woensdag 8 april 2009

GOCE in beeld

In mijn blogbericht van 18 maart heb ik uitgebreid het GOCE-project uit de doeken gedaan.
Met dit project probeert het Europese Space Agency (ESA) het zwaartekrachtveld rondom onze aarde gedetailleerd in kaart te brengen.
Deze week vond ik op de ESA-site een spectaculaire Google-Maps-toepassing: je kan nu de GOCE-satelliet live volgen (in het jargon spreekt men van "tracken")!
Ik heb dit Google-Maps-widget rechtstreeks in dit blogbericht kunnen "embedden" (= integreren), zodat je zelfs niet naar de ESA-site moet surfen om de baan van de satelliet te zien.

Dit schitterend widget is gemaakt door N2YO. Als je in de rechterbovenhoek van de kaart hieronder op Advanced klikt, kom je op hun site terecht.
Daar zie je de kaart in het groot en je kan er meer dan 50 satellieten en ruimtestations zoals het ISS tracken. De moeite waard om daarmee wat te experimenteren als je voor ruimtevaart belangstelling hebt.

Het zal wel opvallen dat de satelliet snel opschuift over het aardoppervlak. Bedenk dan dat GOCE met een snelheid van 8 km/s (28.800 km/u) beweegt in een baan op 260 km boven het aardoppervlak.

Gezien de specieke opdracht van de satelliet, moeten zijn baan en zijn baansnelheid uiterst de gedetailleerd onder controle gehouden worden.
Dit kan niet gebeuren met klassieke chemische stuurraketten omdat die te weinig secuur reageren.
ESA heeft daarvoor in samenwerking met NASA een zeer geraffineerd electrisch ionpropulsiesysteem ontwikkeld waarmee fijne krachtpulsjes tussen 1 en 20 milliNewton (mN) aan de satelliet kunnen gegeven worden om hem bij te sturen.
Om je een idee te geven hoe klein die stuurkrachtjes wel zijn: 1 Newton is een kracht die overeenkomt met het gewicht van 1 reep chocolade Jaques (je mag ook Côte d'Or of Callebaut nemen voor mijn part) van 100g.
Een kracht van 1 mN komt dus overeen met 1/1000 van het gewicht van een reep chocolade...Probeer dus in gedachte (of echt) een reep chocolade maar eens in 1000 stukjes te delen en dan te schatten wat één van die stukjes weegt.
Ik kan je verzekeren dat 1mN minder is dan het gewicht van één waterdruppel!
Je mag dit ook eens narekenen als je goesting hebt. Chemici nemen aan dat 1 druppel gemiddeld een volume heeft van 0,05 ml. En water heeft een dichtheid van 1 g/ml. Doe nu maar verder...

De elektrische ionpropulsiemotor die de kleine stuurkrachtjes levert, gebruikt xenongas als brandstof. GOCE heeft een voorraadtank van 40kg van dat gas mee voor de duur van zijn hele 2 jaar durende missie.
Hoe werkt zo'n ionpropulsiemotor eigenlijk?
Het xenongas wordt met behulp van zonlicht geïoniseerd. Dit komt er op neer dat de xenonatomen in geladen deeltjes (ionen) worden omgezet.
Die ionen worden versneld in een elekrisch veld en dan vliegen ze uit de motor naar buiten.
Bij dat naar buiten vliegen oefenen ze een stuwkracht uit op de satelliet. Een beetje zoals de lucht die je uit een opgeblazen ballonnetje laat vliegen, waardoor het ballonnetje weggeduwd wordt en wegvliegt.

De licht blauwe gloed die je achteraan de motor ziet, zijn de xenonionen die uit de motor geslingerd worden.

En dit is tenslotte de trackingkaart:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten