65 en nog redelijk vers

Ik ben vandaag 65 geworden.
De derde leeftijd lonkt dus.
Maar ik blijf optimistisch, want ik voel me fysiek en mentaal nog behoorlijk op punt.
Natuurlijk zijn er kwaaltjes. Natuurlijk is er wat geheugenverlies. Maar daar valt nog goed mee te leven.
Actief bezig blijven, blijven lezen, blijven bloggen, blijven facebooken, blijven twitteren, blijven fietsen, blijven wandelen, blijven…, dat is de boodschap.
Ik probeer er met vallen en opstaan werk van te maken. Vooral het voldoende bewegen valt me niet altijd gemakkelijk.


Maar ik heb het voordeel van nu te leven.
In de 21ste eeuw is de levensverwachting drie keer hoger dan bij de start van het mensdom.
Uit onderzoek van de schamele beenderresten van onze alleroudste voorvaderen blijkt dat ze gemiddeld niet veel ouder werden dan 30.
Zelfs in de middeleeuwen was 45 worden maar voor weinigen weggelegd.
De grote winst in gemiddelde levensduur voor het menselijk ras is tijdens de laatste 200 jaar geboekt. En de belangrijkste factor was en ís: het spectaculair terugdringen van de kindersterfte en van infectieziekten. Deze relatief gemakkelijk te bestrijden doodsoorzaken zijn nu vervangen door de complexere hartziekten en vooral kankerkwalen, die moeilijker te overwinnen zijn. De stijging in de levensverwachting neemt de laatste decennia dan ook af:

Ik heb dus het geluk van in 1945 het levenslicht gezien te hebben en niet in 1345 bijvoorbeeld.
Daarenboven heb ik ooit geleerd dat de cellen van het menselijk lichaam gemiddeld om de 7 jaar vervangen worden.
Als je even rekent (65/7) dan weet je het zó: ik ben op mijn 65-ste nog redelijk vers…

Puzzelen om geestelijk fit te blijven

Het puzzelke van deze week heeft zonder twijfel meerdere juiste oplossingen.
Eén ervan is voor mij voldoende, alhoewel ik weet dat het voor sommigen van jullie een uitdaging zal zijn om alle juiste oplossingen te vinden.
Ziehier de opgave:

Plaats tussen de cijfers van het getal 123456789 ‘+’ en ‘-’ tekens zodat het eindresultaat van het sommetje 100 is.
Het aantal ‘+’ en ‘-’ tekens dat je plaatst mag je zelf bepalen, maar de volgorde van de cijfers moet behouden blijven.

Bijvoorbeeld: 12+34+56-7-89 zou een geldige poging kunnen zijn, maar geen goede want het resultaat is 6 en geen 100…
Proberen dus maar en stuur me dan tegen zondagavond je antwoord: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond om 21.30u. krijg je van mij een paar goede antwoorden.

Heimweedeuntjes

Het zal wel aan mijn leeftijd liggen denk ik, maar ik ben niet meer mee met de muzikale tophits van vandaag.
Wat dat betreft leef ik in het verleden.
En zeg nu niet dat er indertijd geen mooie songs bestonden.
Wie er ook zo over denkt kan zijn hartje ophalen via WelkeStijl.nl



Je vindt op die site een verzameling van de beste krakers van de laatste 30 jaar.
En daar staan zeker dingetjes bij van toen.
Genoeg om je meteen jaren jonger te maken en je over vervlogen tijd te laten mijmeren.
Nog iets: als je links onderaan op Listing / MP3 Files klikt, krijg je een lijst met alle beschikbare liedjes. Dat zijn er maar 1000! En hoewel de site geen eigen zoekfunctie voorzien heeft, kan je met de standaard Windows-zoekfunctie Ctrl+F gemakkelijk in die lijst naar een nummertje zoeken. Dat gaat gemakkelijker dan in de startpagina door de lange lijst te scrollen. Maar dan moet je de juiste titel kennen natuurlijk…
Nog straffer: klik je in de lijst met de rechter muistoets op een titel, dan kan je het liedje als een mp3-bestand downloaden!
Veel plezier dus met die heimweedeuntjes.

Ze waren nog zo stom niet vroeger

Ik herinner mij uit mijn heel vroege jaren als leerling de hoge klaslokalen.
En zelfs in de stokoude scholen waar ik mijn eerste stappen als leraar zette, waren de zolderingen zeker niet laag bij de grond.


Pas later toen er nieuwbouw kwam, schakelde men ook in schoolgebouwen over op lagere lesruimten.



Misschien hadden ze dat toch beter niet gedaan, of toch niet voor alle lokalen.
Want uit een onderzoek dat op 23 juli in Psychology Today gepubliceerd werd, blijkt dat de hoogte van de lokaalruimte een belangrijke invloed heeft op het leren en werken in die ruimte.
In hoge ruimten blijken we creatiever te zijn.
En als de ruimte lager is dan pakweg 3 meter (9 feet = 2,74 m) voelen we ons snel op elkaar gepakt en worden het verdragen van anderen in onze omgeving lastiger.
Anderzijds zijn hoge ruimten meestal minder gezellig.

Ze waren vroeger dus nog zo stom niet.
Want scholen en klaslokalen mogen natuurlijk best gezellig zijn.
Maar hoofdzaak is (volgens mij…) toch nog altijd dat er op een creatieve wijze kan geleerd en gewerkt worden.
Best in hoge lokalen dus…

Prometheus is een kunstenaar

Saturnus, de zesde en na Jupiter de grootste planeet van ons zonnestelsel, is goed bekend omwille van zijn uitgebreid systeem van ringen:



Rond Saturnus draaien ook een massa manen. Tot nu toe zijn er 56 door de astronomen bevestigd in “hun maanschap”.
Eén van die 56 is de kleine ( grootste doormeter is 148 km)  herdermaan Prometheus.
Herdermanen worden zo genoemd omdat ze het ruimtestof uit hun omgeving aantrekken en bijhouden. Zoals een herder zijn schapen bijhoudt dus.
Op die wijze zorgen de herdermanen voor lege ruimten tussen de ringen.
Die lege ruimten staan bekend als scheidingen. Hierboven zie je er twee.

De aardappelvormige Prometheus houdt zich op in de F-ring.
En daar steelt hij de show.
NASA’s ruimtesonde Cassini liet recent zien hoe Prometheus, door zijn zwaartekracht, bij zijn passage door de ring, donkere kanalen doet ontstaan omdat hij ruimtestof wegzuigt.
Dit levert volgend schitterend beeld op:

Credit: NASA/JPL/Space Science Institute

Je ziet Prometheus, als een klein patatje, rechts boven de F-ring.
Als je op het beeld hierboven klikt kom je bij een prachtige vergroting terecht.
Je bent meteen op de site van de Cassini-missie waar je nog massa’s bijkomende informatie kan vinden.

En mocht je, zoals ik, alles van Cassini op de voet willen volgen: Carolyn Porco, die de leiding heeft van het beeldverwerkingsteam van de missie, Twittert je regelmatig de laatste berichten.
Te volgen dus.

‘t Is van den hond–oplossing

In het puzzelke van vrijdag zat er een ambetant zinnetje:
‘Vijf jaar geleden was het baasje van Bobby vier keer ouder dan zijn hondje”.
Dat betekent dus dat het baasje toen vijf keer zo oud was als zijn hondje!
Als je dat door had, was de rest een beetje algebra.
Stel b = de leeftijd van het baasje nu  en B = de leeftijd van Bobby nu.  
Dan is
b – 5 = 5( B – 5) en b = 3B
en dus is B = 10.
Bobby is dus nu 10 jaar en zijn baasje is 30 jaar.
Hondengeheim opgelost!

Heb je soms gedronken?

In het verlengde van de maandag-illusie van vorige week, presenteer er jullie vandaag nog een mooie van het Max-Planck-Institut für Biologische Kybernetik.

Zie je het balletje in het filmpje hieronder ook een zigzagbeweging maken?
Heb je soms wat te diep in het glas gekeken?
Het balletje gaat immers gewoon rechtdoor. Niets te zigzaggen.
Maar omdat de wisselende schaduw op het schaakbordpatroon én op het balletje ons die zigzag doen verwachten, dwingen onze hersenen ze ook te zien.
Als je echter de gele lijn en de bovenrand van het balletje in het oog houdt, zie je dat de beweging gewoon rechtlijnig is.
Nog beter zie je het als je de schaduw afdekt.
Klik op het beeld om het filmpje te starten.

Google Afbeeldingen is vernieuwd

Het was al halverwege vorige week aangekondigd, maar nu is het een feit: de nieuwe lay-out van Google Afbeeldingen is ook in onze contreien beschikbaar:



Wat houdt die vernieuwing precies in:

• De witruimte tussen de beelden is veel kleiner waardoor je veel meer beelden in één keer te zien krijgt.
• Je kan nu direct scrollen tussen de verschillende pagina’s met beelden.
  Voordien moest je pagina per pagina aanklikken. Nu kan te tot 1000 beelden in één grote pagina bekijken. Maar links blijft toch een paginanummer vermeld, zodat je de weg niet kwijt geraakt.
  Je kan trouwens met de Page Up / Page Down-toetsen van je toetsenbord door de pagina’s navigeren.
• Het formaat van de thumbnail previews (verkleinde weergaven) op de resultatenpagina is groter geworden.
• Als je over een thumbnail hovert verschijnt het beeld in een groter venster. Je ziet meteen ook de naam, de afmetingen en de herkomst van het beeld. Als er vergelijkbare beelden te vinden zijn, wordt dit aangegeven.
• Als je op een beeld klikt, verhuis je naar een nieuwe pagina waar het beeld vergroot te zien is tegen de achtergrond van de webpagina waar het vandaan komt.
  Je moet maar simpelweg even buiten het beeld klikken en bent onmiddellijk op de bronpagina, waar je het beeld eventueel kan downloaden of kopiëren (uiteraard rekening houdend met copyright).

Interessante verbeteringen vind ik. Voor alle beeldenzoekers, maar zeker voor bloggers die hun berichtjes willen illustreren.

Als het schoentje past

Als de nood het hoogst is kan de redding soms zeer nabij zijn.
Mits voldoende verbeelding en wat elementaire fysicakennis uiteraard.
Dit wordt nog eens geïllustreerd in onderstaand YouTubeke dat ik via dorpsgenoot Willy toegestuurd kreeg.
Bedenk wel dat hoge hakken niet geschikt zijn, dames...
En dat je voor een goede Bourgogne wellicht op wat grotere voet moet leven dan voor een  Bordeaux grand cru…

Als je maar geen zweetvoeten hebt…

‘t Is van den hond.

Honden worden gemiddeld niet zo oud als mensen.
Misschien heb je al horen zeggen dat één jaar in het leven van een hond gelijk staat aan zeven mensjaren.
Of dat waar is weet ik niet, maar ik hoop dat je me kan helpen om het volgende hondenprobleem op te lossen.


Vijf jaar geleden was het baasje van Bobby vier keer ouder dan zijn hondje.
En nu is het baasje maar drie keer zo oud als Bobby.
Hoe oud is Bobby nu?
Laat het me weten tegen ten laatste zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond wordt het hondengeheim ontsluierd.

Grijze gedachten doen grijs zien

Wie zich een beetje (of veel) depressief voelt ziet zijn omgeving figuurlijk niet al te rooskleurig.
Overal lijken grijze wolken rond te drijven. Triestig is het allemaal.
Iedereen heeft dat al wel eens meegemaakt.
Maar gelukkig gaat het meestal vlug voorbij en komt de zon figuurlijk snel weer van achter de sombere wolken piepen.



Maar nu blijkt dat dit somber zien bij een trieste bui niet alleen een mentale ervaring is.
Het alles grijs zien bij een depressieve gemoedstoestand lijkt ook aan een fysieke realiteit te beantwoorden!

Onderzoekers van de Universiteit van Freiburg hebben aangetoond dat mensen met een depressie moeilijk zwart-wit contrasten kunnen onderscheiden.
Ze zien dus niet alleen geestelijk, maar ook letterlijk alles veel grijzer!

Het team onder leiding van Dr. Ludger Tebartz heeft vorige week (15 juli) zijn onderzoeksresultaten gepubliceerd in Biological Psychiatry
Een samenvatting kan je lezen in Scribd.
Er is volgens de onderzoekers zelfs een verband tussen de mate van contrastverlies en de graad van depressie.
Ze hopen op basis van hun bevindingen een objectieve methode te kunnen ontwikkelen om de mate van depressie te meten.

Zou ook het omgekeerde niet waar zijn: zou een grijze contrastloze omgeving, geen grijze gedachten veroorzaken?
Ik ben er bijna zeker van. Zelfs zonder geleerd onderzoek.
Zoek dus maar de zonzij!

Een virtueel geheugensteuntje

We moeten de kansen grijpen die er zijn.
Als het geheugen zijn beste tijd gehad heeft en je moet of wil alles op een rijtje houden dan moet je gebruik maken van efficiënte hulpmiddelen.
En die zijn er van allerlei aard.
Zo plaats ik regelmatig digitale Post-It stickertjes op het werkblad van mijn PC, met allerlei dingen die ik nog moet doen:



Maar eigenlijk is dat onvoldoende.
Want ik wil ook interessante webadressen bijhouden en foto’s en afspraken en…

Ik heb onlangs op internet een interessant middeltje gevonden dat dit allemaal en nog veel meer in één keer kan: Springpad


Je moet wel (gratis) registreren.
En dan kan je op je persoonlijke Springpad-pagina zowat alles opslaan wat je later nog denkt nodig te hebben: taken, adressen, winkellijstjes, waarschuwingen, foto’s,…
In de toolbar van je browser kan je een knop, een zogenaamde Springpad-clipper, plaatsen die je toelaat om met één klik een webadres in een Springpad-lijst op te slaan.
En alles kan direct direct georganiseerd worden in aparte lijsten enz.
Maar ”een YouTubeke” maakt dit meteen veel duidelijker:

Gebruik van Springpad

Handig voor mij, misschien ook voor jullie?

Alzheimer: behandeling op komst?

Bij veel van mijn leeftijdsgenoten zit de schrik voor dementie er dik in.
Zelf zeg ik ook dikwijls dat ik veel gemakkelijker fysieke problemen bij het ouder worden kan aanvaarden, dan langzame geestelijke aftakeling.
Maar Alzheimer hangt als een zwaard van Damocles boven de hoofden van alle senioren.
En tot nu toe zijn er weinig middelen beschikbaar om de ziekte te behandelen.
Maar misschien kan daar nu toch verandering in komen.

In Cell van deze maand berichten een aantal onderzoekers van het University of Texas Southwestern Medical Center – Dallas, over hun vondst dat de relatief eenvoudige stof aminopropylcarbazol (codenaam P7C3) in staat is om in muizen zenuwcellen te laten groeien en te laten overleven.
Dit laatste is belangrijk.
Want hoewel hersenen nieuwe zenuwcellen kunnen aanmaken, sterven er veel van die nieuwe cellen af vóór ze in het netwerk van neuronen kunnen functioneren.
P7C3 stimuleert de groei van de nieuwe zenuwcellen en verhoogt hun overlevingskans.


Daarenboven leken de proefdieren na toedienen van de stof ook veel beter te scoren op geheugen- en leertests.
Een ander groot voordeel van P7C3 is dat het niet moet ingespoten worden, maar onder de vorm van pillen kan worden toegediend.

Er moeten natuurlijk nog heel wat bijkomende onderzoekingen gebeuren vóór een concrete toepassing van de stof een kans krijgt.
Maar hoop doet leven.
Als ‘t maar niet te laat komt…

De tijd gaat snel – oplossing

Tussen 15u. en 18u. zitten er 180 minuten.
Dus moet 4x + 50 + x = 180
Waaruit x = 26
Je ziet wel: met een beetje algebra, weet je snel hoe laat het is…

Opnieuw een foute veronderstelling

Deze maandagillusie is weer een mooie illustratie van het feit dat onze hersenen ons doen zien wat ze veronderstellen dat we zouden moeten zien.
Als de slagschaduw van een voorwerp beweegt, veronderstellen ze automatisch dat het voorwerp beweegt en niet de lichtbron.


Bovenstaand filmpje van Daniel Kersten van de University of Minnesota, toont dit zeer duidelijk.
We zien het groene vierkant op en neer bewegen omdat onze hersenen dit als de te verwachten beweging veronderstellen gekoppeld aan de bewegende schaduw.
Maar het vierkantje beweegt helemaal niet. Dat wordt duidelijk als je de schaduw afdekt.
Klik op het beeld hierboven om te starten.

Hoe laat is het?

Het antwoord op die vraag is natuurlijk afhankelijk van waar je je ergens op aarde bevindt.
Als je in deze vakantietijd en tijd van verre reizen (voor sommigen toch), familie of vrienden in het buitenland hebt, kan het interessant om te weten hoe laat het elders is.
Uiteraard biedt biedt Internet snel een antwoord op je vraag.
Via de site Hoe laat is het? bijvoorbeeld.




Of de zeer complete site World Clock – Time Zones


Natuurlijk bestaat er ook een Google Maps mashup die het probleem snel oplost:



Maar één van de beste sites vind ik de Wereldtijden Map.
Daar zie je in één blik en in realtime de tijd zowat overal ter wereld.
De kaart is wel nogal klein en je kan op de kaart zelf niet inzoomen.
Maar je zal wel weten dat je een hele webpagina altijd kan vergroten door de Ctrl-toets in te drukken en aan het muiswiel te draaien of op de +toets te drukken.



Wereldtijden Map geeft daarenboven nog allerlei andere bijkomende tijdgebonden informatie.
Als je eens wat tijd hebt moet je daar dus zeker eens gaan kijken.

Kan je niet inslapen? De schuld van je astrocyten!

Astrocyten zijn cellen die voorkomen in onze hersenen.
Als je zegt dat astrocyten een sterallure aan het verwerven zijn in onze verzameling hersencellen, dan kan dat op een gezochte woordspeling lijken.
Astrocyten zijn op zichzelf immers al stervormige cellen. Vandaar hun naam.
Maar meer en meer blijkt dat ze ook een fundamentele rol spelen in het functioneren van onze grijze materie.
Ze beginnen stilaan de neuronen, de zenuwcellen, naar de kroon te steken.
Het zijn echte hersencel-sterren aan het worden.



Men had hun rol al uitgebreid van louter ondersteunende cellen, tot opruimers van neurotransmitters en herstellers van neuronen, tot zeer belangrijke neurale stamcellen.
Als neurale stamcellen kunnen ze tot allerlei andere hersencellen uitgroeien.
En nu blijken ze ook een centrale rol te spelen bij de slaapcontrole.

Men wist al dat de concentratie aan adenosine in de hersenen sterk toeneemt in waaktoestand en nadien daalt in slaaptoestand.
Dit gaf aanleiding tot de theorie dat adenosine de activiteit van neuronen onderdrukt. Een verminderde neuronenactiviteit veroorzaakt uiteindelijk minder alertheid en dus slaperigheid.
Alleen wist men niet wie of wat de bron was van de adenosine.


En de bron van adenosine bleek nu precies bij de astrocyten te liggen.
Dit werd ontdekt door een groep onderzoekers van het gerenommeerde Massachusetts Institute of Technology (MIT) onder leiding van Michael M. Halassa en Tommaso Fellin
Voor hun onderzoek gebruikten ze genetisch gemanipuleerde muizen.
Bij die muizen konden ze de productie van adenosine door astrocyten stopzetten met een antibioticum. Dit leidde tot een sterke vermindering van de slaap.
Het waren dus de astrocyten die via hun adenosine-productie de slaap regelden.
De astrocyten kregen er dus weer een sterretje bij!

Mocht je het (moeilijke) artikel, dat onlangs in Neuron gepubliceerd werd, willen lezen, dan kan je dit pdf-bestand openen.


Als je dus inslaapproblemen hebt, verkondig dan niet meteen dat het je bedgenoot is die te grof aan het snurken is.
Het kunnen evengoed je astrocyten zijn die het vertikken om voldoende adenosine te maken…

De tijd gaat snel…

Tijd is niet om mee te lachen.
Tijd kan soms (een beetje) ingewikkeld worden.

Kan je me bijvoorbeeld vertellen hoeveel minuten het duurt tot het 18u.is, als het 50 minuten geleden, vier keer zoveel minuten na 15u. was?
Laat het me dan weten tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
En zorg dat je op tijd bent!

Eerst kwam de kip en dan pas het ei!

Je kent die eindeloze discussie wel: wat was er eerst: de kip of het ei?
Dit geleuter zou nu wel eens definitief van de baan kunnen zijn.
Want Mark Rodger en David Quigley van de University of Warwick hebben onlangs in Angewandte Chemie een artikel gepubliceerd dat er op wijst dat de kip er eerst moet geweest zijn!
Ze hebben immers aangetoond dat er een bepaald eiwit noodzakelijk is om een eierschaal te kunnen vormen.
Als je zou willen weten welk eiwit?
Het eiwit met de codenaam OC-17 en met de volgende ingewikkelde structuur:

En dat fameuze eiwit OC-17 wordt in de eierstokken van een kip gemaakt.
Zonder kip geen eierstokken.
Zonder eierstokken geen OC-17
Zonder OC-17 geen eisschaal.
Zonder eischaal geen ei
Dus zonder kip geen ei!
Raadsel en discussie voor goed opgelost.


Denk dus maar eens met respect aan die allereerste kip als je binnenkort bij het ontbijt weer zo'n lekker vers eitje binnenspeelt.

Jonger dan je dacht

Neen het gaat hier niet over mijzelf…
Op 31 juli doe ik er weer een jaartje bij. En daar kan geen fout op zitten. Mijn geboortejaar is in 1945 onherroepelijk correct geregistreerd in de Gentse geboorteregisters.
Maar met onze oude Moeder Aarde ligt dat anders.
En oud is relatief, want ze is nu zelfs plots 70 miljoen jaar jonger geworden!
Dit is toch de mening van een groep geologen van de Cambridge University onder leiding van de nog veel jongere Dr. John Rudge.



Onze aarde is volgens hun onderzoek 4,467 miljard jaar oud en dus een jongske vergeleken met de 4,537 miljard jaar die we haar tot nu toe toebedeelden.
Hoe komen die geologen daar nu bij?
In het juninummer van het tijdschrift Nature Geosciences leggen ze dat uit.
Het is een moeilijk verhaal dat ik hier kort samenvat.

Via een ingewikkelde isotopenstudie konden ze aantonen dat de vorming van de aarde uit het samenklonteren (accretie is de wetenschappelijke naam) van kleinere brokstukken, niet 30 miljoen jaar heeft geduurd, maar 100 miljoen jaar.
Pas na die periode had onze aarde haar grootte en geologische vorm (gesmolten metaalkern met mantel errond) die haar nu kenmerkt.
Met andere woorden: de barensweeën hebben 70 miljoen jaar langer geduurd dan we tot nu toe dachten.
En aangezien de leeftijdstelling maar begint bij de definitieve geboorte, is onze blauwe planeet 70 miljoen jaar jonger dan we dachten!

Laat ons dus maar voldoende respect opbrengen voor deze schitterende jonge dame…

De Noorse Fjorden: onvergetelijk mooi!

Een paar jaar geleden heb ik het samen met Mia, enkele familieleden en vrienden mogen beleven: een cruise naar de Noorse Fjorden.
De boottocht op zo’n kolossaal cruise-schip is op zichzelf al een belevenis, maar het is vooral de pracht van de natuur wat die reis zo onvergetelijk maakt.

Ik was dan ook aangenaam verrast toen ik onlangs op de site van de Noorse dienst van toerisme, een toepassing van Google Maps vond, waarmee je een schitterende panoramische beeldenreeks van de Noorse Fjorden kan bekijken.
Klik maar op het beeld hieronder en geniet ervan.
Het kleine kaartje in de rechter bovenhoek laat je toe nog andere plaatsen langs de fjorden te bezoeken (blauwe icoontjes).
En “hoover” maar met de muis over het beeld, je zal nog mogelijkheden ontdekken!



Voor sommigen een aangename herinnering.
Voor anderen misschien een aanzet om ooit ook eens een reis naar die unieke omgeving te plannen.

Roostertje - oplossing

Veel valt er niet over te vertellen.
Dit zijn de twee mogelijke oplossingen:

De Orbison-illusie

De maandag-illusie van vandaag werd in 1939 voor het eerst beschreven door de Amerikaanse psycholoog William Dillard Orbison.



De omkadering van het beeld (vooral) en het centrale vierkant (voor mij wat minder) lijken vertekend.
We zien in eerste instantie geen rechthoek en geen vierkant.
Door het straalvormig lijnenpatroon van de achtergrond krijgen een foutieve indruk van perspectief. En daardoor zien onze hersenen de vormen niet zoals ze zijn.
In het tweede voorbeeld van dit effect is het straalvormig lijnenpatroon meer uitgesproken en de vertekening van het vierkant daardoor opvallender.

Jasmijn in plaats van Valium

De benzodiazepinen zijn jarenlang de populaire slaap- en kalmeringsmiddelen bij uitstek geweest. Vooral Librium en zeker Valium van de Zwitserse farmaceutica producent Hoffmann-La Roche AG behoorden tot de meest voorgeschreven pilletjes op dat terrein in de jaren 60 en 70.
Toen ik in 1971 als jong medisch afgevaardigde voor Schering AG dokters bezocht, was Valium hét wondermiddel bij angststoornissen en slapeloosheid. Voor Roche was het een echt goudmijntje.
Maar met de tijd kwamen ook de bijwerkingen meer aan de oppervlakte: geheugenverlies, depressie, verslaving, ontwenningsverschijnselen enz.
Meer en meer werd overgeschakeld naar alternatieven met minder problemen.
Zo werd het zachtere Seresta één van de nieuwe kampioenen.
Let er toch even op hoe een klein verschil in chemische structuur de werking van een stof kan wijzigen.
Seresta werd hét uithangbord voor de Amerikaanse farmagigant Wyeth.
Tussen haakjes: Wyeth was één van de grootste concurrenten van onze firma Schering, maar dan op een heel ander domein: dat van de anticonceptiva (de pil).

Toch blijven Valium en de nieuwere valiumachtigen, middelen waar heel wat nadelige effecten aan vast zitten.
Er werd en wordt dus voortdurend gezocht naar stoffen met minder neveneffecten en met een vergelijkbare effectiviteit.
Op 9 juli publiceerden een groep Duitse onderzoekers in het Journal of Biological Chemistry een opmerkelijke vondst.
Ze ontdekten dat de reukstoffen van jasmijn hetzelfde rustgevend en slaapbevorderend effect hebben als Valium en zijn analogen.
De geurstoffen van jasmijn veroorzaken in onze hersenen blijkbaar hetzelfde mechanisme als de benzodiazepinen.

Men gaat nu proberen, door het aanpassen van de molecuulstructuur van de geurstoffen, de werking te verlengen.
Hopelijk zonder bijwerkingen te veroorzaken.


Je weet dus wat je te doen staat als je niet goed in slaap komt of als je wat opgefokt bent?
Trek naar de Kaapse Jasmijn in je tuin of in die van je buurman.
Snuif de heerlijke, slaap- en rustverwekkende aroma’s.
En gooi je Seresta in de vuilbak.

Mocht je even het noorden kwijt zijn

Mocht je met dit hete weer even het noorden kwijt zijn, geen nood.
Met de Magnetic Declination Calculator van de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), weet je het snel terug te vinden.



Wat je te doen staat is eenvoudig.
Vul de lengteligging (longitude) en de breedteligging (lattitude) van je locatie in en klaar is Kees.
Het resultaat van de berekening wordt in een Google Map getoond met een kompasroos bovenop de kaart.
 
Uiteraard moet je de lengte- en breedteligging van de locatie kennen.
Maar dat kan ook geen probleem zijn, want met Google Maps Labs kan je er voor zorgen dat je op een Google Map de lengte- en breedteligging onder de muiscursor ziet.

 
Maar ook via de site Find Lattitude and Longitude kom je aan de nodige gegevens.

Nog iets.
De NOAA-site toont je niet alleen het noorden op de kaart.
Je krijgt ook de waarde van de magnetische declinatie.
Dit is de hoek waarover het magnetische noorden afwijkt van het aardrijkskundige noorden.
Die hoek varieert in de loop van de tijden en soms meer dan je zou denken.
Je kan op de NOAA-site data ingeven van 1750 tot nu.
Leuk spelletje om eens na te gaan in welke richting je overgrootvader moest lopen als hij met de noorderzon wou vertrekken.

Roostertje

Vul in de open vakjes van onderstaand roostertje de getallen
0, 4, 8 of 12 in, zodanig dat de som van elke rij, van elke kolom en van de twee diagonalen 24 bedraagt.


Ik kan jullie nu al verklappen dat er 2 mogelijke oplossingen zijn.
Maar ik ben al tevreden als jullie mij er één van bezorgen tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond laat ik hier de twee mogelijke ingevulde roostertjes zien.
Puzzel ze!

Een rood wijntje om oud te worden? Niet meer zeker!

De theorie én de overtuiging zijn intussen wijd verspreid: anti-oxidanten kunnen ons leven verlengen.
Ze zorgen immers voor een vermindering van de oxidatieve stress veroorzaakt door de vrije radicalen (meestal zuurstof radicalen – ROS = reactive oxygen species) die zich in onze cellen opstapelen.
Regelmatig een voorraad antioxidanten verorberen is dus de boodschap.
Dagelijks een paar glaasjes rode wijn, een flinke portie vitaminen, verse groenten, vers fruit, fruitsap,… en we worden lekker oud.
Dat heb ik hier vroeger al meer dan eens verkondigd.
 

Het zal zeker niet slecht zijn.
Maar of het echt helpt?
Onderzoekers van de McGill University in Montreal Canada hebben zo hun twijfels.
Ze zijn er van overtuigd dat het niet de vrije radicalen zijn in onze ouder wordende cellen die ervoor zorgen dat we het hier minder lang uithouden.
En dus zijn het ook niet de anti-oxidanten uit die lekkere en gezonde dingen van hierboven die ons bestaan kunnen rekken.
Hun onderzoek, gepubliceerd in PLoS Genetics, toont aan dat het het ontstaan van ontstaan van vrije radicalen een gevolg is van het ouder worden en niet de reden waarom we minder langer zouden leven.

In hun experimenten werkten ze wel niet met mensen, maar met een wormsoort, de Caenorhabditis elegans.


Bij die wormen blokkeerden ze vijf genen die eiwitten produceren die vrije radicalen vernietigen.
De vrije radicalen bleven dus aanwezig.
En dit bleek geen verkortend effect te hebben op de levensduur van de wormen.
Integendeel, een bepaalde variëteit van de wormen, leefde zelfs gemiddeld langer als de vrije radicalen niet vernietigd werden!
De variëteit wormen langer bleef leven, bleek een variëteit te zijn die een vertraagd metabolisme vertoonde ten gevolge van de werking van de vrije radicalen op de energieproductie in de cellen van die wormen!

Mensen zijn geen wormen natuurlijk.
Maar de onderzoekers wijzen er op dat de genen die ze bij de wormen blokkeerden hun analogen hebben in het menselijk DNA.

Enfin, jaag uw metabolisme niet over zijn toeren.
Doe het dus traagjes en rustig aan en eet niet teveel.
En drink toch maar regelmatig een glaasje van dat rode goddelijk vocht.
Het mag dan misschien wel niet voor een paar jaartjes extra zorgen, maar het is en blijft lekker.

Hoog IQ? Weinig parasieten!

Al onvoorstelbaar lang pijnigen geleerde mensen zich de hersenen om een duidelijk antwoord te vinden op de vraag waarom er zulke belangrijke verschillen in intelligentie voorkomen bij mensen.
Men zoekt het antwoord meestal in de verschillen in externe factoren: gezondheid, welstand, onderwijs, voeding, klimaat,…


Biologen van de University of New Mexico, Albuquerque USA, denken nu een nieuwe belangrijke externe factor ontdekt te hebben: infecties door parasieten!
Woensdag 30 juni publiceerden Christopher Eppig, Corey Fincher and Randy Thornhill, in Proceedings of the Royal Society, een artikel waarin ze stellen dat het voorkomen van infectieziekten veroorzaakt door parasieten, een belangrijke indicator is voor de gemiddelde intelligentie in een bepaalde regio.


Hun verklaring gaat als volgt.
De opbouw en ontwikkeling van het menselijk brein vraagt veel energie.
Bij baby's wordt volgens de onderzoekers 87% van de energie die vrijkomt door het metabolisme, gebruikt voor de opbouw en ontwikkeling van de hersenen. Bij 5-jarigen is dat nog 44%. Bij 10-jarigen 34%. En bij volwassenen 25%.
Dus onvoldoende of slecht uitgebalanceerde voeding en dus tekort aan energie, zal een negatieve invloed hebben op de hersenontwikkeling.
Maar ook alle processen die een deel van die nodige energie opslorpen, hebben een negatieve invloed op de ontwikkeling van de intellectuele groei.
Het bestrijden van parasieten en de daardoor veroorzaakte infectieziekten vraagt zeer veel energie van het lichaam. De ontwikkeling van de hersenen zal daardoor dus, vooral in de kinderjaren, zeer sterk gehypothekeerd worden door die infectieziekten.

De wereldwijde distributie van parasieten is bekend.
Parasieten die infectieziekten veroorzaken, komen meer voor in gebieden rond de evenaar en minder in gebieden en met hogere breedteligging.
Volgens de onderzoekers is er een "samenhang" tussen deze verdeling van parasieten en de verdeling van het gemiddelde IQ.
Ze wijzen er wel op dat hun statistisch onderzoek nog geen absoluut zeker oorzakelijk verband aantoont.
Er is dus verder onderzoek van hun hypothese noodzakelijk.

Toch belangrijk om weten dat bestrijden van parasieten wellicht het gemiddeld IQ kan verhogen.

Zonder parabenen

Aan reclame op TV kan je moeilijk helemaal ontsnappen.
En in deze warme tijden, smeden de cosmeticabedrijven het ijzer terwijl het (zeer) heet is. Ik heb de laatste dagen dan ook al meer dan eens reclame gezien voor zonnecrèmes, zonne-olies, deodoranten en verjongende huidcrèmes allerhande.
Wat mij daarbij opviel dat er telkens duidelijk op het scherm verscheen: “zonder parabenen”.

 
”Parabenen wat zijn dat?” vroeg Mia.
Wat ik haar vertelde, zal ik hier voor jullie nog eens overdoen.

Parabenen zijn een groep vrij eenvoudige chemische verbindingen.
Het zijn esters van para-hydroxybenzoëzuur (paraben) of natriumzouten van die esters:


In de cosmetica doen de parabenen dienst als conserveermiddelen.
Ze zijn zeer effectief als schimmel- en bacteriedodend middel.
In dat opzicht zijn ze effectiever dan benzoëzuur, het zuur waarvan ze afgeleid zijn.
Benzoëzuur komt in vrij hoge concentraties voor in veenbessen (cranberries)
Methylparaben komt voor in blauwe bessen (blueberries).
De parabenen conserveren niet alleen beter dan benzoëzuur, ze zijn ook ruimer toepasbaar.
Daarenboven zijn ze eenvoudig en goedkoop te maken.
Omwille van al die gunstige eigenschappen werden parabenen dan ook massaal toegepast in allerlei cosmetica. Want zonder bewaarmiddelen gaan die dure pommades en olietjes op de kortste keren ten onder aan schimmels en andere kleine boosdoeners.
Maar…

Rond de parabenen is er de laatste jaren een controverse ontstaan.
Bij sommige gebruikers veroorzaken cosmetica met parabenen allergieën.
En wat zwaarder weegt: er zou een verband kunnen zijn tussen parabenen en borstkanker. Alhoewel dit verband niet met zekerheid vast staat, is er onder invloed van actiegroepen druk uitgeoefend om parabenen uit cosmetica te weren.
Probleem: de natuurlijke alternatieven die tot nu toe zijn uitgetest, zijn veel minder effectief.
Maar je weet hoe dat gaat. De cosmeticaboeren maken van de nood een deugd.
En dus wordt “zonder parabenen” meteen een verkoopsslogan!
Ge moet het maar weten aan te pakken…

Zie je het of zie het niet? - oplossing

Niet zo eenvoudig dit keer.
Tenzij je het snel ziet.



Waar het vraagteken stond, moest dus 21 komen.
Hoe zo?
Wel het het witte cijfer in de rode cirkel is steeds gelijk aan: (de som van de cijfers errond) x 3 en dat resultaat gedeeld door 2.
M.a.w.: het witte cijfer in de rode cirkel is steeds gelijk aan: de som van de cijfers errond + de helft van die som.
Ge moet er maar op komen!
Dus:
3/2(3+9+6+2) = 30
3/2(1+7+5+3) = 24
3/2(1+3+4+2) = 15
3/2(4+5+3+2) = 21