Ik wil het hier niet hebben over kerstgeschenken.
Ik wil jullie een paar min of meer giftige plantjes voorstellen die we rond Kerstmis nog al eens in huis zien verschijnen.
Nummer 1: de kerstster
Ook Mia heeft een paar mooie exemplaren van deze seizoensbloem in huis gehaald. Prachtig rood en zacht wit-groen. Maar denk er toch maar aan dat deze Euphorbia-soort behoort tot de wolfsmelkfamilie. En die wolfsmelkachtigen kunnen bij aanraking soms huidirritaties veroorzaken. Als schijnt dat bij de kerstster nogal mee te vallen. Maar met kinderen moet je toch opletten.
Nummer 2: hulst
Ook een klassieker in deze tijd van het jaar. De puntige stekels waarschuwen wel om niet te dicht te komen. Maar de rode bessen zijn soms verlokkelijk voor kinderen.
Het zijn vooral de zaadjes in die bessen die giftig zijn, omdat ze een te hoge concentratie aan theobromine bevatten.
Zoals ik in vroegere blogberichtjes al eens uitgelegd heb, komt theobromine ook voor in koffie en chocolade, maar dan in veel lagere, niet-toxische concentraties. Een mooie illustratie van een algemeen principe: de giftigheid van een stof hangt in belangrijke mate samen met de concentratie. Maar die gevaarlijke concentratie verschilt natuurlijk van stof tot stof. Een veel gebruikte norm om de giftigheid van een stof te meten, is de LD50-waarde: de hoeveelheid van die stof die bij 50% van een populatie de dood veroorzaakt.
Nogal lugubere praat met Kerstmis nietwaar…
Nummer 3: amaryllis
Het zal wel niet zoveel voorkomen dat kinderen van die mooie bloemen willen proeven. Maar je moet toch voorzichtig zijn.
Want hevige buikpijnen, krampen, spasmen en hartritmestoornissen kunnen het gevolg zijn
van het zeer giftige alkaloïde lycorine dat in de bloemen (vooral in de kelk) aanwezig is. Maar… in kleine concentraties is lycorine een nuttig geneesmiddel tegen malaria, polio en ademhalingsziekten. Ziet het dus weer: alles hangt af van de concentratie!
Nummer 4: cyclamen
De mooie bloemen van deze schitterende plant zijn niet het gevaar. Van sommige soorten worden de bloemblaadjes zelfs in thee gebruikt omwille van het bijzonder aroma. Het venijn zit in de wortelknolletjes. Daarin komt een giftig saponine voor dat duizeligheid, braakneiging en zelfs verlamming kan veroorzaken.
Maar wie zou nu cyclamenknolletjes willen proeven op 2de Kerstdag?
En niet alle saponinen moeten met een kwaad oog bekeken worden: aan het ginsenoside rb1, een saponine dat in de fameuze ginsengplant voorkomt, worden zelfs geneeskrachtige werkingen toegeschreven.
Nummer 5: maretak
Nu Kerstmis meer en meer een heidens karakter krijgt, verschijnt ook de marentak meer en meer op het kersttoneel. Misschien is de baardige kerstman die je hier dezer dagen overal in dakgoten ziet kruipen wel een vermomde druïde. Want het waren die Keltische priesters die met hun sikkel de mistletoe in de kersttijd gingen snoeien. Maar of Panoramix die vogellijm in de toverdrank voor Asterix en Obelix verwerkte, betwijfel ik. Want de maretak en vooral de witte bessen, bevatten nogal wat giftig spul: phoratoxine en tyramine onder andere. Braakneigingen, buikkrampen, diarree, zijn de bekende effecten.
De “kus onder de maretak”, die gewoonte die vanuit de Angelsaksische landen ook onze contreien komt binnenwaaien, kan dus wel geen kwaad.
Maar laat de takken met de verlokkelijke witte besjes na die daad niet achteloos rondslingeren als er kindjes of hondjes of poesjes in de buurt zijn. Die zouden wel eens kunnen proeven in plaats van kussen. Met alle gevolgen van dien…
Nummer 6: kerststronk: niet giftig bij gebruik in beperkte mate.
Geniet er dus maar van!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten