Getallenpuzzel – oplossing

A en B hebben elk 4 cijfers.
In A is elke volgend cijfer kleiner dan een voorgaand.
En B ontstaat uit A door de cijfers van A in omgekeerde volgorde te plaatsen.

Stel A voor door QRST, dan is B voor te stellen door TSRQ.
Q is dus het grootse cijfer en T is het kleinste cijfer
Aangezien Q + R = 14.553 is en uit 5 cijfers bestaat moet Q+T = 13 en R+S=14
Tussen Q en T liggen nog R en S.
Q kan dus zijn: 9 of 8
T kan dus zijn: 4 of 5
Als T = 5 zou R = 7 en dus S = 6, maar dat kan niet want R+ S = 14
Dus moet Q = 9 en T = 4
En dus is R = 8 en S = 6
Dus is getal A = QRST = 9.864 en B = TSRQ = 4.689Proef: 9.864 + 4.689 = 14.553
Tot vrijdag!

De Vliegende Hollander?

Als de schaduw goed valt kan je de raarste dingen zien.
Een schitterende maandagillusie vind ik.

Uw Wolfram Alfa off-bike maar on-line fietscomputer

Veronderstel dat je zoals ik dringend iets aan je conditie moet doen.
Veronderstel dat fietsen u daar het meest geschikte middel voor lijkt.
Veronderstel dat je niet over een zeer geavanceerde fietscomputer beschikt.
Dan kan Wolfram Alfa, de kenniszoekmachine, u met een paar gegevens van uwentwege, een massa informatie over uw inspanning bezorgen.
Zelfs meer en overzichtelijker dan wat een zeer geavanceerde fietscomputer u kan leveren.
Maar dan ná het fietsen natuurlijk. Off-bike dus, maar on-line.
Kijk maar. (Klik hier voor een groter beeld).
Tussen haakjes: het ingegeven gewicht is spijtig genoeg niet dat van mij…

Het duivengeheim grotendeels opgelost.

Het is al langer bekend dat duiven over een soort ingebouwde GPS beschikken die hen in staat stelt om na een verre vlucht feilloos hun hok terug te vinden.
Men weet ook al een tijdje dat duiven bij hun oriëntatie tijdens zo’n vlucht gebruik maken van de informatie over variaties in het magnetisch veld van de aarde.
Maar hoe de duivenhersenen die magnetische informatie verwerken was tot nu toe niet bekend.
Daar is nu verandering in gekomen.

Eergisteren (26 april 2012) publiceerden L. Wu en J.D. Dickman in Sience een artikel waarin dit uit de doeken wordt gedaan.
Ze hebben de neuronen (= zenuwcellen) in de duivenhersenen ontdekt die voor de verwerking van de magnetische informatie zorgen.
Die neuronen bevinden zich in de hersenstam en verwerken gegevens over richting, sterkte en polariteit (=zin) van het aardmagnetisch veld.
Let er op dat de neuronen de gegevens over het magnetisch veld niet zelf detecteren, Ze verwerken ze alleen maar. De gegevens zelf krijgen ze doorgestuurd door magnetische receptoren die zich elders in het duivenlichaam bevinden.

En daar zit nog een probleem. Want waar die magnetische receptoren zich precies bevinden is nog onduidelijk.
Er is een tijdje gedacht dat ze zich aan de bek van de vogel zaten, in de witte knobbel (zie beeld hieronder) die rijk is aan magnetiet, een oxide van ijzer.

Maar zeer recent (11 april 2012) is in Nature een artikel gepubliceerd, waarin aangetoond wordt dat dit niet het geval is.
Die ijzerrijke cellen in de knobbels zijn volgens deze studie gespecialiseerde witte bloedcellen (macrofagen) die zorgen voor de recyclage van het ijzer uit afgestorven rode bloedcellen. Absoluut geen magnetische detectoren dus.

Waarom zijn die magnetoreceptoren zo moeilijk te vinden?
De reden daarvoor is dat het lichaam geen magnetische velden tegenhoudt. Daardoor kunnen de receptoren overal in het lichaam voorkomen.
En begin dan maar eens te zoeken…
Bij andere receptoren ligt dit wel anders. Lichtreceptoren bijvoorbeeld zijn stukken eenvoudiger te ontdekken. Licht kan immers niet diep in de weefsels doordringen. De lichtreceptoren (netvlies in de ogen) moeten dus dicht aan de lichaamsoppervlakte liggen. En daardoor zijn ze gemakkelijker te vinden.

Om de magnetoreceptoren toch te ontdekken willen L. Wu en J.D. Dickman nu de weg terug volgen: van de verwerkende neuronen de weg terug gaan naar de receptoren die de signalen bezorgen.
Ze hebben trouwens al werk op die weg afgelegd. En dat wijst erop dat het binnenoor de “place to be” zou kunnen zijn. De resultaten van dat onderzoek kan je in dit pdf-bestand lezen.

Het duivengeheim is dus al voor een groot deel opgelost. Maar nog niet helemaal.
Er is nog wat werk aan de duivenwinkel.

Getallenpuzzel

In een getal van 4 cijfers is elk volgend cijfer kleiner dan het vorige.
Noem dat getal A
Maak nu een getal B door de cijfers van A in omgekeerde volgorde te schrijven.
A + B = 14.553
Wat is A? Wat is B?
Laat het me weten tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond om 21.30u. vind je hier de uitkomst met wat uitleg.

Wat je kan doen met je Cloud-gigabytes

Een beetje in het verlengde van mijn blogje over Google Drive van gisteren, is het misschien interessant om eens op te lijsten wat je nu eigenlijk voor nuttigs kan doen met al die gigabytes “in the Cloud”.

1. je mp3-bestanden, foto’s, films,… uploaden zodat je ze altijd en overal beschikbaar hebt
2. bestanden delen met anderen aan wie die je toegang geeft tot je Cloud
3. samenwerken met anderen aan bestanden in de Cloud
4. bestanden beschikbaar hebben op verschillende toestellen
5. je mailbox synchroniseren over verschillende toestellen
6. een online back-up maken
7. …

Vul maar aan, maar laat het me dan weten, dan kan ik het hier doorgeven aan wie het lezen wil.

Google Drive is er!

Gisteren was het zo laat: Google liet zijn lang verwachte Google Drive van start gaan.
Wat betekent dit nu?
Iedereen krijgt gratis 5 GB aan opslagruimte “in the cloud”. Dat is maar liefst 3 GB meer dan bij het populaire Dropbox.
Wil je meer dan kan dat ook, maar dan moet je betalen: 2,49 $ als je 25 GB wil en 4,99 $ als je 100 GB verlangt.
Documenten opgemaakt in Google Docs kunnen direct vanuit Google Drive geopend worden.
Google drive en Google Docs zijn eigenlijk volledig in elkaar geïntegreerd.
Google Docs kan daardoor op 5 GB opslagruimte rekenen.

Je kan Google Drive ook op je PC installeren, zodat je bestanden op je PC met je eigen Google Drive kan synchroniseren.
Bij mij werkt dat laatste echter (nog) niet en uit reactie op het net zie ik dat ik niet de enige ben met dat probleem.

In die Google Cloud kan je uiteraard allerlei andere bestanden kwijt, docs, foto’s, pdf-bestanden enz.
Onderstand filmpje geeft een overzicht van de mogelijkheden:

Als het zo verder gaat kunnen we onze harde schijven aan de wilgen hangen…

Over de blauwe witte waterlelies van Monet

Onlangs was ik op mijn iPad aan het spelen was met “Color uncovered”, een app  van Exploratorium over kleuren en hoe we die (fout of correct) waarnemen.
En toen stootte ik op een zeer merkwaardig verhaal.
Het ging over de beroemde Franse impressionist Claude Monet.
Dat bijzonder verhaal wil ik jullie hier navertellen.

Monet is 86 jaar oud geworden.
In 1893 liet hij in Giverny een huis bouwen, en hij liet er een zeer uitgebreide bloementuin met vijver aanleggen. Hij heeft zijn tuin, zijn bloemen en zijn vijver in talloze schilderijen vereeuwigd.

Vooral de laatste periode van zijn leven, van 1910 tot hij stierf in 1926, vormde de tuin en vooral de vijver een belangrijke inspiratiebron.
Maar toen hij ouder werd kreeg hij meer en meer last van cataract. Zijn troebele ooglenzen werden meer en meer een hinderpaal voor zijn schilderwerk.
Toen hij 82 was liet hij de lens van zijn linker oog volledig verwijderen. Waar zijn linker ooglens zat was er dus gewoon een opening in het hoornvlies. Zijn rechteroog bleef troebel.
En die bijzondere situatie had een onverwacht gevolg voor zijn schilderkunst.

Het menselijk oog kan het zichtbare gedeelte van het elektromagnetisch spectrum waarnemen.
Zoals je op het schema hieronder ziet is dit maar een klein deel van het geheel aan bestaande elektromagnetische stralen:

Eigenlijk is ons netvlies in beperkte mate ook gevoelig voor ultraviolette stralen (UV) in het gebied dicht bij violette stralen van het zichtbaar licht.
Maar onze ooglens houdt die UV-stralen tegen!
Als onze ooglens weg is ontvangt het netvlies dus ook UV-licht waar het op reageert.
Dit was dus bij Monet het geval. Met als gevolg dat hij wit licht zag als de som van kleuren van het zichtbaar gebied plus nog een stukje uit het nabije UV-licht. Hij zag daardoor wit licht niet wit, maar als een blauwe tint.
En de witte waterlelies op zijn vijver waren voor hem in zijn late jaren niet wit, maar licht blauw.
Hij schilderde ze dan ook zo!

Of hoe een beetje fysica het geheim van Monet’s blauwe witte waterlelies kan verklaren…

Cirkelpuzzel – oplossing

Aangezien EF = 5cm moet EO = OF = 2,5cm.
Dus is OB = AO = OD = OC = 6,5cm.
En daar de driehoeken OAG en ODF congruent zijn (twee zijden en de ingesloten hoek gelijk, weet je ‘t nog?) is OG = OF = 2,5cm.
En x = AG = OD = een rechthoekzijde van een rechthoekige driehoek.
Hiermee wist Pythagoras al raad:
x² + OG² = AO²
x² = AO² – OG² = (6,5cm)² – (2,5cm)² = 36cm²of x = 6cm.
Tot vrijdag!

Is dit een evenwichtsillusie of realiteit?

Een voorwerp ondersteund in één punt is in labiel evenwicht als de verticale door zijn zwaartepunt door zijn steunpunt gaat en het zwaartepunt boven het steunpunt ligt:

Je ziet dat in de evenwichtsstand de zwaartekracht F_Z en de reactiekracht F_N vanwege de ondersteuning, mekaar perfect opheffen.
Bij de minste verstoring liggen F_Z en F_N niet meer op één verticale en er ontstaat een krachtenkoppel dat het voorwerp doet roteren in de aangeduide zin: ons voorwerp valt om!

Tot zover de fysicales.
Nu de realiteit in het filmpje hieronder.
Of de illusie?
Als je twijfelt, test het zelfs eens uit.
Met een ei. Met een stoel op één pikkel. Of met je nieuwe iPad.
En weet: oefening baart kunst…

Big Brother ziet u

Wie op het net surft wordt permanent bekeken en gevolgd door derden. Privacy bestaat niet op het net. En daar is moeilijk aan te ontkomen. Grote aantallen bedrijven en organisaties verzamelen constant gegevens over ons internetgebruik. Via zogenaamde tracker cookies.
Het kan interessant zijn om er een idee van te krijgen wie dat allemaal zijn.
En dat kan via een gepaste extensie in uw browser.
Tenminste als je Firefox en/of Chrome als browser gebruikt.
Voor beide browsers kan je Collusion installeren: Collusion for Firefox en Collusion for Chrome.

Hierboven zie je wat Collusion bij mij gevonden heeft na een paar minuten surfen met Chrome.
De blauwe cirkels stellen de drie sites voor die ik in die tijd bezocht.
Als die sites cookies in mijn PC droppen en mij dus tracken, zie ik dat als een verbinding met een rood omrand cirkeltje.
Grijze cirkeltjes stellen potentiële trackers voor.
Gelukkig zijn niet alle trackers even gevaarlijk. Collusion laat je wel toe om dat even te checken door op de cirkeltjes te klikken en kijken wie er achter zit.
Het is in elk geval verbazend om te zien hoe snel (na een paar minuten!), informatie over uw internetgebruik zich in het net verspreidt.

Collusion laat ons toe om trackers te detecteren, maar daarmee zijn ze nog niet uitgeschakeld.
Daarvoor zal je zelf ongewenste cookies moeten wissen.
Of je kan één of andere tracker-blocker-extensie installeren, zoals Do Not Track+ voor Chrome en/of Do Not Track+ voor Firefox.

Ja internet biedt ons enorme mogelijkheden, maar vergeet het niet: Big Brother ziet u daar altijd. In de hemel, op de aarde en op alle plaatsen…

Een schitterende Oehoe

De natuur is niet te evenaren.
Zie eens hoe deze grote arendsuil (oehoe) sierlijk, trefzeker en zonder medelijden zijn prooi benadert.
Dit is genieten op zaterdagmorgen.
Bekijk dit uiteraard in fullscreen en HD.

De grote Bubo-Bubo

Sierlijk en meedogenloos trefzeker

Cirkelpuzzel

Het is al een tijdje geleden dat hier nog eens een meetkundig puzzeltje aan bod kwam.
Ik ga daar vandaag verandering in brengen.
De vraag is simpel: hoe groot is x = AG?

AE = 4cm en EF = 5cm.

Uiteraard vraag ik jullie ook om even te verklaren hoe je tot je uitkomst gekomen bent.
En gewoon meten is niet wat ik verwacht…

Laat het me weten tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond om 21.30u. vind je hier de uitkomst met wat uitleg.

Beveiliging wegnemen van een pdf-bestand

Als je tegenwoordig een toestel koopt in de elektronicasector, vind je dikwijls geen gedrukte uitgebreide handleiding meer bij de verpakking. Je moet het meestal stellen met een paar bladzijden “quick user guide”. En die vertellen je maar een deel van de gebruiksfinesses.
Een uitgebreidere gebruiksaanwijzing (zelfs in het Nederlands) zit er wel bij, maar dan meestal op een CD als een pdf-bestand. En dat kan een lijvig document zijn, vol tekeningen, foto’s en kleuren, waardoor het vrij duur wordt om het af te drukken.
Ik doe dit dan ook niet meer.

Maar bij het doorlezen van zo’n pdf-bestand in één of andere pdf-reader (Adobe, Foxit, PDF-X-Change Viewer,…) heb ik er dikwijls behoefte aan om de tekst hier en daar te annoteren.
Want het gaat soms om nogal schabouwelijke vertalingen uit het Engels die hier en daar verduidelijking nodig hebben. Die wil ik er bij noteren.
Met Foxit en PDF-X-Change Viewer kan dat zonder problemen… op voorwaarde dat het pdf-bestand niet beveiligd is.
Maar spijtig genoeg is zo’n pdf-bestand meestal wel “gelockt”. En dan moet die beveiliging er eerst af vóór je notities kan toevoegen.

Een paar dagen geleden werd ik er weer mee geconfronteerd. Gelukkig heb ik daar een oplossing voor. Misschien kan die voor jullie ook ooit eens nuttig zijn: PDFUnlock!

Het gebruik is simpel: je doet een upload van het beveiligde pdf-bestand en je klikt op Unlock!En een paar minuten nadien kan je het ontsloten bestand downloaden en van commentaar voorzien waar je het wenst.
Zo zie je maar weer: op internet is voor alles wel een oplossing te vinden…

De nanospons erover

Precies een week geleden had ik het hier over het vernevelen van waterdruppels waarin olie-etende bacteriën zijn opgenomen, om olievervuiling op zee en op stranden aan te pakken.
Vandaag opnieuw een bericht binnen dezelfde context.

Scheikundigen van de Rice University en de Penn State University hebben vorige vrijdag in Nature een artikel gepubliceerd waarin ze een nieuw materiaal voorstellen dat op een spectaculaire wijze olie kan opslorpen: een olie slurpende nanospons.

Het basismateriaal bestaat uit koolstofnanobuisjes.
Ik heb het hier al een paar keer over grafeen gehad (1,2). Welnu koolstofnanobuisjes zijn niets anders dan opgerolde "velletjes" grafeen. Dus uiterst fijne buisjes bestaande uit een opgerolde laag van 1 atoom  koolstof “dik”.
De diameter van zo’n buisje is van de orde van 1 nanometer (1 nanometer = 10^-9 meter = één miljoenste van een millimeter!). Vandaar de naam nanobuisjes.

Als koolstofnanobuisjes op een substraat (= een onderliggende laag) groeien, dan doen ze dat als afzonderlijke buisjes, los van elkaar.
Maar de Amerikaanse onderzoekers hebben nu ontdekt dat het toevoegen (= “doperen”) van “vreemde” atomen borium tussen de koolstofatomen, zorgt voor knikken in de buisjes.
En nog belangrijker: de gedopeerde buisjes gaan ook onderling scheikundige bindingen met elkaar aan, waardoor een uitgebreid driedimensionaal netwerk ontstaat: een nanospons.

Zo’n nanospons is uiterst licht, want ze bestaat voor 99% uit lucht. Ze is dus heel poreus.
Ze geleidt de elektrische stroom en ze kan bijgevolg ook gemanipuleerd worden in magnetische velden.
Maar vooral is ze super hydrofoob (=super watervijandig) en super oleofiel (= super olieminnnend).
Mede door haar poreusheid kan zo’n spons dan ook tot 100 keer haar gewicht aan olie opnemen!

Daarenboven kan de olie in de spons opgeslagen blijven en als brandstof dienen: de olie verbrandt maar de nanospons blijft onveranderd achter en is herbruikbaar!
De onderzoekers hopen rollen van het nanosponsmateriaal te kunnen fabriceren, zodat het b.v. op met olie vervuilde stranden kan uitgerold worden.
Maar het nieuwe materiaal heeft meer mogelijkheden dan alleen maar het opruimen van olie: door combinatie met andere polymeermaterialen denkt men b.v. aan nieuwe composietmaterialen. Iets in de aard van de al langer bekende carbon- en kevlarvezels.

Hieronder zie je Daniel Hashiem, één van de belangrijkste jonge onderzoekers in het project van prof. Pulickel M. Ajayan, enthousiast zijn nanospons voorstelllen:

De olieslurpende nanospons

Femke De Grote en haar codeïneverslaving

Thuis op Eén is een soep van probleemsituaties.
Moord, brand, overspel, moeilijke homo- en heterorelaties, allochtonen met integratieperikelen, drugs, … je kan geen “modern” maatschappelijk probleem bedenken of het wordt in deze eindeloze soap (al 17 jaar aan de gang) opgevoerd.
Op den duur van het goede teveel.
En alhoewel we ons al dikwijls voorgenomen hebben om af te haken, kijken Mia en ik toch nog dagelijks.
Het magere aanbod elders op dat primetime-uur heeft daar zeker mee te maken, maar toch ook onze nieuwsgierigheid naar hoe het verder allemaal zal aflopen.

Al wie ons daarin volgt weet dat Femke De Grote (vroeger Femke Fierens) op dit ogenblik met een codeïneverslaving kampt.
Na haar op de klippen gelopen relatie met notaris Peter Vlerick, probeert ze haar zorgen te verdringen door overmatig gebruik van pillen en hoestdrankjes die codeïne bevatten.
Een verslavingsprobleem in Thuis dus.
En codeïne is in veel huisapotheken niet ver weg: meestal is daar wel Dafalgan aanwezig en dikwijls in de versie met codeïne.

Dat codeïne verslavend kan werken heeft alles te maken met de sterke verwantschap tussen codeïne, morfine en heroïne. Al deze stoffen behoren tot de zogenaamde plantaardige alkaloïden.
Van morfine en heroïne is de verslavende werking al lang bekend.
Morfine en codeïne zijn terug te vinden in het melkachtig sap van de papaver dat je op de foto hieronder op de “slaapbol” ziet parelen.

Morfine werd in 1803 voor het eerst uit papaver geëxtraheerd door de Duitse apotheker Friedrich Sertürner.
De Franse scheikundige Pierre Jean Robiquet vond in 1832  codeïne in papaversap.
Codeïne is veel minder pijnstillend dan morfine, maar ook verslavend.
Heroïne werd in 1874 door de Engelse scheikundige Charels Wright gesynthetiseerd uit morfine. En raar genoeg deed Wright dit om een minder verslavend alkaloïde te bekomen dan morfine. Maar het tegendeel was waar…
Ook thebaine werd in kleine hoeveelheden in papavermelk gevonden. Maar in tegenstelling tot de andere papaveralkaloïden heeft thebaïne geen pijnstillende en geen verdovende werking. Integendeel het werkt stimulerend en het veroorzaakt hevige krampen.

Het merkwaardige bij al deze alkaloïden is dat ze een zeer sterk gelijkende chemische structuur hebben en dat de kleine onderlinge variaties toch zulke sterke veranderingen in de werking kunnen veroorzaken. In de structuren hieronder zie je inderdaad telkens hetzelfde basisskelet, met alleen in de zogenaamde zijketens kleine verschillen (rood onderlijnd). Kleine verschillen met soms grote gevolgen dus:

Ik hoop dat Femke uit Thuis dit blogberichtje ook eens leest en haar conclusies trekt…

Ouderdomspuzzel – oplossing

Uit het antwoord van nonkel Gerard blijkt duidelijk dat het getal van zijn (leeftijd – 5) uit twee cijfers bestaat.
Zijn leeftijd moet dus ergens tussen de 15 en de 104 liggen. En uit het verhaal kunnen we al opmaken dat we zijn ouderdom eerder in de hogere leeftijdsregionen moeten zoeken.

We stellen leeftijd = x
x – 5 = a en x ligt tussen 15 en 104 en dus ligt a tussen 10 en 99.
Het product van de cijfers van het getal a = 3/4.x en x moet een geheel getal zijn.
Dus moet x een veelvoud zijn van 4 tussen 15 en 104.
Mogelijke waarden voor x zijn dus: 16, 20, 24, 28,…,104
Proberen dan maar. Hier kan Excel je goed van pas komen.
Maar omdat ik weet dat nonkel Gerard niet meer van de jongsten is, test ik hier toch even 72 (een veelvoud van 4) als leeftijd.
72 – 5 = 67
6 x 7 = 42
42 x 4/3 = 42 en dat is niet de leeftijd.

Je zal ondervinden dat alleen 84 een goed resultaat geeft:
84 – 5 = 79
7 x 9 = 63
63 x 4/3 = 84

Nonkel Gerard is dus 84 jaar oud.
Of jong, want als je nog in zo’n raadsels kan spreken…

Om er hoofdpijn van te krijgen

Als je soms denkt dat voor u dit beeld zal stil staan: vergeet het, maandagillusie!
En denk maar niet dat ik jullie hier een geanimeerde gif voorschotel. Dat kan je testen door het beeld grotendeels af te dekken: de beweging houdt op.
Naar het schijnt heeft deze illusie iets te maken met kleine onwillekeurige oogbewegingen die we niet onder controle kunnen houden.

Over het Gorillaglas van mijn iPad

Nu ruim een jaar geleden kocht ik mijn eerste iPad. Een iPad2.
En al zeg ik het zelf, ik draag erg veel zorg voor dat leuke speelding.
Vooral het scherm hou ik erg goed in ere.
Ik heb daarvoor van Mia een dun en zeer zacht zijden doekje gekregen waarmee ik dagelijks meermaals een grote iPad-schoonmaak hou.
Want de gevolgen van het werken met een aanraakscherm en het voortdurend “swipen” laten zich raden: op de kortste keren zit het ding vol vieze vette vingerstrepen.
Maar dankzij Mia’s “doekje tegen het krassen”, ziet het scherm er na een jaar intens gebruik nog altijd gloednieuw uit. 

Maar ook Apple zelf heeft een duit in het zakje gedaan.
Vooral om krassen te voorkomen.
Apple niet alleen natuurlijk: alle producenten van smartphones en tablets hebben voor de glazen bovenlaag van de schermen… Gorillaglas gekozen.

Gorillaglas is een harde en zeer krasbestendige glassoort die door de Amerikaanse glasproducent Corning op de markt werd gebracht.
Op de hardheidsschaal van Mohs komt het juist onder diamant, het hardste natuurlijk materiaal.
Het gaat hier om een zogenaamd alkali-aluminosilicaatglas.
Ik ga hier niet in op de moeilijke chemie die er achter schuilt, maar ik wil toch even iets zeggen over de voornaamste glassoorten.

De basisstof van elke glassoort is gewoon zand: siliciumdioxide SiO₂
Maar in zijn zuivere vorm is SiO₂ eigenlijk kwarts.
Pas door reactie met andere stoffen bij hoge temperatuur ontstaat een bruikbaar glas.
De aard van de stoffen waarmee SiO₂ reageert bepaalt de glaseigenschappen.
Voor gewoon glas zijn dat soda (= natriumcarbonaat) en kalksteen (= calciumcarbonaat).
Men bekomt dan calciumnatriumsilicaat. Dat is de geleerde naam van gewoon glas.
Voor kristalglas worden de soda en de kalksteen vervangen door kaliumcarbonaat en een loodoxide. Het is dat loodoxide dat kristalglas zo zwaar maakt, wat iedereen die al eens een echte Val-Saint-Lambert vaas opgetild heeft wel zal beamen.
Ovenvast pyrexglas wordt bekomen door weinig carbonaten te gebruiken en in de plaats een booroxide toe te voegen.
En dan ons Gorillaglas, een alkali-aluminosilicaatglas.
Daarvoor zijn oxiden van natrium (een alkali) en aluminium gebruikt. Hoe en in welke hoeveelheden? Dat moeten jullie aan de Corning-ingenieurs vragen.  

In feite bracht Corning in 1960, onder de naam Chemcor, al een voorloper van het Gorillaglas op de markt. Dat glas werd toen o.a. gebruikt in racewagens wegens zijn sterkte en lichtheid.
In 2007 werd dan, op vraag van Apple-baas Steve Jobs, de eerste versie van Gorillaglas toegepast in de  iPhone.
Gorilla Glass 2, de huidige versie die slechts een paar maanden oud is, kan in nog dunnere lagen aangebracht worden zonder dat het zijn hardheid en krasvastheid verliest.

Voilà.
Ik ga seffens mijn harde iPad-Gorilla nog even strelen met Mia’s zachte zijden doekje.
En dan ga ik nog een e-boekje lezen.
Of… een spelleke Angry Birds spelen. We zien wel.

We zijn weer mee

14 dagen geleden liet ik hier weten dat Google Maps bij zijn routevoorstellen voor een verplaatsing rekening houdt met de verkeersdrukte.
Bij de routeberekening kon je toen nog niet nagaan hoe je een verplaatsing met het openbaar vervoer kan doen en hoe lang ze dan duurt.
Maar het gaat goed vooruit bij Google: sinds een paar dagen kan je nu ook bij ons in België op Google Maps zien hoe je met trein, tram of bus ter bestemming kan komen. En hoe lang het duurt. En om welk uur je kan vertrekken en zal aankomen!
Ter illustratie hieronder een voorbeeld voor een verplaatsing van Romershoven naar Bilzen (ik heb de lay-out een beetje herschikt om alles hier geplaatst te krijgen):

Daarmee is nu ook bij ons deze finesse in Google Maps beschikbaar. In andere landen was dit al langer het geval.
We zijn dus weer mee.
Alleen moeten De Lijn en andere vervoersmaatschappijen er nu nog voor zorgen dat het aanbod de moeite loont om de auto op stal te laten…

Ouderdomspuzzel

Nonkel Gerard, die niet meer van de jongsten is, houdt ervan om, als het om zijn leeftijd gaat, in puzzeltaal te spreken.

Toen ik hem onlangs vroeg hoe oud hij is, antwoordde hij het volgende:
”Als je mijn leeftijd met 5 vermindert en beide cijfers van het resultaat met elkaar vermenigvuldigt, dan is de uitkomst driekwart van wat je me vraagt”
Hoe oud is nonkel Gerard?

Laat het me weten tegen zondagavond: herve.tavernier2@pandora.be
Maandagavond om 21.30u. bekijken we hier het “probleem”.

Over mos en de klauwmoleculen van prof. Hoste

Een week geleden heb ik ons gazon een anti-mosbehandeling gegeven.
Als je het gras nu bekijkt zie je duidelijk donkerbruine tot zwarte vlekken tussen het groen: daar heeft het mos de geest gegeven.
Ik wacht nog een weekje en dan wordt het zwarte goedje, samen met ander vilt, weg geverticuteerd..

Zo’n anti-mosbehandeling doe ik ieder voorjaar.
Met ijzerchelaat.
En het is dat ijzerchelaat dat me als chemicus doet mijmeren over mijn jonge jaren aan de toenmalige RUG (Rijksuniversiteit Gent).
Het chelateren van metaalionen was in de jaren 60 nog een vrij jonge chemische techniek om metaalionen enerzijds weg te plukken waar ze best niet aanwezig zijn. Of om ze anderzijds binnen te brengen waar ze op een andere manier moeilijk kunnen binnenkomen.
Het komt er op neer dat een zogenaamde chelaatmolecule het metaalion als een beschermende mantel omringt en dat ion pas los laat als de omstandigheden gunstig zijn.
Ik herinner mij nog alsof het gisteren was dat prof. Julien Hoste, onze prof. analytische scheikunde in de licentiejaren, ons zo’n chelaatmolecule voorstelde als een klauw die het metaalion beschermend vasthoudt.

Er bestaan nogal wat soorten “klauwmoleculen”.
Ook in de natuur. In hemoglobine en chlorofyl bijvoorbeeld is porfyrine zo’n “klauw”.
Voor het ijzerchelaat in de mosbestrijdingsmiddelen die ik gebruik (Moscide, Empress 600), is EDTA (EthyleenDiamineTetraAzijnzuur) de chelaatmolecule, de klauwmolecule.

Trouw aan het beeld van mijn oude prof. stel ik dat ijzerchelaat daarom als volgt voor:

De mosdodende werking van het chelaat is toe te schrijven aan het aanwezige ijzerion (Fe²⁺)
Zonder dat ik hier verder op de chemie wil ingaan, moet ik toch kwijt dat in zuur midden (pH lager dan 7) het chelaat het ijzerion loslaat.
De Fe²⁺-ionen worden dan door het mos opgenomen en het mos sterft af. Blijkbaar kan een primitieve sporenplant zoals mos de ijzerionen niet verwerken.
Op zichzelf is dat merkwaardig, want gras en andere hogere groene planten, kunnen de Fe²⁺-ionen goed gebruiken. Ze hebben ze zelfs echt nodig. De ijzerionen spelen immers een belangrijke rol in de aanmaak van bladgroen (fotosynthese): te weinig ijzer doet planten vergelen.

Waarom moeten die ijzerionen nu via zo’n “klauwmolecule” de plant binnengesmokkeld worden?
Kan een eenvoudig ijzerzout ook niet dienen?
Natuurlijk wel en dat gebeurt ook: er wordt nog steeds ijzer(II)sulfaat(= FeSO4 ) gebruikt als mosverdelger.
Maar FeSO4 heeft opvallende nadelen die ijzerchelaat niet heeft.
De Fe²⁺-ionen in het ijzersulfaat worden niet door een chelaatmolecule vastgehouden en komen dus onmiddellijk vrij. Ze worden dan ook snel geoxideerd tot Fe³⁺ en dat ion wordt veel moeilijker door de planten opgenomen.
Het Fe³⁺ verzuurt ook de grond.
Daarenboven ontstaat er in een zuurstofrijke omgeving zeer slecht oplosbaar donkerbruin Fe₂O₃. En dat kennen we als roest.
Als er dus bij het besproeien van het gazon met een ijzersulfaatoplossing wat vloeistof op tegels of stenen terechtkomt, krijg je gegarandeerd donkere roestvlekken die moeilijk te verwijderen zijn.
En stel je voor dat je met je vuile tuinsloefen over je propere keukenvloer marcheert. Een nachtmerrie…

Met ijzerchelaat niets van die miserie. Want het klauwtje laat zijn ijzer zomaar niet los.
Als een paard van Troje smokkelt het zijn ijzerionen geruisloos de mosplanten binnen en levert ze af daar waar ze hun vernietigend werk kunnen doen.
Leve het ijzerchelaat dus.
En leve mijn oude prof. Hoste, die mij 45 jaar geleden die fameuze klauwmoleculen leerde kennen.
Maar “leve” is hier een wrang woord.
Want bij mijn zoektocht op het internet las ik dat Julien Hoste, op 1 december 2011, op 90-jarige leeftijd, overleden is…
Rust in vrede professor, ik vergeet je nooit!

Olie drijft niet altijd boven!

Uit onze dagelijkse ervaring weten we het en ook Archimedes heeft het ons duidelijk gemaakt: olie drijft boven op water.
Want olie en water lossen niet in mekaar op en de stof met de kleinste dichtheid ( olie – dichtheid: b.v. 0,900 kg/dm³ voor slaolie) komt dan als een laagje bovenop water te liggen, want dat is de vloeistof met de grootste dichtheid (1,000 kg/dm³).

Maar Archimedes mag zich nu wel omkeren in zijn graf, want een groep chemisten van de Curtin University in Perth onder leiding van dr. Chi M. Phan, hebben ontdekt dat in bepaalde omstandigheden de rollen kunnen omgedraaid worden!
Ze publiceerden hun bevindingen onlangs in Langmuir, een tijdschrift van de American Chemical Society (ACS).
Ze lieten kleine druppeltjes water op een olielaag vallen en zagen dat plantaardige oliën in staat waren om door hun oppervlaktespanning, druppeltjes water te dragen tot een zeker volume, afhankelijk van o.a. de soort olie. Minerale oliën konden die oppervlaktespanning niet opbrengen.
Hieronder zie je zo’n experiment gefilmd:

Volgens de onderzoekers opent dit perspectieven voor het behandelen van olievervuiling op zee en op stranden, omdat men met de waterdruppels olie-etende bacteriën  op de olielaag zou kunnen vernevelen, waardoor de smurrie sneller zou kunnen afgebroken worden

Zo zie je maar weer eens dat absolute zekerheden niet meer bestaan: olie drijft niet altijd boven, tenzij in de figuurlijke betekenis…

Vijgen na paasmaandag

Pasen is weer voorbij.
Binnen 357 dagen is het weer zover.
We moeten dus geen volledig jaar wachten, want in 2013 valt Pasen een week vroeger dan dit jaar: op zondag 31 maart.
Dat is relatief vroeg, maar niet het vroegst mogelijk. Want zoals jullie wel weten hebben de kerkelijke overheden op het eerste concilie van Nicea in 325 besloten dat Pasen moet gevierd worden op de eerste zondag na de eerste volle maan van de de lente.

En aangezien voor de Kerk de lente vast op 21 maart begint, kan het ten vroegste op 22 maart Pasen zijn.
Tel bij die 21 maart 28 dagen op (want de omlooptijd van de maan is 29 dagen), dan kom je op 18 april uit. Als 18 april op een zondag valt en het is dan volle maan, dan is dat nog de eerste volle maan na 21 maart. Bijgevolg is het dan de zondag daarna Pasen. Op 25 april dus. En dat is dus laatst mogelijke datum voor Pasen.
In het Latijn van het concilie van Nicea klonk het over Pasen daarom als volgt: “Nec sequitor Marcum, nec praecedit Benedictum”: niet later dan St. Marcus (25 april) en niet vroeger dan op St. Benedictus (22 maart).

Wie de paasdatum voor de volgende jaren zou willen berekenen kan dat gemakkelijk met Excel.
Plaats in kolom A de data van 2012 tot 2030 bijvoorbeeld (dus van A1 tot A19).
Jullie mogen voor mijn part ook tot 2368 gaan, maar voor mijn doen is dat iets te optimistisch.
Plak dan in B1, de eerste cel van de B-kolom, de volgende formule (bron: Excel Tekst en Uitleg):

=AFRONDEN.BENEDEN(DATUM(A1;5;DAG(MINUUT(A1/38)/2+56));7)-34 

Bedenk dat A1 in deze formule een verwijzing is naar de datum in de eerste cel van kolom A.
Kopieer deze formule in alle onderliggende B-cellen (dus van B1 tot B19) en zorg dat naar de overeenkomstige A-cellen verwezen wordt.
Zorg er ook voor dat je via “celeigenschappen” in de B-cellen het getalformaat op “datum” instelt.
Je zal dan zien dat de vroegste Pasen in die periode op 27 maart 2016 valt. Meteen de dag waarop dat jaar het zomeruur ingaat.
En de laatste Pasen tot 2030 valt op 21 april 2019 en 21 april 2030. Erg laat dus.

Van 22 maart tot 25 april, dat zijn 35 mogelijke data waarop het Pasen kan zijn.
Maar het rare is dat door het kerkelijk voorschrift over de paasdatum er een periodiciteit ontstaat in het voorkomen van die datum.
Geen korte periodiciteit weliswaar: om de… 5.700.000 jaar (!) herbegint de cyclus:

Zoals je ziet valt Pasen het frequentst tussen 28 maart en 20 april.
Dat 19 april een uitschieter vormt heeft te maken met de kerkelijke keuze om het begin van de lente op 21 maart vast te leggen. En met de overgang van de Juliaanse kalender naar de Gregoriaanse kalender in 1582.
Op zijn Merlyn homepage heeft Dr. J.R. Stockton een aantal Pascalprogramma’s uitgewerkt waarmee de distributie over de 35 mogelijke data kan berekend worden.

De uitersten, 22 maart en 25 april, heb ik nooit beleefd en ik zal ze ook nooit beleven.
Pasen op 22 maart kwam laatst voor in 1818 en dat zal nog eens gebeuren in 2285.
Pasen op 25 april heb ik net gemist in 1943.
En de volgende in 2038? Daar zal je hier ook niets meer over lezen vrees ik…

Dobbelstenenpuzzel – oplossing

Telkens als Jan met 3 dobbelstenen 9 gooit krijgt hij 1 punt.
Telkens als Piet met 3 dobbelstenen 10 gooit krijgt hij 1 punt.
Na 20 gooibeurten is de kans dat Piet de meeste punten behaald het grootst, alhoewel het verschil maar miniem is.
Hoe zit dat precies?
We gaan eerst eens het aantal mogelijke combinaties bekijken waarmee je met 3 dobbelstenen aan 9 en 10 kan komen.
Voor 9: (1,2,6) - (1,3,5) - (1,4,4) - (2,3,4) - (2,2,5) - (3,3,3)
Voor 10: (1,3,6) - (1,4,5) - (2,2,6) - (2,3,5) - (2,4,4) - (3,3,4)
Dus, het aantal mogelijke combinaties om aan de gewenste som te komen is in beide gevallen gelijk: zes.
Maar!
De kans om die combinaties te gooien is niet dezelfde!
We zetten ze even op een rijtje.
Voor 9:
(1,2,6) kan je op 6 manieren gooien: (1,2,6)- (1,6,2) - (2,1,6) - (2,6,1) - (6,1,2) - (6,2,1)
(1,3,5) kan je op 6 manieren gooien. Zoek die zelf maar eens…
(1,4,4) kan je op 3 manieren gooien
(2,3,4) kan je op 6 manieren gooien
(2,2,5) kan je op 3 manieren gooien
(3,3,3) kan je maar op 1 manier gooien!
In totaal zijn er dus 25 manieren waarop een 9 mogelijk is.
Voor 10:
(1,3,6) kan je op 6 manieren gooien
(1,4,5) kan je op 6 manieren gooien
(2,2,6) kan je op 3 manieren gooien
(2,3,5) kan je op 6 manieren gooien
(2,4,4) kan je op 3 manieren gooien
(3,3,4) kan je op 3 manieren gooien
In totaal zijn er dus 27 manieren waarop een 10 mogelijk is.
Het is dus die (3,3,3) die maar op één manier mogelijk is die Jan de das omdoet!
Piet heeft dus iets meer kans om na 20 gooibeurten de meeste punten te behalen. Maar 20 beurten zal wel weinig zijn om dat verschil te zien optreden. Na 100 beurten zou het duidelijker
moeten zijn.

Wie dit puzzeltje goed heeft opgelost bevindt zich in goed gezelschap, want niemand minder dan Galileo Galilei loste het in de 17de eeuw al op, op vraag van de Toscaanse groothertog Ferdinando I de' Medici. Een vertaling van zijn uitleg vind je hier: Sopra le scoperte dei dadi.

Test uw blinde vlek

Dat we niet altijd zien wat er is, en zien wat er niet is, heeft dikwijls te maken met de verwerking van de binnenkomende signalen door onze hersenen.
Onze rubriek maandagillusies illustreert dit bijna wekelijks.
Maar soms heeft niet zien van wat er is een louter fysische reden: een beeld gevormd op de blinde vlek van ons netvlies is voor ons onzichtbaar.
Er bestaan meerdere trucjes om dit aan te tonen, maar onderstaande is één van de leukere uit die reeks.

Bedek je linkeroog en focus met je rechteroog op het kleine zwarte bolletje.
Je zal merken dat op een bepaald moment de grotere zwarte bolletje verdwijnt. Op dat moment zit zijn beeld precies op de blinde vlek van je rechteroog. En geen paniek: even later is het bolletje terug…

Zalig en vrolijk paasfeest!

Pasen is lente en een nieuw begin.
Geniet van de natuur samen met allen die je dierbaar zijn. Zelfs als de zon zich nog niet altijd van haar beste kant laat zien.
Geniet van deze en elke morgen in april en luister eens hoe Pol De Mont dat deed, nu 90 jaar geleden.

Aprilmorgen

De merel was zo wonderzoet aan ‘t fluiten
in de oude vlierboom…
Ik schoof mijn venster op en keek naar buiten
als in een droom…
Heel de appelboomgaard stond vol roze knoppen,
- ‘t was half april -
en van die knoppen vielen pareldroppen
in ‘t ochtendstil !
En ‘k zag de zon gelijk een reuzenvogel
ten blauwen trans
uitslaan wijd over dorp en dal haar vlogel
van louter glans.
En gans de gaarde en al die bloesembomen,
’t laaide al, één vuur,
en ‘k voelde en wist: God was op aard gekomen
in ‘t heerlijk lentemorgenuur.

Pol De Mont
Zomervlammen, 1922

Over het (toekomstig) nut van paas- en andere eierschalen

Het is paaszaterdag vandaag.
De klokken van Rome zijn terug in het land. Zo was het toch in mijn jonge jaren.
Tegenwoordig hoor je over die paasklokken niet veel meer. Het is al paashaas wat de klok slaat.
Maar de paaseitjes zijn gebleven: chocolade-eieren van allerlei maat en gewone kippeneieren in standaardmaat.
En het is over die “standaardkippeneieren” dat ik het vandaag wil hebben.

Volgens statistieken van de International Egg Commission (IEC) verbruiken Belgen en Nederlanders gemiddeld 180 à 200 eieren per jaar en persoon, waarvan de kleine helft in de schaal en de rest verwerkt in allerlei producten.
Ik heb het niet precies geteld, maar wereldwijd worden er dus jaarlijks tientallen miljarden eieren verorberd.
En dat heeft een kolossale eierschaalberg tot gevolg, waar (tot nu toe) niet veel nuttigs mee gebeurt: de schalen komen overal ter wereld op afvalstorten terecht.
Maar een groep chemisten van de University of Leicester onder leiding van prof. Andrew Abott wil daar iets aan doen.

Zo’n eischaal is immers veel meer dan alleen maar kalk.
Die kalk (eigenlijk calciumcarbonaat) zit ingebed in een matrix van proteïnen (eiwitten).
Maar nog belangrijker zijn de suikers (glycosaminoglycanen (GAGs)) die er in aanwezig zijn.
Abott en zijn medewerkers willen die suikers uit de eierschalen extraheren om er nuttige dingen mee te doen.
Zo zijn GAGs te gebruiken als basisstoffen voor de productie van belangrijke geneesmiddelen (antistollingsmiddelen o.a).
Maar Abott wil GAGs ook omzetten tot plastics op basis van zetmeel (ook een suiker).
Die plastics zouden kan kunnen gebruikt worden als verpakkingsmateriaal.
Voor eierdoosjes bijvoorbeeld…

De recyclagecyclus is dan helemaal rond.
Denk daar maar eens aan als je vandaag of morgen je “tikkeneiken” pelt en de schalen in de vuilbak kiepert…

Dobbelstenenpuzzel

Jan en Piet spelen een spelletje met 3 dobbelstenen.
Om beurt gooien ze met de 3 stenen en elk telt zijn gegooide ogen op.
Telkens als Jan op die wijze 9 gooit krijgt hij 1 punt.
Telkens als Piet op die wijze 10 gooit krijgt hij 1 punt.
Wie heeft de grootste kans om na 20 gooibeurten de meeste punten behaald te hebben, Jan of Piet, of hebben ze allebei even veel kans om te winnen?
Laat het me weten tegen paasavond: herve.tavernier2@pandora.be
Op paasmaandag om 21.30u. bekijken we hier het gedobbel.

Zó kan je Google Boeken downloaden

De boekenliefhebbers onder ons weten het: via Google Books worden ons een massa boeken gratis ter beschikking gesteld. Soms maar een aantal hoofdstukken of een aantal geselecteerde bladzijden, maar er blijven toch nog vrij veel werken over waarvan je volledige uitgave online kan lezen.

En daar heb je het: online.
Maar wie leest nu een kanjer van pakweg 300blz. zomaar online?
Voor de meesten onder ons zou het interessanter zijn als we die Google Boeken zouden kunnen downloaden als een pdf-bestand bijvoorbeeld. Dan zouden we het nadien off-line kunnen lezen zoals het ons past. Of uitprinten als we papier te veel hebben.
We zouden dan dat pdf-bestand zelfs via Dropbox kunnen versassen naar onze iPad (als we die hebben…). Of met Send to Kindle naar onze Amazon Kindle e-boeklezer (als we die hebben…)

Een Google Boek downloaden als pdf of in een ander formaat, kan dat zomaar?
Google zelf ondersteunt dit niet.
Maar er is een oplossing beschikbaar: er bestaat een gratis programaatje dat doet wat we willen: Google Books Downloader 2.0.

Het gebruik is eenvoudig.
Zoals je hierboven kan zien moet je alleen maar de URL van het boek ingeven (die vind je in de adresbalk bij Google Books) en aangeven onder welk formaat je de download wil opslaan (pdf, jpeg of png) en in welke resolutie (van 350 tot 1280 pixels).

Nog iets: boeken die in volledige uitgave beschikbaar zijn in Google Books, kan je selecteren door in Google Books de link “geavanceerd zoeken naar boeken” aan te klikken en daar dan “Alleen volledige weergave” aan te vinken:

En mocht mijn uitleg niet duidelijk genoeg zijn, dan kan je ook nog dit filmpje bekijken:

Downloaden maar…

Voilà, daarmee is onze (virtuele) boekenkast weer flink uitgebreid.

Google-Art-project breidt uit!

Wellicht weten jullie wel dat Google vorig jaar gestart is met een zeer interessant kunstproject waardoor we de kans krijgen om online kunstwerken in zeer hoge resolutie te bekijken.
Dit Google-Art-project is vanaf gisteren (3 april) in één klap bijna vertienvoudigd.
Dat wil zeggen dat het aantal musea waarvan werken tot in de kleinste details kunnen bekeken worden van 17 op 155 is gebracht!

Voor België is er nu het Museum van Schone Kunsten te Brussel bij.
Voor Nederland zijn er nu zes musea bij betrokken: het Van Gogh Museum, het Rijksmuseum, het Museum Boijmans-Van Beuningen, het Kröller-Müller Museum, het Gemeentemuseum en het Koninklijk Paleis Amsterdam.

Op bovenstaand kaartje zie je de locatie van de musea in Europa. Het cijfer in een marker geeft het aantal te bezoeken musea aan.
Op de site kan je op die kaart inzoomen en zo je keuze bepalen.
Maar er zijn nog veel andere navigeermogelijkheden.
Je kan zoeken op museum, artist en kunstwerk.
Je kan registeren en je eigen galerij aanleggen. Je kan galerijen van andere bezoekers bekijken.
Je kan diashows van kunstwerken bekijken.
In meerdere musea kan je met Street View langs de schilderijen lopen! Dit is bijvoorbeeld het geval voor het schitterende Musée d’Orsay in Parijs.
Van elk werk kan je bijkomende informatie opvragen en je kan inzoomen tot op het kleinste detail.
Een aantal schilderijen zijn zelfs in zogenaamde gigapixelresolutie te bekijken.

Zó gedetailleerd kan je kunst in een museum zelf niet zien.
Maar toch moet dit fabuleus initiatief van Google ons net goesting doen krijgen om toch eens ter plaatse te gaan kijken.

Een schitterend kunstproject

De vingerafdruk krijgt een fameuze update

Ik heb het in mijn blogje al een paar keer (1, 2) gehad over de methodes om personen te identificeren.

De vingerafdruk is zonder twijfel de best bekende methode. Ze is trouwens al sinds de 19de eeuw in gebruik. Maar ook die methode evolueert.
Een paar dagen geleden (27 maart) hebben dr. Pompi Hazarika en prof. David Russell van de University of East Anglia, in Angewandte Chemie een artikel gepubliceerd waarin ze aantonen hoe vingerafdrukken bijkomende informatie kunnen verstrekken over de geteste persoon: of hij drugs gebruikt en welke, of hij rookt, of hij recent explosieven gehanteerd heeft enz.
Hiertoe hebben ze allerlei nieuwe reagentia ontwikkeld die de afdrukken duidelijker doen oplichten en in een andere kleur naargelang de golflengte van het opvallende licht en de aanwezige bestanddelen (zie foto’s hierboven).
Sommige van de gebruikte reagentia binden aan afbraakstoffen van nicotine en drugs die zich de vingerafdruk bevinden en lichten op wanneer een extract van de afdruk onder een fluorescentiemicroscoop bekeken wordt. Via deze methode kunnen terzelfdertijd verschillende soorten drugs gedetecteerd worden.
In andere gevallen worden stoffen met geschikte oplosmiddelen uit de vingerafdruk geëxtraheerd.
Die oplossingen worden dan verder geanalyseerd zodat tot zeer kleine hoeveelheden drugs en explosieven kunnen vastgesteld worden.
Zelfs overlappende vingerafdrukken van verschillende personen kunnen met geavanceerde spectroscopietechnieken van elkaar gescheiden en onderzocht worden.

Al die nieuwe technieken die door de Britse onderzoekers beschreven worden, zullen helpen bij het werk van criminologen, maar ook bij het onderzoek naar dopinggebruik in de sport en bij het stellen van diagnoses in de geneeskunde.
Inderdaad een fameuze update van een eeuwenoude techniek.
En wellicht ook lucratief, want Russell heeft intussen zijn vindingen al gecommercialiseerd via Intelligent Fingerprinting...

Vloederspuzzel – oplossing

Om met tegels van 30cm x 54cm het kleinste vierkant te maken, moeten we natuurlijk het kleinste gemeen veelvoud (KGV) van 30 en 54 zoeken.
En dat KGV kunnen we bijvoorbeeld berekenen we met het regeltje dat we indertijd in de lagere school geleerd hebben:

KGV = kleinste gemeen veelvoud
GGD = grootste gemene deler.



Piet Klus zijn vierkant is er dus één met 2,70m zijde.
Daarvoor kan hij 5 tegels van 54cm naast elkaar leggen.
En zo 9 rijen onder elkaar.
Hij heeft dus 5 x 9 = 45 tegels nodig.

Tot vrijdag!