Deze afwijking van mijn normale blogpatroon heeft alles te maken met de verjaardag van Martin Gardner.
Martin Gardner is de man die mij jarenlang elke maand veel plezier, maar ook soms veel hoofdbrekens bezorgd heeft. Ik lees al sinds 1964 (dus 45 jaar lang!) maandelijks de Scientific American, een populair wetenschappelijk tijdschrift, dat toch vrij diep op de behandelde onderwerpen ingaat.
Maar naast die wetenschappelijke artikels zijn er ook telkens een aantal vaste rubrieken.
Eén daarvan was jarenlang “Mathematical Games”, waarin Martin Gardner telkens een puzzeltje aanbood dat connecties had met wiskunde of wiskundig denken. Soms eenvoudig, soms echte kuitenbijters waar ik geen oplossing voor vond.
Gardner is in 1956 met zijn maandelijkse afleveringen begonnen. Hij was toen 42 jaar. Een filosoof, geen wiskundige.
Je kan wel uitrekenen dat hij nu 95 is geworden.
Dat is eergisteren gebeurd.
Hij heeft in de Scientific American zijn wiskundepuzzels gepresenteerd tot hij 67 werd (in 1981). Nadien werd zijn rubriek door Ian Stewart overgenomen, maar die is er intussen al mee gestopt.
Maar ook nadat Gardner er in de Scientific American mee ophield, is hij blijven schrijven over “recreatieve wiskunde”.
Meer dan 70 boeken heeft hij er over geschreven.
En uitgerekend op zijn 95ste verjaardag is zijn laatste werk verschenen:”Wanneer jij een dikkopje en ik een vis zou zijn”. En dat is al zijn tweede boek dit jaar!
Van een kranige, productieve negentiger gesproken. Benijdenswaardig.
Dit eerbetoon aan iemand die me in de voorbije jaren veel puzzelplezier bezorgd heeft wil ik afsluiten met jullie twee voorbeelden te geven van Gardner-puzzels.
De eerste puzzel is een variante op het bekende raadseltje van de boer die met een bootje een geit, een wolf en een kool naar de overkant van een rivier moet brengen.
Zijn bootje is klein waardoor hij slechts één “ding” tegelijk kan meenemen. En de wolf en de geit samen achter laten mag niet want dan eet de wolf de geit op. Als de geit en de kool alleen gelaten worden, eet de geit de kool op. Hoe slaagt hij erin? Je kent dit wellicht.
En nu volgt de Gardner-variante.
Vier personen moeten in het donker een brug oversteken. Maar de brug is krakkemikkig zodat er maximaal twee personen tegelijk kunnen over lopen. De vier hebben maar één zaklamp en die móét mee, anders zien ze niks. De zaklamp zal dus heen en weer moeten meegenomen worden. Elk van de vier personen loopt daarenboven met een verschillende snelheid: de personen 1, 2, 3 en 4 hebben respectievelijk 1, 2, 5 en 10 minuten nodig om over de brug te komen. Als twee personen samen over de brug lopen, hebben ze daar samen zoveel tijd voor nodig als de traagste van die twee. Wat is de snelste tijd (in minuten) waarin de vier de brug kunnen oversteken?
Puzzel nummer twee.
Met tandenstokertjes maak je een model van een giraffe. Hiernaast zie je hoe dat moet.
Je moet nu door één tandenstokertje te verplaatsen de positie van de giraffe veranderen. Maar de vorm van de giraffe moet dezelfde blijven. Hij mag alleen gedraaid en/of gespiegeld worden.
Denk er maar eens over na en probeer het maar eens uit als je nog een paar "stokertjes" liggen hebt. Of andere “stokskes”.
Morgen geef ik de oplossingen.
En… het wekelijks vrijdagspelleke natuurlijk!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten