zondag 12 juli 2009

Moleculen die het hem deden en dikwijls nog doen

De Chemical Heritage Foundation (CHF) in Philadelphia heeft specialisten een rangschikking laten opmaken van de 10 moleculen die een belangrijke invloed gehad hebben op de samenleving van de 20ste eeuw.
Ik geef jullie het rijtje met wat toelichting en eigen commentaar.
Denk eraan dat het rijtje geen rangschikking inhoudt.
Dus nummer 1 is niet noodzakelijk de bijzonderste molecule.

  1. Aspirine of acetylsalicylzuur.
    image
    Een overbekende pijnstiller en een koortswerend middel.
    Voor aspirine worden nog steeds nieuwe toepassingen ontdekt.
  2. Iso-octaan.
    image
    Het basisbestanddeel van benzine.
    Bedenk hoe de verplaatsing met de auto in de voorbije eeuw een ware explosie heeft gekend.
  3. Penicilline.
    image
    Een antibioticum dat de mensheid voor het eerst in staat stelde om bacteriële infecties doelmatig te bestrijden.
    De infectieziekten verloren de strijd, maar kanker stak meer en meer de kop op.
  4. Polyethyleen.
    image
    Een plastic gebruikt in plastic zakken en andere producten.
    Denk plastic maar eens weg uit ons leven. Kijk maar eens rond waar je nu zit terwijl je dit leest.
  5. Nylon.
    image
    Het eerste commercieel succesvolle synthetische polymeer, dat in van alles en nog wat gebruikt werd (en wordt): van nylonkousen (met of onder naad) tot tandenborstels en parachutes.
  6. Desoxyribonucleinezuur (DNA).
    DNA
    Een molecule (waarvan je hierboven een klein stukje ziet) die de genetische informatie bevat voor de ontwikkeling en het functioneren van elk levend wezen, maar… ook van een virus.
    De ontdekking van de structuur in 1953 veroorzaakte een ware revolutie in de moleculaire biologie.
  7. Progestine.
    image
    Een synthetische molecule gebruikt in de hormonale contraceptie (de pil) en in therapeutische toepassingen.
    De periodieke onthouding werd in de 20ste eeuw in de vergeethoek geduwd.
    Als medisch afgevaardigde voor Schering AG ben ik, in de vroege jaren ‘70 de dokters en doctoraatstudenten gaan “warm” maken voor de laag gedoseerde Schering-pil.
  8. Dichlorodiphenyltrichloroethane (DDT).
    image
    Een synthetisch pesticide dat enorm bijgedragen heeft tot het bestrijden van gevaarlijke ziekten zoals vlektyfus.
    Maar de zeer slechte afbreekbaarheid en de schadelijkheid voor de mens zijn de nadelige aspecten.
    Toch wordt het in lage concentraties nog altijd gebruikt in ontwikkelingslanden.
  9. Prozac.
    image
    Een vorm van fluoxetine hydrochloride.
    Een (te?)veel gebruikt en effectief antidepressivum.
  10. Buckminsterfullerene.
    image
    Ook gekend als buckyball.
    Een relatief recent (1985) ontdekte vorm van koolstof.
    Na die ontdekking kwam de ontwikkeling van nanobuisjes volop op gang en sindsdien ontstaan er steeds nieuwe supersterke composietmaterialen.

Wie in de eerste helft van vorige eeuw geboren werd, realiseert zich dikwijls te weinig dat hij de geboorte van al die chemische nieuwigheden heeft meegemaakt.
We zijn het allemaal zo snel gewoon.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten