Tetris is 25 jaar jong

Vandaag spelen we geen spelleke. Dat is voor vrijdag.
Vandaag schrijf ik iets over een spelleke. Een fameus spelleke.
25 jaar geleden werd in Moscow Tetris geboren. Volgens sommigen was 6 juni de datum waarop het spel voor het eerst in een speelbare versie klaar was. Anderen houden het op 2 juni.
Ik kies er middenin: 4 juni, vandaag.
25 jaar jong dus. Proficiat Tetris ! En dat je nog lang mag leven.

Als er één spel is waarvan we de verjaardag moeten vieren, dan is het Tetris wel.
Het is een ongelooflijk schot in de roos geweest.
Tijdens die 25 jaar zijn er miljoenen exemplaren van verkocht.
Bedenker was Alexey Pajitnov, toen werkzaam aan de Moscowse Academie voor Wetenschappen.

Pajitnov deed in 1984 met zijn Tetris mee aan een wedstrijd voor computerspellen, maar hij moest tevreden zijn met de tweede plaats. Van de winnaar is nooit iets gehoord, van Tetris des te meer.
Maar Pajitnov is er niet rijk van geworden. Een echte commercant zal het wel niet geweest zijn.

De grote boom voor het spelleke is er gekomen toen Nintendo het op zijn Game Boy plaatste. Tetris werd zó een handig mee te nemen tijdverdrijf. En Nintendo werd de financiële Tetriskampioen.

En je weet hoe het gaat. Als iets een succes wordt, dan is het op de kortste tijd een onderwerp van studie.
Zo hebben de Amerikaanse wiskundigen, Erik D.Demaine, Susan Hohenberger en David Liben-Nowell van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) aangetoond dat Tetris eigenlijk een enorm moeilijk te spelen spel is.
Dat zal mijn Tetriskampioen-aan-huis graag horen.
De wiskundigen bedoelen dat het zeer moeilijk is om een strategie en het bijhorend algoritme te ontwikkelen dat toelaat om een computer in het spel een maximaal resultaat te laten halen.
Tetris wordt door die wiskundigen geklasseerd bij de NP-volledige problemen.
Nu begint het technisch wiskundig te worden: NP staat voor "niet-deterministisch-polynomiaal".
Wat dit precies betekent is voor mij veel te moeilijk, maar de wiskundigen onder mijn lezers (dag Annie!) zullen daar wel een kluifje aan hebben.
Wie had dat gedacht van zo'n "onnozel" spelleke?

En het is nog niet gedaan.
Wie regelmatig Tetris speelt, oefent voortdurend en in een steeds hoger tempo, zijn ruimtelijk inzicht en ook zijn reflexen. Met als gevolg dat Tetrisspelers die een IQ-test moeten afleggen, beduidend hoger scoren op de onderdelen waar ruimtelijk inzicht wordt getest.
Tetris spelen kan dus uw IQ verhogen!
Dit doet ook vragen rijzen bij de IQ-testen zelf. Er is inderdaad vastgesteld dat sinds de algemene invoering van die testen, de gemeten IQ-waarden blijven stijgen. Men spreekt van het Flynn-effect: we scoren hoger op een IQ-test, niet omdat we zoveel slimmer zijn dan onze voorouders, maar omdat we meer vertrouwd zijn met het oplossen van abstracte of ruimtelijke problemen. Geven de IQ-testen dan nog wel een correct beeld?

Maar Tetris kan ook voor problemen zorgen. Psychische problemen nog wel.
Fervente spelers kunnen aan het Tetris-effect gaan lijden.
Slachtoffers van dit effect beginnen overal in hun omgeving in elkaar passende voorwerpen te zien: flatgebouwen in de stad en rekken en dozen in een grootwarenhuis zien ze als grote Tetrisblokken!
En sommigen zien, als ze hun ogen sluiten, nog voortdurend blokskes vallen. Ze dromen er soms zelfs van...

Amaai en dat allemaal voor zo'n, op het eerste zicht, gewoon spel.
En doodgewoon zijn die blokjes inderdaad:

Maar die combinatie van telkens 4 vierkantjes in zo'n steentje heeft wel een geleerde naam: tetromino.
Je zou kunnen denken dat de naam van het spel daar iets mee te maken heeft.
Maar dat schijnt niet zo te zijn.
Een tetris is de score die je haalt als je in het spel in één keer 4 rijen kan doen verdwijnen.
Vandaar de naam dus.

Ik krijg nu toch goesting om een Tetriske te doen. Speel maar even mee, maar zorg ervoor dat ge er niet van droomt...