Een glijbaan voor insecten

We weten het: insecten kunnen de gladste oppervlakken beklimmen en zelfs ondersteboven aan zolderingen blijven hangen.
Dit komt doordat ze op hun pootjes kussentjes hebben die een kleverige stof afscheiden. Ze zijn dus moeilijk ergens weg te houden.
Wetenschappers van de Cambridge University onder leiding van Jan-Henning Dirks publiceerden in het augustusnummer van Interface een artikel waarin ze de samenstelling van het insectenkleefmiddel uit de doeken doen.
Het gaat om een emulsie.
Een emulsie is een zeer fijn verdeeld mengsel van twee vloeistoffen die niet in elkaar oplossen.
In het geval van de “insectenemulsie” gaat het om fijn verdeelde waterige druppeltjes in een olieachtige fase:


Mayonaise is ook een voorbeeld van een emulsie, maar daar is de samenstelling juist andersom: fijn verdeelde oliedeeltjes in een waterige massa.
En wie ooit eens zelf mayonaise gemaakt heeft weet het: als je niet oppast kan de mayonaise schiften: de emulsie breekt, de olie en de waterfase scheiden zich van elkaar af en het goedje is niet meer om aan te zien.
Om een emulsie stabiel te houden moeten allerlei factoren goed zitten: temperatuur, verhouding van de bestanddelen én de aanwezigheid van een emulgator.
Een emulgator is een stof die het mengen van de bestanddelen van een emulsie bevordert. Bij mayonaise is eigeel de emulgator.

Maar terug naar de insectenemulsie nu.
Amper een paar maanden na hun publicatie over het insectenkleefmiddel hebben diezelfde wetenschappers een middel gevonden om de insectenemulsie te doen schiften!
Wanneer ze die stof als een dunne laag (coating) op oppervlakken aanbrengen, mogen de insecten het vergeten: ze glijden er pardoes af.
Bij mijn weten is hun vinding nog niet in een wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd, maar eergisteren (13 oktober) was er wel een mededeling over te lezen in de “News and Events”-rubriek van Cambridge University.
En er was ook een filmpje te vinden waarop te zien is hoe efficiënt de coating wel is. Kakkerlakken die anders zonder problemen op antikleef teflon (PTFE - polytetrafluoretheen) omhoog kruipen, tuimelen op een gecoate teflonlaag meteen naar beneden.
Een glijmiddel met mogelijkheden in de insectenbestrijding dus.
Des temeer omdat het coatingmiddel niet giftig is.
Bedenk daarbij dat kakkerlakken, termieten en ander ongedierte jaarlijks voor miljoenen euro’s schade aanrichten.
De moeite van het gebruiken waard dus.