over het zijvlak naar zijn eindbestemming.

Dat zie je nog het best als je de kubus open plooit.
Want kan je er niet naast kijken: de kortste afstand tussen 2 punten is een rechte:

image
Welke afstand legt het kevertje dan af?
EC2 = AE2 + AC2 = 100 cm2 + 400 cm2 = 500 cm2.
EC = 22,36 cm.
Knap gevonden door dat kevertje.
Ook gevonden door 4 niet-kevertjes. Proficiat!

Zien is niet meten

Een simpele cirkel heeft blijkbaar de kracht om de waargenomen grootte van een voorwerp te beïnvloeden.
Op het eerste zicht zie waarschijnlijk de rechtse appel groter dan de linkse appel.
.
image

Die illusie ten gevolge van contrastwerking komt nog sterker tot uiting in het voorbeeld hieronder.
In een kleine omgeving zien we eenzelfde voorwerp groter.
In een grote omgeving zien we eenzelfde voorwerp kleiner.

image

Over contrast-illusie gesproken: tussen kleine Italianen voel ik mij meer op mijn gemak dan tussen lange Hollanders...

zondag 27 juni 2010

Hoe dingen breken

Hogesnelheidsopnames laten ons toe om dingen te zien die we met het blote oog niet kunnen waarnemen.
Hoe dingen breken bijvoorbeeld.
Hieronder enkele illustraties.



Nog een mooie.
En met een 3D-brilletje is het nog spectaculairder.



Wil je nog meer van dat?
Ga dan eens een kijkje nemen op 20 Stunning Examples of Physics Simulations.

zaterdag 26 juni 2010

Over oorsuizen en spookgeluiden

Ik heb er al een aantal jaren last van.
Van oorsuizingen.
Gelukkig is het (nog) niet overdreven erg.
Maar als ik er begin op te letten, is het om gek te worden.
Dat aanhoudend gesjirp van wel duizenden krekels.

   oor   

De oorzaak van dit wel zeer irriterend probleem, waar miljoenen mensen last van hebben, is een beschadiging van de haarcellen in het slakkenhuis, een gebied in ons middenoor (zie beeld hierboven).
Zoiets kan het gevolg zijn van blootstelling aan te sterke geluiden.Maar ook van ouderdom

De gevolgen van het niet meer functioneren van de haarcellen én een mogelijke remedie, zijn deze week (24 juni) door Joseph P. Rauschecker van het Georgetown University Medical Center beschreven in Neuron.
Een kopie van het artikel is als pdf-bestand beschikbaar.
Ik probeer samen te vatten.

De beschadigde haarcellen geven geen signalen meer door aan de hersenen. De hersenen ervaren (abnormale) stilte uit dat gebied.
En dan gebeurt er iets dat vergelijkbaar is met de fantoompijn bij mensen die een ledemaat verloren hebben: ze voelen nog pijn in een arm of been dat er niet meer is. Die fantoompijn wordt opgewekt omdat het lichaam geen signalen meer ontvangt van het verdwenen ledemaat.
In het geval van de afgestorven haarcellen gaat het om fantoomgeluiden: het gehoorcentrum wordt overactief omdat het niet overweg kan met het feit dat de haarcellen,  tegen de verwachtingen in, geen signalen meer doorgeven.
Gevolg: we horen die overactiviteit als een tergend gesjirp (of een ander geluid).

Volgens Rauschecker ligt de oorzaak van de overactiviteit van het gehoorcentrum in het gebrek aan serotonine
Serotonine is de stof die als communicatiemolecule (neurotransmitter) gebruikt wordt om boodschappen naar de hersenen te sturen, waardoor de activiteit van het gehoorcentrum gekalmeerd wordt en de spookgeluiden wegblijven.
 serotonine  
Als Rauschecker gelijk zou hebben, is de redding wellicht nabij.
Want dan kan er, op basis van serotonine, voor medicatie gezorgd worden die het tekort opvangt.
Laat ons hopen!

vrijdag 25 juni 2010

Keverwiskunde

image
Een kevertje zit opgesloten in een kubus met 10 cm zijde.
Hij wil van E naar C.
Hij kan over alle vlakken lopen, zelfs ondersteboven mocht dat nodig zijn.
Hoe moet hij lopen om langs de kortste weg van E naar C te gaan?
En welke afstand legt hij daarbij af?
Jullie antwoorden tegen zondagavond naar herve.tavernier2@pandora.be.
Maandagavond toon ik jullie of het beestje even slim was als jullie.
Of misschien zelfs slimmer…

donderdag 24 juni 2010

Wat gebeurt daar allemaal?

Wellicht heb je het ook al meegemaakt. Je bent niet echt aan het werk op je PC. Dat wil zeggen: je bent niet aan het werk met een bepaald programma. Word, Outlook, Internet Explorer, Firefox,... draaien niet. En toch ratelt je harde schijf dat het een lieve lust is.
Wat gebeurt daar allemaal?
Natuurlijk zijn er voortdurend processen op de achtergrond actief. En via taakbeheer (in Windows: systeeminformatie onder bureau-accessoires) kan je een zicht krijgen op die activiteit.
Maar het is voor niet-specialisten niet simpel om uit die activiteitentabel de juiste conclusies te trekken en eventueel overbodige processen stop te zetten.
Via ZDNet.be kwam ik deze week bij een klein en interessant programmaatje terecht dat goed kan helpen om hierin meer klaarheid te brengen: “What is my computer doing?” is de duidelijke naam.
 PC Activity Monitor
Het programma analyseert de actieve programma’s en processen en toont er gedetailleerde informatie over: waar zit het op je PC, van wie komt het, wat is het versienummer enz.
Alle informatie gebeurt in realtime, d.w.z. dat je ziet wanneer het programma / proces actief wordt, hoe lang het actief blijft, wanneer het stopgezet wordt enz.
What is my computer doing geeft je ook de mogelijkheid om wat loopt, stop te zetten en zelfs om het te verwijderen.
En wat zeker interessant is: er is een directe link naar Google om meer informatie over het “verdachte” programma / proces te zoeken.

Nog iets: er zijn ook links naar de virusscanners Kaspersky en Virustotal voor het geval je wil weten of er geen Trojaantje je systeem is binnengedrongen.
Spijtig zijn dit geen directe links.
Er wordt een kopie van het pad naar het programma / proces op je klembord geplaatst en je moet dan zelf een upload doen op de sites van de virusscanners. Nogal omslachtig dus en in strijd met het comfort dat het programmaatje voor de rest wil bieden.

Er bestaan completere, maar veel complexere methodes om aan de weet te komen wat er allemaal in je PC gebeurt.
What is my computer doing doet dat overzichtelijk en toegankelijk voor niet-techneuten.
Misschien vind je het ook de moeite waard?

woensdag 23 juni 2010

WK-voetbalkalender

Het WK-voetbal is intussen al meer dan een week oud.
Veel plezier heb ik er nog niet aan beleefd.
De meeste matchen verlopen me te saai.
Te weinig frivool spel.
Zondagavond was het tijdelijk iets beter.
Maar waar is de tijd van het echt grote Brazilië?
En van de toen nog baardeloze voetbaltovenaar Maradonna?

Maar het kan nog beteren.
Wie een goed overzicht wil houden op wat nog komen moet en wat al voorbij is, kan terecht op de schitterende Flash-site World Cup Calendar.

image
Je kan er vlot gegevens opzoeken per team, per stadion, per datum enz.
En je ziet telkens, door oplichtende kleuren, de koppeling van het zoekcriterium dat je hanteert, met de andere zoekcriteria.Als je bijvoorbeeld met de muis over “Netherlands” hoovert, zie je onmiddellijk welke matchen de ploeg al gespeeld heeft en nog moet spelen in deze fase van het tornooi (voorrondes), waar die matchen doorgingen of zullen doorgaan, wanneer, in welke groep de ploeg onderverdeeld is enz.

Een prachtig staaltje van data-visualisatie.
Een krachtig stukje programmatie.
Je zou er bijna het vuvuzela geblaar bij vergeten…

dinsdag 22 juni 2010

Dat moet je zien Kate Ryan!

Mij bezorgd via oud-collega Maria.
Maar ik vind het zo fantastisch dat ik niet kan nalaten om het hier ook te laten zien.
Mooi melodietje.
Mooie en vooral... zeer plooibare meisjes.
Zij daar maar eens mee getrouwd...
Dat is wat anders dan die kniezwengel, hé Kate Ryan!
 

maandag 21 juni 2010

Huishoudgeldpuzzel - oplossing


Het was me daar het huishoudentje wel bij Janssens, Franssens en Pieters!
De vrouw van Piet Pieters was namelijk de dochter van Jan Janssens en ze was ook de nicht van Frans Franssens!
Met hun vier brachten ze in totaal 4*250 €=1000 € in de huishoudpot.
Na de aftrek van de 920 € uitgaven op ‘t einde van de maand, bleef er dus 80 € over, zodat ze elk nog 20 € kregen.
Goedkoop geleefd in elk geval.
Maar ik ben benieuwd hoe lang zo’n “ménage à quatre” blijft duren…

Tot je er geel van ziet

Zie je ook die gele lijnen loodrecht op de zwarte?

image
Die zijn er nochtans niet!
Er zijn alleen maar gele punten aanwezig op de kruispunten van de zwarte lijnen met het blauwe rooster.
Een vergroting maakt dit duidelijk:

image

We hebben hier te maken een voorbeeld van neon kleurspreiding.
Een visuele illusie waarvan men de neurale oorzaak nog niet kent.
Hieronder nog een mooi voorbeeld.

image
De kleur van de kruisjes waar de zwarte lijnen snijden, lijkt zich als een gekleurd cirkeltje met een merkwaardige neongloed te verspreiden.
Maar die cirkeltjes zijn er weer niet, zoals een vergroting rond één van de kruisen bewijst. Maar zelfs bij een vergroting heb je nog de neiging om de neongloed te zien als je het volledige beeld bekijkt. Pas als je b.v. de onderste helft afdekt, verdwijnt het effect helemaal.

image 
Raar nietwaar?
Maar wel mooi, dat neon hersenspinsel.

zondag 20 juni 2010

Kindleplezier

Ik heb hem nu een week.
Gekregen voor vaderkensdag.
En op een paar dagen vanuit Amerika in Romershoven geleverd.
Mijn Kindle DX.
   image
Ik heb lang getwijfeld of zo’n Kindle wel een goede keuze zou zijn.
Er is natuurlijk ook de iPad. En die heeft kleur en al die andere verlokkelijke iPhone-toepassingen.
Maar de kostprijs is een pak hoger en de kwaliteit van de geïntegreerde e-boeklezer is naar het schijnt een stuk minder dan die van de Kindle.
Ik heb de knoop dus maar doorgehakt en voor de e-reader van Amazon gekozen. Ik ben tenslotte een veellezer van Engelstalige boeken. En daarvoor is de Kindle perfect geknipt

image
 
Een sober, mooi ding, met een schitterend zwart-wit leesscherm.
En handig te navigeren.
Met de Kindle DX haal ik in een mum van tijd draadloos (via het Edge- of 3G-netwerk) e-boeken binnen uit de enorme voorraad van Amazon.
Omwille van het netwerkgebruik is de kostprijs per boek iets hoger dan voor de gedrukte versie. Maar er zijn geen portkosten, zodat het resultaat alles bij elkaar voordeliger uitvalt.
 
Het intern geheugen bedraagt 4 GB.
Gezien het een om zwart-wit scherm gaat, is dit voldoende om maar liefst 3500 e-boeken op te slaan.
Maar dat is niet eens nodig omdat alle e-boeken die je via Amazon koopt, in een archief op een computer van de boekengigant worden opgeslagen, waar ze onmiddellijk downloadbaar zijn.

Ik sleur mijn Kindle nu overal mee: in de living, in de keuken, in bed, op het toilet.


Op dit moment ben ik “The Immortal Life of Henrietta Lacks” van Rebecca Skloot aan het lezen.
Een boek over een jong aan kanker gestorven Amerikaanse negerin, die zonder het te weten de medische wetenschap enorme diensten heeft bewezen. En nog bewijst.
Ik kom op dat boek binnenkort zeker nog eens terug.

Vaderdag 2010 was dus voor mij een extra fijne dag.
En ik kreeg zelfs een fles lekkere wijn op de koop toe.
Maar geen das

zaterdag 19 juni 2010

Het klopt niet (meer helemaal)

We leven in een wereld zonder zekerheden.
Zoveel is zeker.
Mia hoorde het dan ook in Keulen donderen toen ik haar vertelde dat er iets fout was met de chronologie die men tot nu toe aanhield in verband met Egypte’s Oude-, Midden- en Nieuwe Rijk.
Zoveel jaren geschiedenisles vol onjuistheden?
Hoe komt men er bij?

image
Hoho, niet te paniekerig Mia!
In grote trekken heb je de waarheid verteld, maar met een paar data was er blijkbaar toch iets mis.

Verfijnde koolstof-14-datering is de reden van het (kleine) onheil.
In Science van 17 juni publiceerden een groep wetenschappers onder leiding van Christopher Bronk Ramsey van de University of Oxford, het resultaat van hun onderzoek.
Het nieuwe in hun methodiek bestond erin dat ze op twee pijlers rustte.
Ten eerste: de eigenlijke koolstof-14 radioactiviteitsmeting bij een groot aantal (211) zaden en plantenresten uit de graven van farao’s uit de verschillende dynastieën
Ten tweede: het uitvoeren van geavanceerde en zeer precieze statistische technieken (zogenaamde Bayesiaanse statistiek), om de beperking die aan koolstof-14-datering vast zit, te elimineren.

Eerst testten ze hun methode uit op voorwerpen waarvan de ouderdom met zekerheid bekend was.
Toen ze zeker waren dat hun methode accuraat was, onderzochten ze de plantenresten uit de graven.
Dit leidde tot de volgende nieuwe chronologie:
  • het Oude Rijk begint tussen 2691 en 2625 BC.
    Dit was de dynastie van farao Djoser, waarvan je hierboven de beroemde trappiramide in Saqqara ziet.
  • het Nieuw Rijk begint tussen 1570 en 1544 BC.    
    Ramses II wordt gesitueerd tussen 1297 en 1273 BC.    
    Toetanchamon tussen 1353 en 1331 BC.
Algemeen liggen de nieuwe data vroeger dan wat tot nu toe werd aangenomen.

image
Enfin: op school moeten de jongens en meisjes nieuwe data leren.
Maar wacht eens even: moeten ze tegenwoordig nog wel data leren?

vrijdag 18 juni 2010

Huishoudgeldpuzzel

Jan Janssens, Piet Pieters en Frans Fransens waren goede vrienden.
Toen de vrouw van Frans Fransens stierf, zorgde zijn nicht voor het huishouden.
Jan Janssens was ook weduwnaar. Hij woonde bij zijn dochter.
Toen Piet Pieters trouwde, stelden hij en zijn vrouw aan de anderen voor om allemaal te gaan samenwonen.
Gezelliger en wellicht goedkoper.
Elk lid van het gezelschap moest op de eerste van elke maand
€ 250 in de gezamenlijke pot brengen voor de huishoudkosten.
Wat dan op het einde van de maand zou overblijven, zou gelijk verdeeld worden aan elk lid van “de commune”.
Iedereen was akkoord met het voorstel.



Op het einde van de eerste maand bedroegen de totale uitgaven voor het huishouden € 920.
Toen het overschot verdeeld werd, kreeg iedereen nog een rond bedrag aan euro’s. Dus euro’s, geen eurocenten.
Hoeveel kreeg iedereen en hoe leg je dat uit?
Laat het me tegen zondagavond weten: herve.tavernier2@pandora.be
Maandag laat ik u weten hoe de financies zó konden geregeld worden.

donderdag 17 juni 2010

Wolfram Alfa helpt

Ik leg op dit moment de laatste hand aan het verf- en behangwerk in onze nieuw ingerichte keuken.
Schatten hoeveel verf je nodig hebt om een muur in een passend kleurtje te steken, is voor een leek als ik niet zo eenvoudig.
Je kan uiteraard vertrouwen op de specialisten in de verfwinkel.
Maar het kan handig zijn om zelf op voorhand een idee te krijgen van de vereiste hoeveelheid. Want te weinig zullen ze je meestal niet aanraden.
En geloof het of niet, maar ook hiervoor vind je via internet gepaste hulp.
Bij Wolfram Alfa.

Wolfram Alfa is een volgens mij nog te veel onderschatte internet-antwoordmachine.
In de rechtermarge van mijn blogje kan je Wolfram Alfa als antwoordmachine gebruiken.
En je kan er de raarste vragen aan stellen: hoeveel verf er nodig is om 10 m2 muur te verven bijvoorbeeld:

image 
Voor 2 lagen zal dat dus ongeveer 1,7 liter zijn.
Met die kennis op zak zullen ze in de verfwinkel al sterk moeten argumenteren om mij 2,5 liter te kunnen aansmeren.

Antwoorden op dergelijke vragen zijn bij Google veel moeilijker te vinden.
En Wolfram Alfa heeft nog veel meer interessante antwoordpijlen op zijn boog.
Je moet maar eens een kijkje gaan nemen in de voorbeeldgalerij.
Je zal verstomd staan.

image

woensdag 16 juni 2010

Het is niet al goud wat blinkt

Een oud gezegde dat mijn moederke destijds regelmatig gebruikte.
En dan had ze het niet over namaakgoud. Goud “uit de koperen bak”, zoals ze wel eens zei.
Neen, ze wilde me leren dat mensen zich dikwijls beter voordoen dan ze werkelijk zijn.
Ik heb het onthouden, maar ik heb me toch nog dikwijls laten foppen.
Maar vandaag heb ik het over echt nepgoud. Goudmetaal dat geen goud is. Of toch niet helemaal.




Je kan er dezer dagen letterlijk niet naast kijken.
Het TV-gebeuren wordt beheerst door voetbal. En door politiek natuurlijk, maar daar is het zeker niet al goud wat blinkt.
Maar ook de voetballers worden deels in het ootje genomen.
Met het goud van de fameuze Jules Rimet beker die op 11 juli aan de nieuwe wereldkampioen voetbal zal worden uitgereikt, is er blijkbaar wat aan de hand.
De FIFA beweert dat het metalen gedeelte van de trofee uit massief goud bestaat.
Het kleinood, dat je hierboven ziet, zou volgens de FIFA uit een blok van 4,9 kg goud van 18 karaat gebeiteld zijn. Samen met een basis van het halfedelsteen malachiet, een geheel van 6,175 kg.
En aangezien 24 karaat goud, puur goud is, bestaat goud van 18 karaat dus uit 75% goud. De rest zijn metalen die toegevoegd worden om het goud een betere hardheid te geven. Dat is aanvaardbaar, want goud van 24 karaat is te kwetsbaar zacht.

Maar (de wat rare) chemieprofessor Martyn Poliakoff van de universiteit van Nottingham, twijfelt aan een vol blok van 18 karaat goud.
Volgens hem kan het niet om een massief blok van 18 karaat goud gaan, omdat die beker van 36,5 cm hoog, dan minstens 70 kg zou wegen! Goud heeft immers een zeer hoge dichtheid: 19,32 kg/dm3
Zie je de oude Sepp Blatter zoiets binnen een paar weken al aan Giovanni van Bronckhorst of Arjan Robben overhandigen?…

Volgens prof. Poliakoff moet die beker voor een groot deel hol zijn. De bal bovenaan het beeld bijvoorbeeld.
Kijk maar zelf eens hoe de prof het uitlegt en dan zal je zien dat het inderdaad niet al goud is wat blinkt, noch letterlijk, noch figuurlijk.
Rare kwieten die chemisten. Sommige toch.

dinsdag 15 juni 2010

Over de Deepwater peulschil

Terwijl in er ons Belgenland én in Nederland werk aan de winkel is om nieuwe regeringen te vormen, blijft in de Golf van Mexico de olie maar in zee stromen.
Men schat dat er al een volume van 50.000.000 vaten olie in de oceaan terecht gekomen is.
Alhoewel het om de ergste olieramp gaat in de geschiedenis van de VS, is dit bij ons nauwelijks nog nieuws.
Een duidelijker bewijs van hoe nieuws door de media zelf gemaakt wordt, kan je niet vinden.



Maar volgens een artikel in de Scientific American, is de olieramp met het Deepwater platform peanuts vergeleken met wat er jaarlijks in Afrika gebeurt
En daar kraait zelfs hélemaal geen mediahaan over!

Volgens het tijdschrift (dat steunt op een artikel in Commodities Now), gebeuren er in Niger jaarlijks 300 dergelijke olierampen!
Gedurende de voorbije 50 jaar zou er in de Afrikaanse Niger delta, al het equivalent van minstens 450.000.000 vaten olie terecht gekomen zijn!
Amnesty International geeft op zijn website meer details hierover.
Maar ook elders in de wereld, van Australië tot Venezuela, gebeuren er voortdurend dergelijke rampen die niet in het nieuws komen.
Met alle gevolgen van dien voor het milieu én de gezondheid van mensen.
En dan maar leuteren over een politieke tsunami

maandag 14 juni 2010

In den bak - oplossing

image

Heel moeilijk was het wel niet om de code van het combinatieslot te vinden.
Je voorgangers hadden je echt wel goed geholpen, want je moest maar aflezen en met cijfers noteren wat je op de laatste regel zag geschreven staan.
Dit was immers wat uit de notaties viel op te maken: een volgende regel was steeds de weergave in cijfers van er op de regel erboven stond:

1
Je ziet één een. Je noteert dus: 11
11
Je ziet twee enen. Je noteert dus: 21
21
Je ziet één twee één een. Je noteert dus: 1211
1211
Je ziet één een één twee twee enen. Je noteert dus: 111221
111221
Je ziet drie enen twee tweeën één een. Je noteert dus: 312211
312211
Je ziet één drie één een twee tweeën twee enen. Je noteert dus: 13112221

Met die combinatie was je in een mum van tijd weg uit Leuven Centraal.

Zie ze flitsen

Vandaag presenteer ik jullie een paar flitsende visuele illusies.

Als je met je ogen over onderstaand rooster dwaalt, zie je de blauwe roosterpunten voortdurend opflitsten.
Een echte wirwar van minuscule flikkerlichtjes.
Maar van zodra je één van de blauwe puntjes fixeert, stop dat puntje met flitsen. En het gefixeerde punt lijkt ook donkerder blauw dan de andere blauwe punten. Zeker blauwer dan die welke wat verderaf liggen van het gefixeerde punt.

image

En over flikkeren gesproken: wat denk je hiervan als je het centrum van de tekening fixeert?



Onze hersenen trakteren ons dus weer op wat larie.

zondag 13 juni 2010

Proficiat vaderkes!


Na moederdag komt vaderdag.
Vandaag is het weer zo ver.
Er is dus gelukkig op deze verkiezingszondag nog iets prettigs te beleven vandaag.
Voor alle vaders die er niet meer zijn, en dus ook voor mijn eigen vaderke, dit mooie gedicht van Michel van der Plas:

Vader, wat zou ik er voor willen geven
als je er af en toe nog eens kon zijn
en een zondag kwam zitten in mijn leven
bij mijn werk, mijn boeken en mijn wijn.

Soms zie ik nog mannen van vijfentachtig
(je weer wel waar) met een gezicht vol zon
en zin, en dan denk ik: godallemachtig
als ik hem zo nog eens meenemen kon.

Want op de een of andere manier
leef ik toch ook nog steeds voor jou: jouw ogen
wil ik, met hun aandacht, pret en mededogen
bij mijn geploeter, mijn huis en mijn hier:
en ik zag ze zo graag een keer genieten
van al wat ze vol tranen achterlieten.

zaterdag 12 juni 2010

Little Bang

De Big Bang lag volgens onze beroemde Belg Abbé Georges Lemaitre aan het begin van het ontstaan van het heelal.
Een veel kleinere “bang” doet zich voor als zeepbellen ontploffen.

Maar ook die Little Bang is een uiterst merkwaardig en complex gebeuren.
Bekijk onderstaand hogesnelheidsfilmpje maar eens.
Het werd gemaakt door een groep onderzoekers van de Harvard University.
Ze publiceerden hun bevindingen deze week (10 juni) in Nature.

Een grote bel die ontploft, verdwijnt zo maar niet.
Ze wordt omgezet in een ring van nieuwe kleinere belletjes.
Het tweede deel van het filmpje laat dit duidelijk zien.


Deze studie van de Little Bang is niet louter een dure spielerei van fysici.
Volgens de onderzoeksgroep zal dit bijzonder bubbelgedrag zich overal voordoen waar bellen gevormd worden.
In schuimkoppen boven zeeoppervlakken bijvoorbeeld, waar ze de uitwisseling van gassen tussen het water en de lucht bepalen.
Inzicht in het gedrag van die bellen kan van belang zijn bij het opstellen van klimaatmodellen.
Of bij de fabricage van glas, waar bellen ongewenst zijn. Daar kunnen ingenieurs maatregelen treffen nu ze beter weten hoe bellen zich gedragen.

Je ziet het: barstende bellen zijn lang niet alleen maar kinderspel

vrijdag 11 juni 2010

In den bak

Je hebt serieuze dingen op je kerfstok.
Je zit daarom "in den bak".

image 
Maar je weet dat op ontsnappen geen straf staat.
Het probleem: de deur van het gevang is afgesloten met een combinatieslot.
Je voorgangers hebben op de muur boven het slot de volgende combinatie genoteerd:

1
11
21
1211
111221
312211


Om het slot op te krijgen moet je gewoon het volgende getal in dat rijtje weten te vinden.
Met dat getal ligt de weg naar de vrijheid voor u open!
Maar wat mag dat getal dan wel zijn?
Laat het me weten 
tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be.

Maandag verklap ik de uitkomst, want ik ben ooit zelf zo uit den bak geraakt…

donderdag 10 juni 2010

Stinkende helmen

Veiligheid vóór alles zal men bij het Fraunhofer Institute for Mechanics of Materials (IWM) in Freiburg gedacht hebben.
Zelfs als er een vies geurtje aan vast zit.
Het instituut heeft onlangs een fietshelm ontwikkeld die begint te stinken als hij beschadigd is!
Vieze geuren toevoegen als alarmsignaal is een bekende methode.
Om gaslekken te detecteren wordt er zo al jaren een mengsel van mercaptanen (geur van kattenpis) toegevoegd aan het anders reukloze aardgas.

Een fietshelm die al wat stoten heeft moeten verdragen, kan soms kleine, onzichtbare barstjes vertonen en daardoor onveilig zijn.
In de nieuwe helmen worden microcapsules (afmetingen 1 tot 50 micrometer = 1 tot 50 miljoensten van een millimeter) met een sterk riekende olie in het materiaal geïnjecteerd.
Melamine formaldehyde bleek het best geschikt te zijn als omhulsel van de microcapsules.
imageDe ingenieurs van het IWM konden de microcapsules in het materiaal zó doseren, dat het aantal dat openbreekt bij een bepaalde belasting, afhankelijk is van de grootte van de kracht die op de helm wordt uitgeoefend.
Hoe groter de vervorming hoe meer (slecht) riekende vluchtige olie vrijkomt.

Ik hoor het binnenkort al bij de zondagsritjes van freaky wielertoeristen met de laatste snufjes.
”Amaai, wie stinkt hier zo?”
”Hoho, ik niet hoor. Het is mijn helm die stinkt!”

woensdag 9 juni 2010

WK-voetbal én Zuid-Afrika op Google Maps

Morgen geven ze in Zuid-Afrika de aftrap.
Niet dat ze dan al beginnen met voetballen.
Daarvoor moeten we tot vrijdag wachten.
Maar morgen wordt het feest geopend met een popconcert in het Orlando-stadium van Soweto, de grootste zwarte stadsagglomeratie van Zuid-Afrika, gelegen ten zuidwesten van Johannesburg: Soweto = South Western Township.

Een maandlang een voetbalfestijn voor de liefhebbers.
Mibazaar, specialist in het maken van mashups voor Google Maps, heeft ter gelegenheid van het WK een site gelanceerd waar je met Street View, Satellite View en YouTube-filmpjes de verschillende stadions en hun omgeving kan bezoeken.

image

Maar ook wie niet zo gebrand is op het balspelletje, kan via Street View SA, een enige virtuele reis maken door dit prachtige land.
Ook niet te missen.

image

dinsdag 8 juni 2010

Een flessenopener

Gisteren kwam ik bij mijn dagelijkse internetspeurtocht op de site van Cook’s Illustrated terecht.


En ik vond er een aantal interessante tips om je keukenvoorraad fris te houden.
Als chocoladeliefhebber wist ik al wel dat je die lekkere reepjes niet in de koelkast of diepvries mag bewaren, want dan komt er een minder appetijtelijk wit laagje op.

Voor de andere tips verwijs ik naar de site, maar ééntje wil ik hier toch nog kwijt.
Wellicht is het jullie ook al eens gebeurd.
Een een fles grenadine of (hoest)siroop is maar niet open te krijgen: de draaidop zit onwrikbaar vast.
Cook’s Illustrated geeft ons een simpel “tante Kaatje” om dat in de toekomst te voorkomen.
Dompel een tipje papier van de keukenrol in wat slaolie en wrijf daar de draadgroeven van de fles lichtjes mee in.
De draaidop komt in het vervolg gegarandeerd zonder problemen los!


Weeral een stukje miserie uit de wereld geholpen.
Maar je moet wel eerst die fles nog open krijgen…

maandag 7 juni 2010

Palindroomgetal. Oplossing

Heel ver heb ik niet moeten rijden om het volgende palidroomgetal tegen te komen:

16061

Dat ligt dus (16061 – 15951)m = 110 m van het eerste af.
Als ik gemiddeld 20 km/h =  5,6 m/s fietste, was ik in
(110 m) / (5,6 m/s) = 19,8 seconden al bij 16061.
Lang heb ik dus niet moeten wachten.

Perspectief- illusie

image
Door het aanbrengen van de perspectieflijnen en een soort gang te creëren, interpreteren onze hersenen het gehele beeld als een 3D-wereld.
We zien daardoor de voorste kat als kleiner dan de achterste kat.
Nochtans zijn ze even groot. Meet maar eens op je scherm.

Van zodra we de perspectieflijnen verwijderen, interpreteren onze hersenen het beeld niet langer als een 3D-weergave.
En hup, we zien beide poesjes weer even groot.
We waren weer eens gefopt door onze grijze (of zijn het roze) celletjes!
image

zondag 6 juni 2010

De Lego-printer

Wat ik gisteren op YouTube vond deed me terugdenken aan de jaren 80 van de vorige eeuw.
Toen ik nog “knutselde ongeriefd”.
Toen ik samen met Marc Meeus, mijn goede vriend uit Genoelselderen, het Vlaamse land afreisde om collega’s chemieleraren ervan te overtuigen om in hun chemielessen de computer als meet- en registratie-instrument te gebruiken.
We hadden zowaar een indrukwekkende titratiemachine in mekaar geknutseld, gestuurd door de fameuze BBC-B computer.
Ik heb er in 1988 zelfs de Prijs Kanunnik Delaruelle voor chemiedidactiek mee gewonnen. 
En daar ben ik nog altijd een beetje fier op.
Het beeldje dat ik als aandenken kreeg, heeft nog altijd een ereplaats in onze “living”.

image  
Dat waren nog eens tijden.
We waren overenthousiast en we waren gelukkig met de primitieve machientjes die we bouwden en… die werkten.

De mannen (of vrouwen) die het Lego-printertje in mekaar gebokst hebben, zullen er zonder twijfel ook veel knutselplezier aan beleefd hebben.
Het heeft geen nut, maar ‘t werkt.
En geluk schuilt in de kleine dingen.

zaterdag 5 juni 2010

Het geluk komt met de jaren

Het verstand komt met de jaren (zegt men).
Maar blijkbaar niet alleen het verstand.
Ondanks allerlei lichamelijke kwaaltjes die er met de jaren bijkomen, blijken oudere mensen over het algemeen gelukkiger te zijn dan jonge mensen.
Dus ook het geluk komt met de jaren.


                         Foto: Michel Coumans - Flickr

Uit een grootschalig Amerikaans onderzoek naar welbevinden bij 340.000 mensen tussen de 18 en de 85, bleek dat ouderen zich veel beter in hun vel voelen dan jongeren.
De resultaten van een studie op basis van die enquête werden op 17 mei online gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences.
Volgens de onderzoekers zijn mensen op 18 jaar nogal tevreden met zichzelf, maar het geluksgevoel neemt van dan af voortdurend af tot rond de 50 jaar. Op die leeftijd lijkt er een keerpunt te liggen, want van dan af neemt het gevoel van gelukkiger zijn voortdurend toe. En als ze 85 zijn, zijn mensen zelf meer tevreden met hun eigen situatie dan als ze 18 waren.

image

Het waarom van die U-curve in het gevoel van welbevinden is nog duister.
Het zou kunnen te maken hebben met de evolutie van de wijze waarop we met ouder worden tegen de wereld aankijken.
Maar het zou ook biochemische redenen kunnen hebben: een verandering in de hersenchemie of in de hormonenspiegel wanneer je ouder wordt.


In elk geval begrijp ik nu waarom ik tegenwoordig meestal nogal fluitend door het leven ga, terwijl ik 15 jaar geleden nog als een echte stresskip vol zorgen rondhuppelde: ik zat toen op het minimum van de U en nu zit ik in het stijgend rechtse been.
Voor alle jongeren en anderen in de midlifecrisis: troost u, het kan alleen maar beter worden.
Bij leven en welzijn natuurlijk…