woensdag 28 oktober 2009

Een miljard is (g)een peulschil

Het begrotingsdebat in het federaal parlement vorige week heeft ons weer duizelingwekkende cijfers opgeleverd.
Het tekort op de begroting voor volgend jaar gaat in de richting van de 25 miljard euro.
In Duitsland spreekt men van 60 miljard euro te kort.
En in de Verenigde Staten is het tekort intussen opgelopen tot 1.430 miljard dollar.

image
Die kolossale cijfers zeggen ons niets meer. We halen onze schouders op.
Nochtans is een miljard een enorm groot getal.

miljard 
Toen ik nog aan het werk was moest ik voortdurend met dergelijke grote getallen jongleren.
Het ging dan wel niet over centjes, maar over materiedeeltjes.
In de chemie werken we immers met moleculen, immens kleine dingetjes.
Bijgevolg heb je er onmiddellijk een gigantisch groot aantal, zelfs als je maar een kleine hoeveelheid van een bepaalde stof neemt.
In 1 liter water b.v. dartelen er maar liefst 334.1023 watermoleculekes rond.
Dat zijn er 33.400.000 000 000 000 000 000 000!
Het kunnen er zelfs een paar miljoen meer zijn, want ik heb hier afgerond op 1.1023...

Om mijn leerlingen een idee te geven over de onvoorstelbaarheid van zo’n getal, zei ik hen steeds dat ze niet lang genoeg zouden leven om in hun hele leven tot 1 miljard te tellen.
Hun ongeloof was groot, maar een simpel rekensommetje overtuigde hen snel.
In 24 uur, zijn er 86.400 seconden.
Als je een dag en een nacht aan één stuk door telt heb je 1.000.000.000 / 86.400 = 11.574 keer 24 uur nodig om een miljard te bereiken.
Dat is ongeveer 32 jaar.
Maar ja je moet nog eten en slapen en wat nog allemaal.
En “driehonderdvierentwintigmiljoen honderd drieënzestigduizend zevenhonderdzevenenzeventig” spreek je zo maar niet in één seconde uit. 
Mijn leerlingen waren akkoord: tellen van 1 tot 1 miljard: niet te doen in een mensenleven.
Ben je ook akkoord? Een miljard is geen peulschil!

Maar wat dan te denken over het heelal dat ons omringt.
In het waarneembare heelal zijn er naar schatting
1010 melkwegstelsels, 1022 sterren (zonnen), en 1080 atomen aanwezig.
Het gaat dan over het waarneembare heelal.
Maar de moderne kosmologie er is van overtuigd dat de werkelijkheid bestaat uit enorme aantallen parallelle universa, waarvan ons waarneembaar universum er maar ééntje is.
De totale werkelijkheid kan je dan ook beter een multiversum noemen.

image
Recent hebben twee astronomen van de befaamde (16de in de top ranking) Amerikaanse Stanford University een berekende schatting gedaan van het aantal universa in het multiversum.
Ik kan niet oordelen over de gegrondheid van hun berekeningen.
Dit is te veel te zware kost voor mij.
Een korte samenvatting van hun werk kan je hier lezen.
En het pdf-bestand met het volledige artikel is ook beschikbaar. 
Herhaal je wiskundeleerstof toch maar eerst even als je daar wil aan beginnen lezen…
Maar het resultaat van hun rekenwerk is verbluffend en ongrijpbaar: het aantal universa in het multiversum bedraagt:

Heelallen
Dit is een getal met 1010.000.000 cijfers!
Daarmee vergeleken is 1 miljard, een getal met 10 cijfertjes, een onnozelheid.
Ben je weer akkoord? Een miljard is een peulschil!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten