Waar is de tijd?

Het berichtje van vandaag is niet geschikt voor te jeugdige lezers…
Denk nu maar niet onmiddellijk dat ik hier allerlei “dingen” bloot ga geven.
Absoluut niet.
Ik wil het hebben over “iets” waarvoor je “de jaren van verstand” al ettelijke decennia moet bereikt hebben.
Jongere veulens hebben hebben geen herinnering aan wat ik jullie vandaag wil presenteren.

Beste oudere lezers dus.
Toen wij nog op de lagere-school-banken zaten, waren er nog geen digitale schoolborden.
Er was nog geen internet.
Er waren nog geen beamers.
Er waren nog geen overheadprojectoren.
Er was nog geen school-TV.
Er was wel schoolradio, maar die werd bijna nooit aangezet.
Maar er waren van die mysterieuze kaarten, opgerold in een hoek van het klaslokaal of opgehangen tegen de muur boven het bord.
In de aardrijkskundeles kwamen ze te voorschijn en met de aanwijsstok leerde de meester (want ik zat in de jongensschool) ons afdreunen: “de Schelde ontspringt in Frankrijk, in Zwalm neemt ze de Zwalm op, in Gent de Leie, in Dendermonde de Dender, in Temse de Durme, in…”
Zo leerden we de rivieren en bijrivieren van heel ons landje uit het hoofd: met aanwijsstok en kaart.
Gewijde geschiedenis was ook rijk aan platen.
Kaïn die Abel een kopje kleiner maakte en Mozes bij het brandend braambos.
Ik zie het nog allemaal vóór mij. Ik herinner me zelfs nog hoe ik er vol verwondering naar zat te staren.
En in de geschiedenisles toonde de meester ons hoe het er aan toe ging aan het hof van Karel de Grote bijvoorbeeld.



Of in een middeleeuws klooster:



Stuk voor stuk prachtige beelden.
Ik was dan ook de hemel te rijk toen ik onlangs op Wall Charts, history and European Identity terecht kwam.
Op die site kan je je hartje ophalen aan massa’s van die juweeltjes uit vorige
eeuw(en): geschiedenis, religie, ontdekkingsreizen,… voor elk wat wils.
Ga daar eens even kijken. Geniet er van en mijmer mee over onze jonge jaren.

Over het nut van droog…water!

Je leest het goed: droog water!
Scheikundigen zijn er in 1968 al in geslaagd om minuscule waterdruppeltjes te bedekken met een zeer dun laagje gemodificeerd en waterafstotend laagje SiO₂. Zand dus eigenlijk. En een wel zeer dun laagje: dikte-orde 10^-9m, dus een miljoenste van een millimeter!
Zo ontstaat er een droog poeder dat voor 95% uit water (H₂O) bestaat.
Zoals je hieronder kan zien, is het poeder een beetje vergelijkbaar met fijne suiker of bloem.







Zeer recent is de belangstelling voor droog water weer sterk toegenomen.
Op de 240ste National Meeting of the American Chemical Society in Boston presenteerde Dr Ben Carter van de University of Liverpool, de resultaten van zijn onderzoek aan droog water.
Het blijkt namelijk zo te zijn dat het bijzondere poeder drie maal meer CO₂ kan opslaan dan gewoon water.
Het ligt dus voor de hand dat men naar methodes gaat zoeken om met droog water het overtollige broeikasgas op aarde te absorberen en zó de klimaatsverandering aan te pakken.
Hoe men dat wil doen is nog niet duidelijk en zal nog veel studiewerk vragen.
Maar het is een feit dat overal ter wereld gezocht wordt naar middelen om het overtollige CO₂ aan banden te leggen.
Hoop doet leven!



Toen ik dit dr. Ben Carter via Ustream dit verhaal hoorde vertellen, moest ik terug denken aan wat mijn moederke lang geleden zei toen ze er aan twijfelde of we ons ‘s morgens wel goed gewassen hadden vóór we naar school vertrokken:
”Ge hebt u toch niet met droog water gewassen zeker?”
Ze zal het dan wel niet over dát droog water gehad hebben denk ik…

Soluto: probeer het eens (indien nodig)

Sinds 3 september draait Soluto op mijn PC.
Ik werd al een tijdje geconfronteerd met lange opstarttijden.
Ik heb inderdaad heel wat toepassingen geïnstalleerd. Een groot deel daarvan worden al bij het opstarten actief, hetzij zichtbaar, hetzij op de achtergrond.
En dat kost tijd en geheugenruimte en het maakt de PC trager.

Ik weet wel dat je b.v. via msconfig kan selecteren wat opstart en dat je zó ook alle niet-noodzakelijke processen kan uitschakelen.
Maar dat is een nogal precaire operatie die veel opzoekwerk vraagt over wat nu precies al dan niet zonder problemen mag stilgelegd worden.

Soluto biedt daar een eenvoudige en behoorlijk goede oplossing voor.
En zolang het programma nog in de beta-fase zit, ook nog gratis.
Na installatie chronometreert dit programmaatje elk ding dat bij het opstarten actief wordt en het geeft je een overzicht opgedeeld in verschillende categorieën:

• wat veilig kan verwijderd worden uit de opstart
• wat optioneel bij het starten kan verwijderd worden
• wat niet mag of door Soluto niet kan verwijderd worden
• en wat je met Soluto al verwijderd hebt

Je kan dan elke categorie openen en bij de eerste twee categorieën kan je beslissen of je de programma’s uit de opstartroutine wil verwijderen of niet.
Je kan er ook voor kiezen om een programma in pauze te zetten, d.w.z. dat ze niet actief worden bij het opstarten, maar dat dit pas gebeurt op het moment dat jij dat nodig vindt.
Informatief is ook de vermelding wat andere Soluto gebruikers met elk van die opstartdingen gedaan hebben: verwijderd of in pauze geplaatst. Maar natuurlijk moet je daarbij bedenken dat na-aperij niet altijd de beste keuze garandeert…

Enfin ik heb Soluto nu ongeveer 3 weken in gebruik.
Alles werkt nog zoals het moet en…de opstarttijd van mijn PC is al met de helft verminderd, zoals je in het (nogal duistere) grafiekje hieronder kan zien:



Ik ben een tevreden Soluto-gebruiker.
Misschien kan dit programmaatje ook jullie van dienst zijn.
Tenzij jullie liever eerst nog een tas koffie gaan drinken nadat je de PC op gang geduwd hebt…

Luciferpuzzel–oplossing

Een mogelijke oplossing:
















Ik hoop dat je het plezierig vond.
En dat je huis niet afgebrand is…

Heen en weer

Onderstaande visuele illusie is afkomstig van Aerol E. Catubag.
Het effect is te zien als je met je hoofd heen en weer beweegt t.o.v. het scherm.
D.w.z. als je je hoofd naar het scherm toe en van het scherm weg beweegt.
Je zal merken dat de gekleurde delen schijnbaar gaan veranderen in grootte.
Het blauwe gedeelte bijvoorbeeld wordt groter als je het hoofd naar het scherm toe beweegt en verkleint als je het hoofd van het scherm weg beweegt.
Let dus maar op met wat je denkt te zien…

Sterren tellen

Ik hoop dat je hem deze week hebt zien pronken.
Van maandag tot woensdag kon stond hij daar in een heldere sterrenhemel te fonkelen naast de bijna volle maan: Jupiter!
De rest van de week strooide de regenlucht roet in het eten. Maar ik heb ervan genoten.



Fantastisch al die fonkelende lichtjes aan het firmament.
Hoeveel sterren zou je zo wel kunnen zien?
Ik praat hier over sterren, zoals onze zon, niet over planeten zoals Jupiter en ook niet over andere “dode” hemellichamen zoals onze maan.
Dat is niet zomaar te tellen natuurlijk en dus ben ik maar gaan zoeken wat daarover bekend is.
Een uitstekende bron voor zulke vragen is de immer betrouwbare en door echte wetenschappers gerunde site Ask a scientist.
Daar vond ik het begin van een antwoord.
Je zal verstomd staan van de enormiteit van de cijfers.
Ik hoop toch dat je van zo iets nog verstomd kan staan.

Men schat dat er alleen al in onze Melkweg 10¹⁰ (dat is 10 miljard) sterren voorkomen.
Men schat dat er in het bekende heelal 10¹⁰ melkwegstelsels voorkomen. 
Volgens deze schatting is het aantal sterren in het bekende heelal dus:
10¹⁰ x 10¹⁰ = 10²⁰ = 100.10¹⁸ = 100.(10⁶)³ = 100 triljoen = 100.000.000.000.000.000.000 sterren, hemellichamen zoals onze zon !!!

En hoeveel zou je er daar van kunnen zien op een heldere nacht, ver van storende lichtvervuiling? Een paar duizenden?
Voor een meer gefundeerd antwoord kwam ik bij Universe Today terecht.
Wat met het blote oog zichtbaar blijft hangt natuurlijk af van de helderheid van de ster.

Helderheid van sterren wordt in magnitude uitgedrukt.
Maar wat is magnitude? Dat is een beetje ingewikkeld.
Het is een logaritmische schaal voor de schijnbare helderheid, d.w.z. de helderheid zoals wij ze waarnemen.
Hoe helderder het hemellichaam, hoe kleiner de magnitude.
De kalibratie van de magnitudeschaal is zó, dat Vega, de op één na helderste ster in onze noordelijke hemel, een magnitude 0 gekregen heeft.
Je kan Vega zien links bovenaan in het beeld hierboven.
Een verschil van 1 magnitude, komt overeen met een helderheidsverschil
van (2,512)¹.
Die 2;512 is het getal van Pogson, een Engelse astronoom die aan de basis lag van de magnitudeschaal.
Een helderheidsverschil van 100 komt overeen met een magnitude 5, want
(2,512)⁵ = 100.
Hemellichamen die helderder zijn dan Vega, hebben negatieve magnitudes.
Onze zon heeft b.v. een magnitude –26,5. Jupiter had deze week een magnitude -2,94 en de maan er naast een magnitude -11,87.
In ideale omstandigheden kunnen er met het blote oog nog hemellichamen waargenomen worden tot magnitude 6.
Dus sterren die (2,512)⁶ of ongeveer 250 keer minder helder zijn dan Vega.
Op basis daarvan bereken astronomen dat er in beide hemelhelften samen zo’n 6000 sterren zichtbaar zijn.
In onze noordelijke helft zouden er dit dan zo’n 3000 moeten zijn.
Maar een aantal staat zo laag bij de horizon dat ze niet te zien zijn.
Laten we dus maar afronden op 2000 ongeveer.

Geloof je me niet?
Ga dan maar tellen vanavond.
Als het helder is tenminste en je “de tel niet kwijt geraakt”…

Een alternatieve Rubiks kubus…

Dit oplossen is andere koek dan dat luciferpuzzelke van gisteren:

Luciferpuzzel

In bovenstaande figuur gemaakt met 8 lucifers zitten 14 vierkanten.
Kan je door 2 lucifers weg te nemen, er voor zorgen dat er maar 3 vierkanten meer overblijven?
Laat me tegen zondagavond weten hoe je dat doet: herve.tavernier2@pandora.be
Maar let op als je met lucifers speelt!
Ik laat hier maandagavond om 21.30u. een mogelijke oplossing zien.

Le vélo nouveau est arrivé. Peut-être...

Ik hoop dat alles in orde is met dat Frans titeltje, Jean-Pierre?

Ik heb hier ooit al verteld dat ik in mijn (schaarse) vrije tijd fietsen herstel en afregel.
Ik doe dat met veel plezier.
Lekker om de kettingpons te kunnen hanteren, de remmen af te stellen, de derailleur af te regelen, de trapas op te zuiveren, de wielen te richten, … je handen vol plakkerig vet te "mogen" smeren.

Maar als het van een paar Hongaarse uitvinders afhangt, is de fietsketting binnenkort verleden tijd.
Via de site Stringbike en een filmpje op YouTube presenteerden Gábor Rácz, Róbert Kohlheb en Olivér Vonhauser onlangs hun kettingloze fiets.
Hun fiets, wordt aangedreven met stalen kabels en een katrollensysteem.
Vandaar de naam: stringbike.
In het filmpje hieronder kan je zien hoe het systeem werkt.

Een fiets zonder ketting kan zo zijn voordelen hebben.
Schakelen kan eenvoudig gebeuren door de katrollen te verplaatsen.
De aandrijfkabels moeten niet of veel minder gesmeerd worden dan een ketting vol roterende schakels.
Zonder vettige ketting is een kettingkast ook niet meer nodig. En als er voor een velomaker één ding de vuilbak in mag, dan is het zeker de gesloten kettingkast: vooral bij de oudere modellen damesfietsen: een enerverende prutserij om zoiets correct te (her)monteren.
Andere voordelen van het Hongaars systeem vind je op Hungarian Ambiance.

Maar ik weet het nog zo niet.
De kettingloze fiets is niet het eerste nieuwe idee om de klassieke tweewieler aan te passen. Veel wordt daar niet van in de praktijk gebracht.
Ik denk dat blijvende vernieuwing eerder zal zitten in elektronische schakelsystemen, en betere en lichtere materialen, En voor wie het nodig vindt: elektrische aandrijving met steeds beter wordende batterijen.

Laat ons dus de ketting nog maar een beetje houden.
En à la Ramses Shaffy “smeek” ik:
“Laat me, laat me, laat me mijn vette kettingpollen maar!”

Mozes spleet de wilde wateren en de woeste baren

Je wist waarschijnlijk wel dat de heer Dewilde en mevrouw Dewoeste tot de volgelingen van Mozes behoorden toen hij met zijn volk uit Egypte wegvluchtte? Want Mozes “zag Dewilde wateren en Dewoeste baren”…
Mopje met een baard, bijna zo oud als Mozes zelf.

Misschien weet je ook nog dat de bijbel vertelt hoe Mozes op die tocht de Rode Zee moest splijten om met zijn volk het Beloofde Land te kunnen bereiken en om aan de legers van de farao te ontkomen.
Ik herinner me nog zeer goed die scène uit De Tien Geboden. Een spektakelfilm van Cecil B. DeMille, met Charlton Heston in de rol van Mozes.
We mochten er met ons ma naartoe in cinema Regi, op een paar honderd meter van ons huis. 1960 denk ik. Een heel gebeuren toen. En de trucage was voor die tijd indrukwekkend, overweldigend en onvergetelijk. Ik zie nog altijd voor me hoe het water in twee steile muren uiteen trok en een doorgang gaf aan de Israëlieten, om nadien met volle geweld de valse farao-troepen te verzwelgen.


Goed.
Maar alles bij elkaar: iets onmogelijks, een sprookje, een legende, een verhaaltje.
Of toch niet?
Op 30 augustus publiceerde een groep wetenschappers onder leiding van Carl Drews in de Public Library of Science (PLoS One) een artikel waarin ze aantonen dat “het splijten à la Mozes” wel degelijk tot de mogelijkheden behoort!
Drews construeerde een computermodel en ging na of een aanhoudende oostenwind zeewater op de geschikte wijze in beweging zou kunnen krijgen.
Zijn keuze voor oostenwind steunde op details die in het Bijbelverhaal Exodus 14 te vinden zijn.
De Rode zee kwam evenwel niet in aanmerking voor de plaats van het gebeuren, want die ligt noord-zuid georiënteerd.
Maar Drew vond in de buurt van Port Said een meer in de Nijldelta, het meer van Tanis, dat wel de goede ligging had en dat wel eens zou kunnen overeenkomen met de plaats die in de bijbel beschreven staat. Er wordt immers nergens over de Rode zee gesproken, maar wel over de “zee van Riet”. En dit is volgens Drews perfect te koppelen aan het meer van Tanis!
Drews berekende dat een aanhoudende oostenwind van 28 m/s (100,8 km/u) in het meer een landbrug van 3 à 4 km lang en 5 km breed kan vrijmaken gedurende 4 uur.
Genoeg om aan de overkant te geraken tegen de tijd dat vijand kwam opdagen.

Hieronder een YouTube-filmpje dat het hele verhaal verduidelijkt. En je kan ook op de website van UCAR terecht voor nog meer uitleg en illustratie door Carl Webster zelf.

”Zie je wel” zal Mozes zeggen, ”als ge maar lang genoeg wacht, moeten die ongelovige Thomassen je toch nog geloven”.

Neo Willem Tell

Roger Federer is een Zwitser.
Willem Tell was dat ook.

Het bloed kruipt blijkbaar waar het niet gaan kan.
En dat Roger op zijn terugweg is? Je zou het niet zeggen!

Kalmte alleen kan je redden…

Flessengeluk - oplossing

Heel moeilijk was het puzzelke niet.
Als de fles gedeeltelijk met vloeistof gevuld is en tot het vloeistofniveau een regelmatig vorm heeft (cilinder of balk), dan ga je als volgt tewerk.

• meet de hoogte van het vloeistofniveau = h₁
• bij een fles met ronde bodem: meet de diameter van de bodem
• meet de dikte van het glas
• bereken de oppervlakte van het grondvlak =  s
• volume vloeistof = s.h₁
• draai de fles om en mee de hoogte van het lege deel = h₂
• bereken het volume van het lege deel = s.h₂
• totale inhoud van de fles = s.h₁ + s.h₂

Voor een fles met rechthoekige of vierkante bodem verloopt de berekening natuurlijk op de zelfde wijze.
Tot volgende vrijdag.

Rare botsingen

In onderstaand beeld zie je twee bolletjes rond een centraal punt bewegen.
Maar hun cirkelvormige banen kruisen mekaar en ze voeren botsingen uit.

Ho maar, de twee bolletjes beschrijven helemaal niet alle twee een cirkelbeweging rond het centrum!
Even geduld. En zeg nu zelf : een vierkant is nog altijd geen cirkel.
Zelfs niet als het een rond vierkant is…
Ook dit is een illusie uit de Best Illusion of the Year wedstrijd. Maarten Wijntjes, Robert Volcic enTomas Knapen bereikten er in 2008 de finale mee.

Een YouTube-Tele-Tijdmachine (YTTM)

Weer iets aardigs voor het weekend: YTTM, een site die je de kans biedt om van 1860(!) tot 2010 terug te gaan in de tijd.
Per jaargang kan je één of meer YouTube-filmpjes bekijken.
Je vindt het aantal beschikbare filmpjes per categorie opgesomd in een zijbalk rechts op de startpagina.
Zo krijg je visueel een idee van wat er in die jaren actueel was (volgens de makers uiteraard).
Een leuke en leerrijke bezigheid!

Dag Jupiter

Je kent ze wel die negen acht planeten van ons zonnestelsel.
My Very Educated Mother Just Showed Us Nine Planets.
Mercurius, Venus, Earth (Aarde), Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus, Pluto.
En Jupiter is de grootste.

Hou jullie klaar.
Volgende week, rond 20 september, komt gasreus Jupiter extra dicht bij onze aarde te staan.
Het dichtst sinds 1963.
1963. Ik zat toen in het laatste jaar middelbaar en alles moest nog beginnen.
2010. 47 jaar later staat de reus weer heel dicht.

Heel dicht is natuurlijk relatief.
Volgens het NASA Jet Propulsion Laboratory's HORIZONS system zal hij op 20 september op 591.499.329 km van ons verwijderd zijn.
En dat is dan 11 miljoen km dichter dan in 2009.

Met een beetje geluk kan je Jupiter dan met het blote oog zien. Maar beter lukt dat met een verrekijker of met een telescoop.
Na de maan zal hij het tweede helderste object zijn aan de avondlijke hemel, want de klassieke Avondster, de heldere Venus, is dan al onder de horizon verdwenen.
Je kan Jupiter vinden als je naar het zuidoosten kijkt op ongeveer 22° boven de horizon.
Via een simulatie met het sterrenkunde-programma Stellarium (gratis te downloaden) ziet de observatietoestand er rond 10u. 's avonds zó uit:

Leg in het weekend je verrekijker dus maar klaar en doe een schietgebedje voor een heldere hemel.
Want voor de volgende dichtste nadering moet je wachten tot september 2022…

Flessengeluk

Een fles met een ronde, vierkante of rechthoekige bodem, is gedeeltelijk met vloeistof gevuld en met een kroonkurk afgesloten.
Dus zoiets:

Hoe kan je het volledige volume van zo’n fles berekenen als je alleen maar een meetlat mag gebruiken?
Dus geen vloeistof bijgieten of uitgieten!
Heel moeilijk is dat wel niet, maar laat het me toch maar weten tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond om 21.30u.gaat de kurk er af.

Over DNA en chocola en een absurd cacao-oorlogje

Het belangrijkste basisbestanddeel van chocolade is cacao.
En cacao komt van de cacaobonen die aan de cacaoboom groeien.



Voor veel Zuid-Amerikaanse en West-Afrikaanse boeren is de cacaoteelt een bron van (schamel) inkomen. Het is dus belangrijk dat de plantages gevrijwaard kunnen blijven van ziektes. Zo is een paar jaar geleden een groot deel van de Braziliaanse cacao-oogst vernield door een woekering van heksenbezem, een schimmel die de bomen aantast.

Maar niet alleen de boeren hebben baat bij gezonde bomen.
Ook de grote chocolade- en snoepgoedfabrikanten zoals Mars hebben er alle belang bij.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat die multinationals aan wetenschappers de opdracht gaven om de DNA-sequentie, het genoom, het erfelijk materiaal, van de cacaoboom uit te pluizen. Want wie het erfelijk materiaal in detail kent kan, via kruisingsexperimenten en genetische manipulatie, aan “verbeteringen” werken. En die verbeteringen houden niet alleen het beter bestand zijn tegen plantenziektes in, maar ook hogere opbrengsten, smaakverbetering, verhoging van de concentraties aan flavonoïden (kankerremmers) en andere gezonde bestanddelen.

En nu is het zover.
De Washington Post meldde gisteren dat de volledige DNA-sequentie van de cacaoboom bekend is.
Maar raar genoeg is er een soort concurrentie-competitie aan vooraf gegaan.
Zowel Mars als zijn bij ons minder bekende concurrent Hershey, hebben de ontrafeling van het cacao-genoom gefinancierd.
Maar niet door samenwerking.
Mars zette een eigen researchgroep aan het werk in samenwerking met het Amerikaanse ministerie van landbouw en IBM.
Hershey gaf de opdracht aan een consortium van Franse laboratoria en Penn State, de Pennsylvenian State University.

En de Mars-ploeg was het eerst klaar met het werk.
Gisteren maakten ze het resultaat bekend en ze verklaarden dat de data voor alle onderzoekers ter wereld toegankelijk zullen zijn en dat er geen patenten zullen genomen worden.
Ze hebben er zelfs een aparte website voor opgezet.
Maar wie de data gebruikt moet er mee akkoord gaan om ook geen patenten te nemen op toepassingen die volgen uit het gebruik van de data.
Hershey zegt dat ook zij de genoomdata zullen vrijgeven, maar dat ze niet willen beletten dat er patenten genomen worden op vondsten die volgen uit het gebruik van de gegevens.

Enfin, een absurd cacao-oorlogje dus tussen twee grote spelers.
Een onverantwoord grote geldverspilling wegens dubbel onderzoek.
Laat ons toch maar hopen dat de boertjes in de ontwikkelingslanden er uiteindelijk toch profijt en wat meer zekerheid zullen door krijgen.
En…dat de American chocolate beter wordt!
Zou hij dan de niet genetisch gemanipuleerde Belgian chocolate kunnen benaderen?
We zullen zien. En vooral proeven...

Lachen met dokter Finkers

De boog moet niet altijd gespannen staat.
Dus tussendoor even een stukje humor van Herman Finkers, voor mij nog altijd één van de betere Nederlandse cabaretiers.
Zeker een stuk minder agressieve praat dan vele van de tegenwoordige “stand-up comedians”.

Finkers is een tijdje uit de running geweest o.a. wegens ziekte, maar hij treedt nu toch weer op.
Het fragment dat ik jullie vandaag presenteer is al oud, maar toch nog altijd plezierig.
Vind ik tenminste. Ik hoop dat jullie er ook kunnen van genieten…

Google instant: probeer het even uit

Misschien heb je de heisa rond Google Instant de laatste dagen een beetje mee gevolgd.
Waarover gaat het?
Google heeft een nieuw aspect toegevoegd aan zijn zoekalgoritme.
Van zodra je een zoekopdracht begint in te typen, krijg je onmiddellijk zoekresultaten op het scherm.
En die zoekresultaten worden snel aangepast naargelang je je zoekopdracht vervolledigt of wijzigt.
Het effect zou moeten zijn: sneller zoeken.
Onderstaand filmpje (met daarbij nog één van mijn favoriete chemie-songs!)  illustreert het mechanisme duidelijk denk ik:

Google instant aan het werk

Maar let op: Google Instant werkt nog niet in Europa! Nog een tijdje geduld…
Of toch niet!
Wie Google Chrome als browser gebruikt, kan het ook hier nu al uitproberen.
Wat je moet doen?

• klik met de rechtse muisknop op de shortcut naar Google Chrome
• klik op “Eigenschappen”
• maak in “Doel” een aanpassing door op het einde de extra switch
  --enable-match-preview toe te voegen.
  N.B.:Hieronder zie je dat ik nog een andere switch heb toegevoegd
  (--auto-translate). Wie daar meer wil over weten, moet hier maar eens gaan kijken.
  
  
  
• klik op “Toepassen”.

Van nu af aan kan je Google Instant uittesten in Google Chrome.
Alhoewel ik ondervonden heb dat het soms nog wel eens hapert.

Het heeft niet lang geduurd of er waren al programmeurs die er in slaagden om Google Instant te integreren in Google Maps!
Dat betekent dat je onmiddellijk de locaties op de kaart ziet, terwijl je de naam nog aan het intypen bent.
Dit gaat zelf ook voor een routebeschrijving. Terwijl je intypt “Brabantdam, Gent to Meir, Antwerpen” bijvoorbeeld, zie je reisweg al op het scherm verschijnen.
Let op je moet echt "to" gebruiken en niet "naar".
Probeer het werk van Hartlabs maar eens uit door op onderstaand beeld te klikken:



Snel, sneller, snelst dus. Maar of het allemaal echt zo nuttig is?…

Zoek het middelpunt – oplossing

De oplossing van ons puzzelke van vorige vrijdag steunt eigenlijk op een beroemde stelling: de stelling van Thales.
Thales van Milete, was een Griekse filosoof die leefde in de 7de eeuw vóór Christus.
Wat bewees die oude Griek dan wel?
”Van een rechthoekige driehoek is het midden van de schuine zijde het middelpunt van de omgeschreven cirkel”.
Vertalen we dat in een tekening, dan krijgen we:
Wat doen we dus om met een tekendriehoek en een potlood het middelpunt M van een cirkel te vinden?
We leggen het puntje van de rechte hoek van onze tekendriehoek op de cirkelomtrek. Dat is dus C.
De rechthoekszijden van de tekendriehoek snijden de cirkel dan in de punten E en D.
En E en D zijn punten van een middellijn van de cirkel.

We herhalen dat nog eens om een andere middellijn te construeren.
En het snijpunt van die twee middellijnen is ons middelpunt M.

Lang geleden dat ik nog eens een beetje meetkunde mocht doen…

Zweven maar

Als driedimensionale voorwerpen in een tweedimensionaal vlak (papier, scherm,…) weergegeven worden, krijgen onze hersenen het dikwijls moeilijk om de visuele prikkels juist te interpreteren.
Dan worden ze (en wij dus ook) gemakkelijk in het ootje genomen.
Bekijk onderstaan filmpje maar eens en laat je ook nog maar eens om de tuin leiden…

Zweven maar!

En mocht je zo’n dingetjes zelf willen maken, dan kan terecht op de site van Peter Dahmen.

Wat gebeurde er in mijn geboortejaar?

Op internet zijn er nogal wat sites te vinden die je toelaten om eens na te gaan wat er zoal te beleven viel in je geboortejaar.
Onlangs passeerde ik langs een internetplek waar men die vraag op een ludieke wijze een antwoord geeft.
Een kleine aangename weekendverstrooiing misschien?



Probeer het eens uit door op bovenstaand logo te klikken.
En mijmer mee over vervlogen tijden.

Over het nut van kakkerlakken

Ik herinner me nog zeer goed hoe we bij het leger, tijdens een keukenkarwei, niet alleen moesten afwassen en afdrogen.
Neen. Op elk “vrij moment”, dus als er eventjes geen potten en pannen te bespeuren waren, moesten we schrobben en dweilen en poetsen: de kasten, de tafels, de vloer, de faience-stenen-muren.
En als je dan een emmer water over de gietijzeren radiators zwiepte, zag je ze met tientallen op de grond denderen en wegspartelen: vieze, zwartbruine kakkerlakken.
Bah!
Maar je hebt hier in mijn blogje intussen al wel geleerd, dat je met uitgesproken negatieve gevoelens altijd moet oppassen.
”Elk nadeel heb z’n voordeel” zegt Johan Cruyff altijd.
Zouden er dan aan die vieze bruine beesten ook voordelen vastzitten? Jawel!

Wetenschappers van de Universiteit van Nottingham hebben ontdekt dat de hersenen van kakkerlakken en sprinkhanen vol bacteriedodende stoffen zitten!
Ze konden er zelfs negen soorten antibiotica uit extraheren.
En die cocktail lijkt prima te werken tegen bacteriën die door de klassieke bacteriëndoders niet meer klein te krijgen zijn. Tegen de gevreesde ziekenhuisbacterie MRSA en de darmbacterie Escherichia coli bijvoorbeeld.
De onderzoekers verklaren de aanwezigheid van de antibiotica door het milieu waarin kakkerlakken “hun dagen” doorbrengen: in een omgeving vol bacteriën, moeten die beestjes wel intern moleculen produceren die hen toelaten om te overleven.
Men is nu op weg om op basis van zo’n kakkerlakkenhersenextract, een nieuw en efficiënt antibioticum te ontwikkelen.

Ik zal mijn mening dus maar een beetje herzien als ik ooit nog zo’n vettig kevertje tegenkom. Geen voet erop!
Integendeel:
”O krinkelende, winkelende kakkerlakding,
met zwarte kapoteken(?) aan
wat zie ik toch geren uw koppeke flink,
vol antibiotica staart ge me aan”

Zoek het middelpunt

Voor het puzzelke van deze week tappen we eens uit het meetkunde-vaatje.

Hoe bepaal je het middelpunt van de cirkel als je alleen maar over een tekendriehoek en een potlood kan beschikken?
En leg me ook eens uit waarom je methode correct is.
Tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandag om 21.30u. toon ik mijn antwoord.

Haar als hartindicator

Op 2 september publiceerde een groep Canadese wetenschappers in The International Journal on the Biology of Stress een merkwaardig artikel.
Ze ontdekten namelijk dat het gehalte aan cortisol in hoofdharen een indicatie geeft voor een mogelijk naderend hartinfarct!
Cortisol is bekend als stresshormoon.
Scheikundig gezien is het familie van cholesterol, waaruit het trouwens in de bijnier gemaakt wordt.



Het is bekend dat een aanhoudende stress-situatie tot hartfalen kan leiden.
Men weet ook dat het lichaam in gestresseerde toestand meer cortisol produceert.
Tot nu toe bepaalde men het cortisolgehalte in het lichaam door concentraties te meten in bloed of urine.
Die gehaltes geven evenwel alleen een indicatie van acute stress.
Ze zeggen niets over aanhoudende stress en zijn bijgevolg geen goede graadmeter voor de kans op hartproblemen.
Met het cortisolgehalte in haar ligt dit volgens het onderzoek van de Canadese wetenschappers anders.
Als het lichaam meer cortisol maakt, wordt een gedeelte daarvan in het hoofdhaar opgeslagen.
Maar haar groeit. En als de stress aanhoudt, kan dus nagegaan worden hoe in loop van een bepaalde periode het cortisolgehalte in het haar evolueert. En of de persoon in kwestie dus geconfronteerd is met aanhoudende stress en dus met een risico op een ernstig hartprobleem.
Uiteraard moet er een behoorlijke haarlengte zijn om de methode te kunnen gebruiken.
De onderzoekers spreken van minimum 3 cm. En dat levert dan informatie over de stress-evolutie gedurende de laatste 3 maanden. Want haar groeit gemiddeld 1 cm per maand.

Bron beeld: Tacuma

De man (of de vrouw) die zijn (haar) haar (te) kort laat knippen, moet daar toch maar eventjes over nadenken.
Tenzij stress ver van zijn (haar) bed is…

Over zeer oude tetracycline

Gisteren las ik in de Scientific American een merkwaardig verhaal, dat ik jullie niet wil onthouden.

In 1980 hadden wetenschappers aan de oppervlakte van beenderfragmenten uit oude Nubische graven (4de tot 6de eeuw N.C.), tetracycline aangetroffen.
Tetracyclines zijn breedspectrum-antibiotica, die ook nu nog veel voorgeschreven worden
Mia en ook ikzelf gebruiken zo nu en dan wel eens wat Terramycine. Bij een oogontsteking bijvoorbeeld, maar het middel werkt ook wonderwel voor de genezing van kleine zweertjes e.d.


Terramycine behoort tot de groep van de tetracycline-antibiotica.
De antibiotische werking van tetracycline werd in 1948 ontdekt door Lloyd H. Conover die toen voor Pfizer werkte.

Hoe kon die tetracycline dan 1600 jaar geleden in de beenderen van die Nubische mummies terecht gekomen zijn?
In 1980 dacht men dat men te maken had met een geval van contaminatie.
Men wist dat tetracycline afgescheiden wordt door bodembacteriën van de Streptomyces-stam. Men ging er daarom van uit dat de tetracycline na de dood van de Nubiërs in de beenderen geraakt was via bodembacteriën.

Maar 30 jaar later, in 2010, denkt men anders.
Amerikaanse scheikundigen onder leiding van Mark Nelson onderzochten recent beenderen van de mummie van een Nubisch kind uit die oude graven.
En ze vonden dat tetracycline niet alleen aan de oppervlakte van de beenderen te vinden was, maar dat ze ook in hoge concentraties was ingebed in de beenderstructuur.
Dat wees er op dat het antibioticum in de beenderen was opgenomen tijdens de groei van het kind en er niet achteraf ingekomen was via bacteriën!

Hoe kan dat dan?
De uitleg die de wetenschappers geven in hun artikel dat onlangs gepubliceerd werd in de American Journal of Physical Anthropology is de volgende.
De Nubiërs waren getalenteerde brouwers.
Blijkbaar voegden ze bij het brouwen van hun bier bewust graan toe dat gecontamineerd was met de tetracycline-producerende Streptomyces-bacteries.
Op die manier injecteerden ze als het ware ontstekingwerende tetracyclines in hun brouwsel.
Ze brouwden een echte “geneeskrachtige tripel” !
 
Lloyd H. Conover is dus in 1948 met de eer gaan strijken en Pfizer heeft er schatten mee verdiend, maar eigenlijk is tetracycline toen slechts heruitgevonden.
Alle eer dus aan de oude Nubiërs!

Hou ze proper

De toenemende oppervlakte aan fotovoltaïsche cellen op onze daken, doet ook het onderhoudsprobleem toenemen.

Foto: Brian Kustler – Flickr

In onze regio (Zuid-Limburg) is de hoeveelheid (fijn) stof in de lucht soms heel groot.
Laat je je auto bijvoorbeeld een nachtje buiten staan, dan vind je ‘s anderendaags dikwijls een duidelijke stoflaag op het koetswerk.
En die hoge concentraties aan (fijn) stof is zeker geen uniek Limburgs fenomeen.
Zo’n stoflaag dwarrelt uiteraard ook neer op de zonnepanelen.
Gevolg: een duidelijk rendementsverlies.
Oplossing: regelmatig wassen!?
In situaties zoals op de foto lukt dat nog behoorlijk, maar bedenk eens wat dit betekent voor een klassiek schuin dak!

Gelukkig is er een oplossing op komst: het zelfreinigende zonnepaneel.
Die technologie is afkomstig uit de ruimtevaart.
Ze werd ontwikkeld voor NASA door prof. Malay Mazumder om het rendement van de paneeltjes op de Mars-robotjes hoog te houden.
Prof. Mazumder stelde de ingenieuze reinigingsmethode voor op de 240ste National Meeting & Exposition van de American Chemical Society die eind augustus in Boston, MA gehouden werd.
Het systeem bestaat uit een soort net van transparante elektrodes, ingebed in glas of plastic, dat over de panelen wordt gelegd.
Als de elektroden geactiveerd worden, loopt er golf van elektrische lading door het net. Daardoor worden de stofdeeltjes elektrisch geladen en naar de zijkanten van de zonnepanelen getransporteerd.
Volgens de professor betekent het aanbrengen van die extra laag bij de productie van de panelen geen hoge meerkost: slechts ongeveer 1%.
Het net is volgens hem zelfs gemakkelijk op bestaande panelen aan te brengen.
Maar hoeveel dat meer zal kosten?
Herbereken de terugverdientijd dan toch maar…

Driehoekjes–oplossing

De vraag was:
Het cijfer in het midden van elke driehoek staat in verband met de getalwaarde van de letters op de hoekpunten. Welk cijfer moet er dan komen op de plaats van het vraagteken?
Dit moest het zijn:

Hoe je aan die 3 komt?

• de klinkers hebben een waarde 2
• de medeklinkers hebben een waarde 1
• het verband tussen het getal in het midden en de getalwaarde van de letters op het hoekpunten: het getal in het midden = de som van de getallen op de hoekpunten.
  N.B. een getal is opgebouwd uit cijfers. In dit geval hebben alle getallen maar één cijfer.

Eenvoudig, maar je moet het zien…

Alle visjes zwemmen in het water

Zie je de visjes op en neer gaan in het water?
Illusie! De visjes liggen gewoon stil en ze bewegen niet op en neer.
Door de bijzondere én bewegende achtergrond sturen onze hersenen ons weer eens het verkeerde pad op…
Met deze illusie waren Emily Knight and Arthur Shapiro in 2007 bij de finalisten van de Best Illusion of the Year wedstrijd.

Het is druk in ons zonnestelsel

Hieronder zie je een stukje van ons zonnestelsel.
Ik heb een rood kringetje rond onze aarde getrokken.
Klik op het beeld en je komt bij een grotere, duidelijkere en meer volledige weergave terecht.
Dit is zeker niet de klassieke voorstelling van de planeten die rond de zon draaien.
Neen, wat we hier zien is veel meer.
Naast de planeten zien we hier de geschatte positie (op 4 september 2010 – gisteren dus) van de duizenden gekende asteroïden die in ons zonnestelsel voorkomen.



Asteroïden (of planetoïden) zijn stukken materie die in een baan rond de zon draaien. Ze variëren in grootte van kleine stofdeeltjes tot miniplaneten van 1000 km doormeter.

De kleine groene stipjes op het beeld (vooral op de grotere weergave te zien) zijn asteroïden die nu niet in de buurt van onze aarde voorkomen, Wat niet betekent dat ze in de toekomst hier niet kunnen arriveren.

De gele stippen zijn asteroïden die men Amors noemt.
Hun banen liggen “dicht” (een paar tientallen miljoenen km) bij de aardbaan, maar kruisen die niet.
Ze danken hun naam aan Amor, de eerst ontdekte (einde 19de eeuw) planetoïde van die groep.
De banen van de Amors kunnen door de zwaartekrachtwerking van de planeten evenwel verstoord worden, zodat ze in de toekomst toch de aardbaan kunnen kruisen.

De rode stippen zijn de Apollo- en Aten-asteroïden.
Dat zijn de asteroïden waarvan de baan die van de aarde kruist.
Ze vormen dan ook de grootste bedreiging.
Eén van hen is de fameuze 1997XF11, ontdekt in…1997 en waarvan men eerst dacht dat ze in 2028 met de aarde zou botsen.
Nieuwe berekeningen wijzen er echter op dat ze ons op 600.0000 km (tweemaal de afstand tot de maan, dat is dus echt dichtbij) zal voorbij vliegen.
1197XF11 heeft een diameter tussen de 1,5 km en 3km.
Ik hoop dat ik die passage nog bewust mag beleven, want dat zal toch wel wat commotie geven binnen 18 jaar.

Bedenk dat de beelden hierboven alleen maar de bekende asteroïden in kaart brengen.
Astronomen schatten dat er nog 100.000 tot 1.000.000 niet ontdekte asteroïden
rond onze zon draaien, waarvan een onbekend aantal onze aardbaan kruist.

Enfin je ziet het. Lege ruimte? Het is behoorlijk druk in ons zonnestelsel!
Vroeg of laat komen daar, zoals in het verleden, zeker weer botsingen van.

Het schaadt zeker niet, maar baten doet het ook niet helemaal

Ik probeer me zo goed mogelijk fit te houden.
Geestelijk fit vooral.
Dagelijks enkele kruiswoordraadsels. Een sudokuutje. Dagelijks een blogberichtje.
Een beetje Twitteren en een beetje Facebooken
En veel lezen.
Gedrukte boeken en e-boeken via mijn Kindle.
Kranten en tijdschriften op papier maar ook via Internet.
Biografieën, wetenschappen, geschiedenis vooral.
Geestelijk actief blijven om het spook van de dementie op afstand te houden.
En die strategie schijnt ook te kloppen.
Maar niet voor 100%…



In Neurology van deze week publiceren Amerikaanse onderzoekers hun bevindingen na een uitgebreide 12 jaar lange studie bij 1508 mensen van 65 en ouder.
Bij de start van het onderzoek vertoonde geen enkele van de proefpersonen tekenen van dementie. Ze kregen een beginscore op basis van hun mentale activiteit van dat moment.
Om de drie jaar werden ze opnieuw getest en kregen ze een nieuwe score voor hun geestelijke activiteit.
En daaruit bleek dat bij proefpersonen zonder dementie voor elk scorepunt dat ze haalden de aftakeling van de hersenen met 52% verminderde.
Het is dus juist: hoe sterker je geestelijk bezig blijft (hoge score), hoe langer je dementie kan uitstellen.

Maar het onderzoek liet ook iets beangstigend zien.
Als de dementie dan toch toeslaat, dan gaat de aftakeling veel sneller bij de geestelijk actiefste personen! Per jaar tot 42% sneller per scorepunt.
Als je geestelijk actief bent wordt je minder snel dement, maar als je als actieveling tenslotte toch dement wordt, takel je des te sneller af!

De keuze blijft voor mij toch duidelijk; blijven lezen, bloggen, internetten,…
En als het dan uiteindelijk niet meer lukt, dan mag het voor mijn part gerust een beetje sneller bergaf gaan.
Als ik dan toch al 97 ben…

Driehoekjes

Het puzzelke van deze week is (een beetje) familie van dat van vorige week.
Het gaat weer over cijfers en letters
Misschien is het weer te gemakkelijk?
Toch maar even proberen.
Hier gaan we:

Het cijfer in het midden van elke driehoek staat in verband met de getalwaarde van de letters op de hoekpunten.
Wat op de hoekpunten staat zijn dus letters. Verwar dus de O niet met een “nul” en de I niet met een “ie”
Welk cijfer moet er dan komen op de plaats van het vraagteken?

Jullie antwoord tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Mijn antwoord maandagavond om 21.30u.

Melk is goed tegen…

Ik stam nog uit de tijd van de Melkbrigade.
”Melk is goed voor elk” was in de jaren 60 één van de slogans.
En we werden er langs alle kanten toe aangezet om minstens één en liefst twee glazen melk per dag te drinken.
Alhoewel melk een belangrijk en rijk voedingsmiddel is, was het er de Nationale Zuiveldienst toen vooral om te doen om de overproductie, de melkplassen (zusjes van de boterbergen) weg te werken.


En de populaire TV-Nonkel-Bob deed met zijn “Milleke melleke mol, karwitsel karditsel kardol ” ook serieus zijn duit in het zakje.
Maar ondanks de ferme campagne bleek het melkverbruik niet fel te stijgen.
Ikzelf heb ook niet veel bijgedragen. Ik ben nooit een goede Melkbrigadier geweest. Melk, buh…
En na iets meer dan 10 jaar, in 1971, werd de Melkbrigade opgedoekt.

Maar nu, 40 jaar later, zou ik er misschien goed aan doen om in bepaalde omstandigheden toch een glas volle melk te drinken.
Zelfs als ik er mijn ogen moet bij dicht knijpen en slikken zonder smaken.
Want ik ben een lookliefhebber. Met de gekende gevolgen van dien…

De oorzaak van het vervelend ademgeurtje dat aan look vast zit is voor de scheikundigen bekend: de vluchtige stoffen allyl-methyl-sulfide en haar broertjes (of zusjes) diallyldisulfide, methylmercaptaan en andere stinkers:

En wat blijkt nu: volgens Areerat Hansanugrum en Sheryl A. Barringer van de Ohio State University, kan een mengsel van water en vetten die vluchtige stoffen in de mond- en neusholte oplossen en daardoor de geur (stank!) neutraliseren.
Ze publiceerden hun vondst recent in het Journal of Food Science.
Een mengsel van water en vetten, dat is dus melk.

Ik mag er niet aan denken.
Na zo’n lekkere portie gamba’s met pesto en look of een kom Bretonse mosselen met knoflook en spek, het mondje spoelen met een glas volle melk! "Santé mijn ratjen" zegt men in Gent !


Maar wacht eens even.
Ik denk dat Hansanugrum en Barringer ook geen fervente Melkbrigadiers zijn.
Want ze laten weten dat volle melk wel het effectiefst is, maar dat er aanvaardbare alternatieven zijn.
IJskreem, volle romige ijskreem bijvoorbeeld.
En dát zie ik al beter zitten.

Veilig… in de kooi van Faraday

Gisteren kwam ik op internet bij een filmpje terecht waarin op een spectaculaire wijze het principe van de kooi van Faraday geïllustreerd wordt.
Je kent de kooi van Faraday wel: het buizennetwerk dat rond sommige huizen gelegd wordt als bliksemafleider is er een voorbeeld van.

Dat netwerk houdt statische elektrische velden buiten.
Maar niet alleen bliksemafleiders steunen op Faraday’s kooi.
Ook de het koperen afschermingsnet dat rond geleiders van audio- en videokabels gewikkeld is houdt, op basis van hetzelfde principe, storende ruis buiten.


Of in de omgekeerde richting: het metalen raster rond de kookruimte in een microgolfoven zorgt er voor dat de elektromagnetische straling niet naar buiten kan:


Mooie en nuttige toepassingen van een principe dat Faraday al in de eerste helft van de 19de eeuw ontdekt heeft.
Elke rechtgeaarde wetenschapper gelooft daarin.
Zoals iedereen ziet hij immers dat het werkt. En als hij een beetje fysicus is, kan hij ook nog uitleggen waarom het werkt.
Maar geloven en uitleggen is nog wat anders dan het op jezelf eens laten uittesten onder een spanning van tienduizenden Volt.
En dat is wat de Iraanse fysicus prof. H.Mohseni wél aandurfde.
Straffe kadee !