donderdag 29 april 2010

SDO wordt nu echt wakker

Op 11 februari van dit jaar lanceerde NASA haar SDO-satelliet.
SDO staat voor Solar Dynamics Observatory

spacecraft_detailed  
Met dit observatorium wil NASA onderzoek doen naar de oorzaak van de variaties in zonneactiviteit en de gevolgen daarvan voor onze aarde.
Wie de hele discussie rond de problematiek van de opwarming van de aarde een beetje volgt, weet hoe belangrijk de resultaten van dit onderzoek wel kunnen zijn.
Volgens sommigen is die opwarming een gevolg van de ongebreidelde menselijke activiteit en de daaruit volgende extreme CO2-productie.
Anderen denken dat de reden te zoeken is in een verminderde zonneactiviteit: de zon zou de laatste decennia afwijken van haar mysterieuze 11-jarige cyclus van verhoogde activiteit.
Het gegeven dat de opwarming van de aarde bij uitstek een lange termijn verschijnsel is, vermoeilijkt het probleem.
SDO kan een belangrijke bijdrage leveren om het inzicht te verbeteren.

De SDO-satelliet is na een reis van 2,5 maanden en uittesten van de apparatuur zover gevorderd op weg naar de zon (150 miljoen km van ons vandaan!), dat hij ons sedert enkele weken de eerste fenomenale zonnebeelden kon bezorgen.

image
Foto - Credit: NASA / Goddard / SDO AIA Team

De rare kleuren van de foto zijn een gevolg van de opname in ultraviolet licht.
We zien dus de UV-straling die de zon produceert.
In de plasmaflarden die je links ziet zijn temperaturen van rond de 1 miljoen Kelvin gemeten.
Dus ook ongeveer 1 miljoen graden Celsius, want bij dergelijke hoge waarden is het verschil tussen graden Celsius en Kelvin verwaarloosbaar:
0 K = -273°C. Dus 1.000.000 K = 999.727°C ≈ 1.000.000°C.
Ter informatie: plasma is de zogenaamde vierde aggregatietoestand.
Bij lage temperaturen zijn veel stoffen vast (1ste aggregatietoestand). Verhogen we de temperatuur dan worden ze vloeibaar (2de aggregatietoestand). Verwarmen we verder dan gaat de vloeistof over in gas (3de aggregatietoestand). Verder verhitten tot extreem hoge temperaturen doet gassen overgaan in plasma (4de aggregatietoestand). Bij plasma is de temperatuur zo hoog dat de kernen en de elektronen van de atomen van elkaar losgekomen zijn.

Diezelfde protuberans van de foto hierboven is kort maar spectaculairder te zien in het filmpje dat door één van de instrumenten van de SDO, de AIA (Atmospheric Imaging Assembly) is doorgestuurd:


SDO belooft dus voor spektakel te zorgen.
Maar nog belangrijker zal het beter inzicht zijn in de werking van de ster waarvan alle leven op onze aarde afhangt.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten