Kwik

Ik heb nog de periode meegemaakt dat kwik volop mocht gebruikt worden in de wetenschapslessen in het onderwijs.

Leerlingen vonden die kwikbolletjes erg leuk.
Ze vonden het plezierig om ze naar elkaar te drijven tot ze, wegens de grote oppervlaktespanning van de vloeistof, samenfloepten tot een groter bolletje.

Kwik is een bijzondere stof.
Het is het enige metaal dat vloeibaar is bij kamertemperatuur.
En omdat vloeibaar kwik zo’n constante uitzetting vertoont, werd het veel gebruikt in thermometers.
Het werd ook veel gebruikt in barometers.
Dat had dan weer te maken met de zeer hoge dichtheid van kwik.
Kwik heeft een dichtheid die 13,55 keer hoger is dan die van water.
De luchtdruk houdt daardoor een kwikkolom van 76 cm in evenwicht.

Als je dat met water zou proberen, zou je een kolom van
76 x 13,55 cm = 1030 cm = 10,3 m nodig hebben!
Ik liet indertijd mijn leerlingen ieder jaar zo’n waterbarometer bouwen in de  trappenhal van de school. Dat was telkens een heel natte bedoening, maar ook een erg leerrijke ervaring (hoop ik).

Ik heb daar spijtig genoeg geen foto’s van, maar op de site van het Utrechtse barometermuseum Rustenhoven vond ik er toch een foto van zo’n waterbarometer. Een chique zelfs.

Door de zeer hoge dichtheid is kwik ook een vloeistof waarop alle stoffen met een kleinere dichtheid blijven drijven.
Dit wordt spectaculair aangetoond in het volgend filmpje: een loden kanonbal drijft op vloeibaar kwik!



Nog iets bijzonders: veel metalen lossen op in kwik.
Ze vormen er zogenaamde amalgamen mee.
Zo lost goud op in kwik. Het vloeibare kwik-goud-amalgaan, kan als een goudverf gebruikt worden. Het is dun uit te strijken. Het kwik verdampt en het goud blijft als een dun laagje over. Naar het schijnt zijn de koepels op de Kremlintorens ooit op die manier “verguld”.

Het oplossen van metalen in kwik zie je hieronder spectaculair in het geval van aluminium:



Ik heb in dit bericht al een paar keer herhaald dat kwik in thermometers en barometers gebruikt werd. Verleden tijd dus.
Kwik en vooral kwikdampen zijn erg giftig. Omdat kwik gemakkelijk verdampt, is het gebruik in die toestellen voortaan verboden.
En ook de amalgamen die voor tandvullingen gebruikt worden staan ter discussie.

Het is dus met kwik, zoals met nogal veel “dingen”: mooi maar gevaarlijk!

Roet in het eten?

Ik ga eens wat roet in het klimaat-eten gooien.
De media maken ons al maanden lang duidelijk dat

1. er een klimaatverandering aan de gang is waarbij de gemiddelde aardtemperatuur aan het stijgen is
2. de toenemende concentratie aan het broeikasgas CO₂ in de atmosfeer daar de voornaamste oorzaak voor is.

Van een kritische benadering van beide stellingen is er maar in zeer beperkte mate sprake.
De zogenaamde sceptici, die twijfelen aan de juistheid van die stellingen, hoor of zie je nauwelijks op radio of TV.
Dat wringt mij.
Ik voel mij niet bevoegd om een oordeel uit te spreken.
Ik zal dat hier dus ook niet doen.
Maar ik wil toch ook even de standpunten van een tweetal sceptici te laten horen.

In een audio-bestand eerst het standpunt van Salomon Kroonenberg, emeritus hoogleraar toegepaste geologie aan de Technische Universiteit Delft over de al dan niet opwarming van de aarde. Hij beantwoordt een vraag daarover gesteld door Martin Gaus in het Teleacprogramma De Kettingvraag - Hoe?Zo-Radio

En dan prof. Cees De Jager over de rol van het broeikasgas CO₂
en de zon in de opwarming van de aarde (als die er al echt is).


Ik hoop dat wetenschappers zich niet voor politieke karretjes laten spannen.
En dat mediabonzen bereid zijn om (meer?) objectief te berichten over dergelijke belangrijke thema’s. Zomaar op de populaire kar springen is daar zeker geen goed voorbeeld van.

Als de aarde ringen had

Rondneuzen op het net kan boeiende dingen opleveren.
Zo ben ik bij een knappe videomontage terecht gekomen die ik jullie niet wil onthouden.
YouTube-gebruiker Roy PROL (TOROYD) heeft een animatie ineengezet die laat zien hoe de aarde er zou uitzien als ze ringen had zoals Saturnus! En wat het effect van die ringen zou zijn op het hemelbeeld op bepaalde plaatsen op aarde.
Voor zijn montage heeft hij gebruik gemaakt van educatief  materiaal afkomstig van NASA.

Heeft de aarde ooit zo’n ring(en) gehad?
NASA-wetenschapper John O’Keefe heeft ooit (1980!) in Nature een artikel gepubliceerd waarin hij de extreme koudeperiode in het Eoceen (34 miljoen jaar geleden!) verklaarde door het schaduweffect van een ring van rots- en glasachtig materiaal rond de aarde.
Die ring was volgens O’Keefe ook de oorzaak van het uitsterven van zeeorganismen, planktonsoorten en weekdieren in dat tijdperk

Maar als O’Keefe gelijk had, waarom is er dan nu geen ring meer rond de aarde?
Volgens ringenspecialiste Linda Spilker van NASA heeft dat te maken met onze maan én onze zon.
De aantrekkingskrachten en de getijdenwerking van beiden zijn rond de aarde zó groot, dat de brokstukken in zo'n ringen op termijn opgeslokt zouden worden.
Onze maan is verhoudingsgewijs veel groter dan de 56(!) kleine maantjes van Saturnus.
En onze zon staat veel verder van Saturnus af dan van de aarde (10 keer verder), zodat ook de aantrekkingskracht de zon de ringen van die planeet niet meer kan doen afbrokkelen.

Als een echte ring aan ons firmament er niet (meer) kan zijn, dan kunnen we, dank zij Roy, toch genieten van het prachtig fictief schouwspel. Klik best op het rechthoekje naast HQ. Dan krijg je de beelden schermvullend. En kijk dan vanop enige afstand:

Een merkwaardig spelleke

Ik onderbreek vandaag even de puzzelreeks
voor een spelleke.
En wel een heel bijzonder spelleke vind ik
Niet zozeer omwille van de moeilijkheidsgraad, maar omwille van de vormgeving en vooral de inhoud.
Ik leg dat een beetje uit. Maar je zal het zelf moeten ondervinden.

Jij (een klein ventje in het spel) loopt door verschillende scenes.
Bewegen gebeurt met de klassieke toetsen: pijltjes rechts en links om voor- en achteruit te gaan, pijltje omhoog op te springen.
De A-of de Q-toets om een schakelaar om te zetten als dat nodig is.
De P-toets of de Esc-toets om te pauzeren.
De R-toets om het lopende level te herbeginnen.

Maar dan is er de spatiebalk.
En die spatiebalk heeft een bijzondere functionaliteit.
Niet op het einde van de eerste drie levels, want daar dient de spatiebalk gewoon om het groene deurtje naar het tweede level te openen.
Maar nadien wordt dat anders.
Vanaf het vierde level wordt elke beweging die je maakt als het ware geregistreerd door een verborgen camera.
En telkens als je dan op de spatiebalk drukt, maak je een kopie van je zelf! Die kopieën zie je op het beeld hieronder als de kleine grijze ventjes.
En elke kopie herhaalt al je bewegingen die door de verborgen camera zijn gemaakt vóór de kopie geboren werd.
Maar die kopies van je zelf kunnen je helpen.
Je kan er mee samenwerken om de hindernissen te overwinnen. Door bovenop zo’n kopie te springen b.v.
Het is dus kwestie van op het juiste moment het juiste aantal kopieën te maken en er op de juiste manier gebruik van te maken.
Dat moet je zelf maar uitzoeken.
Klik daarvoor op het beeld hieronder.
Het duurt wel even voor het spel echt start. En is eerst zelfs nog een inleidend verhaaltje. Het verklaart wel de titel van het spel, maar je kan dat rustig overslaan als je wil.

Geniet dus maar van The Company of Myself.

Een waterdruppel: een wonder

Toen ik op mijn speurtocht langs YouTube deze week bij een wonderbaarlijk filmpje uitkwam, ging ik weer mijmeren over mijn jeugdjaren in Merelbeke.
Ik kon mij als jonge jongen eindeloos bezig houden met een waterstraal vanuit de kraan in de afwasbak te laten lopen.
En dan te kijken welk patroon die straal op de bodem van de bak tekende.
En hoe dat patroon veranderde als ik de straal fijner en fijner probeerde te maken, tot ze in kleine druppeltjes uiteenviel.
Bij een fijne straal kon het geluid ook plots te hoogte ingaan, als het ritme van de waterdruppels zodanig was, dat bodemplaat mee ging trillen.
Later heb ik geleerd dat die versterking van het geluid een geval van resonantie was.
Zoiets zoals een brugdek dat mee gaat trillen als een groep soldaten er met een bepaalde cadans over marcheert.


Druppelend water: een boeiende miniwereld. Je moet er zelf ook maar eens wat mee experimenteren.

De moderne beeldtechnologie geeft ons nu de mogelijkheid om nog meer wonder te zien bij druppels.
Geniet maar eens mee van het filmpje hieronder dat een waterdruppel volgt op zijn weg naar beneden.
En vooral van wat er gebeurt als hij contact maakt met de rest van het water.
Hoe er zich een luchtlaagje vormt tussen de druppel en het wateroppervlak.
Hoe druppel als een steeds kleiner bolletje terug omhoog geduwd wordt om tenslotte, als hij klein genoeg geworden is, volledig opgeslokt te worden.
Gefilmd met 2000 beelden per seconde!

Voor mij een wonder.
Ik hoop dat het dit voor jullie ook nog zo kan zijn.

Onze pan ligt in panne

Onze teflonpan is versleten.
Na jarenlange goede dienst begint de niet-aanbak-laag hier en daar wat los te komen.
Misschien heb ik er, als onervaren en erg sporadische gelegenheidskok, onvoorzichtig een paar keer in gekrast met een mes. 
We moeten dus naar een nieuw exemplaar uitkijken.

 
Voor mij als chemicus het moment om even te mijmeren over dat merkwaardig materiaal dat er voor zorgt dat we probleemloos en zonder (of toch weinig) vet, een spiegeleitje op ons bord krijgen.

Teflon is eigenlijk een merknaam, gepatenteerd door Dupont, een Amerikaanse chemie-multinational.
Het werkzame bestanddeel is een polymeer (een soort plastic zou je kunnen zeggen) met een nogal indrukwekkende naam:
polytetrafluoretheen.
De naam verraadt dat dit polymeer ontstaat uit koppeling van een groot aantal (“poly”) tetrafluoretheen moleculen:
   
Je merkt dus dat de teflon-moleculen zeer rijk zijn aan fluoratomen (F) (de groene “bolletjes”).
De zwarte “bolletjes” die je er nog net ziet doorschijnen, zijn de koolstofatomen (C).
De bindingen tussen de C-atomen onderling en ook de C-F-bindingen zijn zeer sterk. Dit heeft tot gevolg dat de stof vrijwel inert is. D.w.z. dat ze door (bijna) niets wordt aangetast.
De bouw van de moleculen zorgt er ook voor dat molecule nauwelijks andere moleculen aantrekken. De scheikundigen zeggen dat de stof a-polair is.
Inert en a-polair: ziedaar de twee basiskenmerken die er een schitterend antikleefmateriaal van maken.

Nochtans is de bereiding van teflon uit tetrafluoretheen geen gerichte synthese geweest.
Neen, teflon is per toeval ontdekt.
De gasvormige uitgangsstof tetrafluoretheen werd bij Dupont uitgetest in een reeks experimenten waarbij men op zoek was naar een geschikt koelgas voor frigo’s.
De 26-jarige chemicus Roy Plunkett opende op 6 april 1938 een kraan van een kleine gascilinder die ongeveer 1 kg tetrafluoretheengas bevatte.
Maar er kwam raar genoeg niets uit.
Roy dacht dat de gasuitlaat verstopt was en begon er met een ijzerdraad in te poken. Zonder resultaat.
De cilinder was ook niet leeg, want hij woog nog evenveel als een identieke niet aangesproken cilinder.
Toen Roy aan de cilinder schudde hoorde hij wel iets rammelen.
Nieuwsgierig begon Roy de cilinder open te zagen en … hij vond een vaste stof.


Roy Plunkett zag als chemist onmiddellijk in dat het gasvormige tetrafluoretheen gepolymeriseerd was tot een vast polymeer: polytetrafluortheen.
Teflon was geboren.

Wie weet hoe bakeliet in 1905 ontdekt is door onze Gentenaar Leo Baekeland, ziet wel de analogie in de toevalligheid van die twee ontdekkingen.
Maar ook toevallige ontdekkingen vragen nog altijd wetenschappelijk inzicht.
Als Roy Plunkett niet onmiddellijk aangevoeld had wat er in de fles met tetrafluoretheengas gebeurd was, dan was teflon er misschien nooit geweest.
En de antikleefpannen ook niet.
Toeval bestaat niet.

Dank je wel mee-etertjes

Ik heb wel niet zoveel last van mee-etertjes.
En als ik er al eens een paar ontdek in de buurt van mijn neus, hoop ik maar dat Mia ze niet ziet. Want dan gaat ze ‘pitsen” tot mijn riekertje en rood van ziet. Een kleine marteling.
Maar gisteren heb ik een goed argument ontdekt om Mia te overtuigen om die zwarte puntjes te laten waar ze zijn.
Een groep Amerikaanse wetenschappers hebben in Nature Medicine laten weten dat mijn en uw mee-eters vol zitten met nuttige bacteriën.

Ze hebben ontdekt dat Staphyloccus epidermidis, de meest voorkomende bacteriestam in de mee-eters, lipoteichoinezuur (LTA) aanmaken.
En dat zuur zorgt ervoor dat huidcellen, bij kwetsuren, geen stoffen produceren die voor ontsteking zorgen.

De Amerikaanse onderzoekers waarschuwen dan ook voor overmatig gebruik van antibacteriële gels en zepen.
Die zouden er wel eens kunnen voorzorgen dat kleine huidwondjes snel gaan ontsteken omdat de nuttige bacteriën er een kopje kleiner door gemaakt worden.

Het is dus weerom waar wat mijn moederke altijd zei: “met een te is het nooit goed”.
Ook te proper deugt dus ook niet.
Koester dus je kleine mee-etertjes.
Laat ze leven.
Ze zullen je met hun onvolprezen LTA belonen.

Café-puzzelke: een oplossing

Ik heb drie juiste antwoorden ontvangen op het klassieke geldpuzzelke van vorige vrijdag.
Proficiat, Geert, Roger en Frans.

Ik had jullie op het verkeerde been proberen te zetten door in de laatste zin van de opgave te stellen dat de ober nog eens €2 fooi nam. Zijn fooi zat namelijk al in de €27 die hij gekregen had van de 3 mannen! Dus met €27 was alles betaald en elke man kreeg nog €1 terug. En €27 + €1 = €30. Alles klopt, er is geen € verdwenen.

Ik zoek tegen vrijdag naar een nieuwe opgave.

Groenland smelt, de zeespiegel stijgt langzaam

In het verlengde van mijn blogbericht van vorige donderdag heb ik dit keer een veel dramatischere mededeling te doen: het landijs op Groenland smelt langzaam weg!
Donderdag legde ik al uit waarom het afsmelten van de ijspoolkappen op de poolzeeën geen stijging van de zeespiegel veroorzaakt.
Maar het wegsmelten van landijs op Groenland, dat is andere koek.
Dat betekent meer water bij de zeeën en dus stijgt globaal de zeespiegel!


In Science van 13 november publiceren een groep geologen van de universiteit van Utrecht onder leiding van Michiel van den Broeke, een artikel waarin ze uit de doeken doen hoe snel het smelten van het Groenslands landijs vordert en het effect op de daarvan op de zeespiegel.
Hier vind je het pdf-bestand van deze publicatie.

Uit hun metingen blijkt dat tussen 2000 en 2008, Groenland 1500 kubieke kilometer aan ijs verloren heeft. Dit verlies is een gevolg van het meer afsmelten van sneeuwmassa’s, maar ook van het afschuiven van gletsjers in zee.
De wetenschappers stellen ook vast dat de afname versnelt.
Door die afname steeg de globale zeespiegel in die periode een gemiddeld met 0,46 millimeter per jaar.
Die stijging, veroorzaakt door het Groenlands smeltwater, is door de warme zomers in Groenland sinds 2006, toegenomen tot 0,75 mm per jaar.
Het afsmelten van het Groenlandijs draagt daarmee voor ongeveer 1/6 bij tot de totale globale zeespiegel stijging die gemiddeld 3 mm per jaar bedraagt.
De overige 5/6 worden veroorzaakt door onder andere het afsmelten van gletsjers elders ter wereld en het uitzetten van de watermassa van de oceanen ten gevolge van de toenemende aardtemperatuur.

Bron: IPCC ( Intergovernmental Panel of Climate Change) - door mij vertaald.

Ik hoop dat de deelnemers aan de klimaattop van Kopenhagen (7-18 december) bereid zijn om efficiënte maatregelen te treffen.
Ik hoop dat ze voor 3 mm stijging per jaar hun schouders niet ophalen.

3D met een zonnebril of het Pulfrich-effect

In mijn blogje heb ik het al meermaals gehad over optische en andere illusies.
Ik ben dan ook regelmatig op zoek naar nieuwe voorbeelden.
Eergisteren kwam ik op YouTube bij een mooie terecht.

Je weet dat een TV- of een PC-scherm ons geen driedimensionaal beeld levert.
Dit heeft te maken met het feit dat onze beide ogen op zo’ n scherm een identiek beeld voorgeschoteld krijgen.
De beelden die in elk oog terecht komen, moeten lichtjes t.o.v. elkaar verschoven zijn opdat onze hersenen daar één dieptebeeld zouden kunnen van maken.
De bekendste truuk om dat toch te realiseren ken je wel: men plaatst een groen en een rood beeld over elkaar in één gecombineerde foto en men laat je daar naar kijken met zo’n rood-groen brilletje.
De bekende anaglyphenmethode.
Hieronder nog een mooi voorbeeld voor het geval je zo’n brilletje in de buurt hebt.


Maar niet iedereen heeft zo’n brilletje bij de hand.
En als je dan toch op je computerscherm een ruimtebeeld wil zien, dan kan dat bij bewegende beelden op een eenvoudige manier.
Je hebt dan helemaal niet zo’n rood-groen ding nodig.
Maar toch wel een brilletje: een zonnebril(letje).

Men maakt dan gebruik van het zogenaamde Pulfrich-effect.
Dit is een optische illusie die in 1922 door de Duitse fysicus Carl Pulfrich ontdekt werd.
Wat is dat effect dan wel?
Als je naar een horizontale beweging kijkt in een vlak vóór u, met één oog bedekt met een donker glas (b.v. van een zonnebril) en het ander oog onbedekt, dan krijgt die beweging een dieptecomponent in een vlak loodrecht op het vlak van de horizontale beweging.

Tot zover de theorie.
Nu de toepassing.
Neem een donkere zonnebril en kijk met je linkeroog, en alleen je linkeroog, door een glas van die bril.
Laat je ander oog dus onbedekt en start dan het filmpje hieronder.


  
Mooi niet? Maar voorzichtig! Let op dat ze je niet van je stoel afzwieren!

Print wat je wil

Het zal je ongetwijfeld ook al eens gebeurd zijn.
Je komt bij het surfen op een website terecht waar je op een pagina interessante informatie vindt die je zou willen afdrukken.
Maar die pagina bulkt ook van kleurige foto’s en reclame op een modieuze donkere achtergrond. Daar heb je niets aan. En al die beeldjes en kleurtjes zouden je ook veel dure printinkt of toner kosten. Je wil dus alleen een klein deel van de pagina uitprinten en niets meer. Hoe moet je dat aanpakken?

Ik presenteer jullie de oplossing.
Veronderstel dat je de wandelkalender van de Romershovense wandelclub De Rommelaar vanaf de site wil afdrukken. Maar enkel en alleen de kalender met de wandeldata. Niets anders.
Hoe doe je dat?
Kopieer het adres van die pagina, www.derommelaar.be/kalender.html en surf naar de site Print What You Like.


Plak daar dat adres in de adresbalk en klik op start.
   
Je komt op de kalenderpagina  van De Rommelaar. De pagina waarvan je een stukje informatie wil afdrukken.

Maar! Aan de zijkant links zie een knoppenbalk die je toelaat om van alles op die pagina te laten verdwijnen: achtergrond, beelden, stukken tekst,…
Je moet maar met de muis selecteren wat je weg wil en dan op die knoppenbalk de juiste knop aanklikken.
Die knoppenbalk is trouwens voorzien van een uitgebreide set tooltips en helpbestandjes.
Wat je uiteindelijk overhoudt kan je onmiddellijk afdrukken.
Maar je kan het ook opslaan als een pdf-bestand of een HTML-bestand.

En wie Firefox als browser gebruikt kan zelfs een add-on installeren waardoor je niet eens meer naar site van Print What You Like moet surfen: je kan de toepassing direct op elke pagina loslaten.
Hier kan je die add-on downloaden. 

Als je 't mij vraagt: een erg nuttig ding. En… eco-vriendelijk.

Café-puzzelke

Weer geen spelleke, wel een puzzelke.
En een klassiekertje denk ik.


Drie mannen zitten samen op café en moeten € 25 betalen.
Iedere man geeft € 10 aan de ober.
Ze zeggen dat de ober € 2 fooi mag houden.
De ober geeft elke man € 1 terug.
Elke man betaalt dus € 9.
De drie mannen samen hebben dus 3 x € 9 = € 27 betaald.
Aangezien de ober € 2 fooi houdt, maakt dat een totaal van € 29.
Maar ze hebben hem samen € 30 gegeven.
Waar is die éne € dan gebleven?

Jullie antwoorden tegen maandag in een al dan niet anonieme reactie op dit bericht of zeker anoniem (tenzij voor mij...) via herve.tavernier2@pandora.be
Tel de centjes maar.

Over smeltende ijskappen, Frank Deboosere en Archimedes

Frank Deboosere heeft het deze week in zijn weerpraatjes gehad over de opwarming van de aarde.
Eergisteren liet hij zien hoe de ijskappen van de noordpool de laatste decennia zijn afgenomen.
Hij had het dan niet over landijs, maar over de ijsplaten van de poolzee.
En toen zei Frank iets in de zin van: “met dat afsmelten van die poolkappen zal het zeeniveau niet stijgen. Maar als het landijs van Groenland zou gaan smelten door de opwarming, dan gaat de waterspiegel van de zee wel omhoog”.
Frank zei dat zo maar langs zijn neus weg.
”Hoe kan dat nu?” zei Mia. “Waarom doet het smelten van de poolkappen het zeeniveau niet stijgen?”
Mijn fysicahart jubelde!
Ik zag Archimedes weer uit zijn marmeren bad springen en in zijn blote flikker de Griekse kasseistenen oprennen: “Eureka, eureka, ik heb het gevonden!”


Want het is inderdaad de ouwe Griek die ons de oplossing biedt voor het raadsel.

Ik hoop dat jullie het (net als Mia) niet erg vinden dat ik hier een klein beetje fysica bovenhaal?
Voor de eenvoud stel ik een poolkap op zee voor door een ijsblokje in een bakje water:
 
Op dat blokje ijs werken 2 krachten:

1. de zwaartekracht (= het gewicht van het ijsblokje) naar beneden
   Deze kracht is in het rood aangeduid.
   Die kracht grijpt aan in het zwaartepunt. Dit is het rode punt in het midden van het gehele blokje.
   
2. de opwaartse kracht vanwege de vloeistof.
   Deze kracht is in het groen aangeduid.
   Die kracht werkt alleen op het ondergedompelde deel (=geel) van het ijsblokje. Hij grijpt daarom aan in het midden van het gele deel.
   Het is die opwaartse kracht die ons door Archimedes bekend geworden is.
   Archimedes toonde aan dat die opwaartse kracht gelijk is aan het gewicht van het water dat door het ijsblokje is weggeduwd. Dus gelijk aan het gewicht van een hoeveelheid water met hetzelfde volume als het gele deel.

Aangezien het ijsblokje drijft zijn die twee krachten aan elkaar gelijk: het ijsblokje weegt evenveel als de hoeveelheid water dat door het ijsblokje is weggeduwd.
Als het ijsblokje nu begint te smelten, verandert het gesmolten ijs in water.
Het gewicht van het ijsblokje vermindert dus, maar het blijft drijven.
Dus moet ook de opwaartse kracht evenveel verminderen.
Dus moet ook de hoeveelheid water die door het ijsblokje verplaatst wordt, even veel verminderen als de hoeveelheid water dat er door smelten is bijgekomen!
Het niveau verandert dus niet.

En wat waar is voor het ijsblokje in het bakje, is ook waar voor de poolkappen in de poolzee.
Mia had het begrepen zei ze.
Jullie ook hoop ik.

In elk geval: als er nog eens iemand praat over het stijgen van de zeespiegel door de klimaatsverandering, weet dan dat dit enkel kan door afsmelten van landijs en niet door het smelten van de poolkappen in de poolzee. 
Zeg maar dat Archimedes (en Deboosere en… Tavernier) het gezegd hebben.

2012. Ben je ook een beetje ongerust?

Iedereen praat erover.
Ik zal er dus ook maar eens iets over schrijven.
Over het einde van ons aardbolletje in 2012.

Wie hier al een tijdje rondloopt heeft al meerdere keren het einde der tijden horen voorspellen.
Niets nieuws onder de zon dus.

Van vóór mijn tijd, maar erg bekend, is de paniek die Orson Welles in 1938 veroorzaakte met zijn luisterspel “War of the worlds”. Daarin werd een allesvernietigende aanval van buitenaardse wezens aangekondigd.
De reacties van de goedgelovige Amerikanen waren dramatisch.

Maar erger zijn de regelmatig opduikende collectieve zelfmoorden in sekten die het vergaan van de aarde voorspellen.
En in een nog recenter verleden, rond de eeuwwisseling, werden we geconfronteerd met de milleniumvrees en het doemdenken dat er mee gepaard ging.

Vorig jaar was het einde weer nabij toen de LHC (Large Hadron Collider) in Cern-Genève werd opgestart en de vrees ontstond dat onze aarde zou verdwijnen in een zwart gat dat door de collider zou worden gecreëerd. Het was evenwel de collider zelf die in panne viel. Ons bolletje draaide lustig verder…
Maar let op: heel binnenkort (eind november?) wordt de LHC weer tot leven gewekt. Je zal er wel weer van horen. In positieve en negatieve zin

En dan nu de 2012-hype. 
Het begon allemaal met de interpretatie van een Maya-kalender.
De Vijfde Grote Cyclus van die kalender komt in 2012 aan zijn einde. En naar het schijnt is het einde van elke Grote Cyclus in het verleden altijd gepaard gegaan met een grote natuurramp. Of dat ook zo is valt moeilijk te achterhalen, want het einde van vorige Grote Cycli viel duizenden tot tienduizenden jaren vóór Christus.

Wat zou die grote ramp in 2012 dan wel kunnen zijn?
Volgens sommigen komt de aarde op 21 december van dat jaar in botsing met de mythische planeet X, de planeet Niburu.
Anderen voorspellen dan weer in 2012 een ompoling van het magnetisch veld van de aarde. Dus de magnetische noordpool wordt een zuidpool en omgekeerd. Dit is in de aardgeschiedenis al meer dan eens gebeurt. De laatste keer ongeveer 600.000 jaar geleden. Tijdens die wissel valt het beschermende aardmagnetisch veld  “even” weg, met als gevolg dat we gebombardeerd worden door een lawine kosmische straling met een immense invloed op alle leven op aarde.

Maar vooral sinds de lancering van de film “2012” is in Amerika het hek van de dam. De paniekzaaiers weten nu welke catastrofe de Mayakalender precies voorspelt. 
En nu de film ook bij ons te zien is, zal ook hier de ongerustheid wel toenemen.
Waarover gaat het in die film?
Volgens de regisseur van de prent, doemdenkspecialist (Independence Day, The day after tomorrow,…) Roland Emmerich, kwam in 2008 de zon in een zogenaamd speciale positie (galactic alignment) tegenover het centrum van onze Melkweg te staan . Daardoor ontstonden en ontstaan er enorme zonnestormen waarbij kolossale neutrinostromen de aarde bombarderen.
In de aardkern veroorzaken die neutrino’s kernreacties waarbij ontelbare hoogenergetische sub-atomische deeltjes ontstaan die onze aarde van binnenuit opwarmen. Dus geen opwarming ten gevolge van broeikasgassen, maar een oververhit keteltje in de aardkern zelf.
Op 21 december 2012 houdt onze planeet het niet meer uit: de aarde barst op veel plaatsen. Aardbevingen en tsunami’s alom. De aardkorst begeeft het en smelt weg.
Amen en uit.
Tenzij je op tijd op een ark (niet die van Noë) geraakt bent en op het gehavende, enige overblijvende, Afrikaans continent bent gestrand.
Dan kan je verder voor het voortbestaan van ons ras zorgen. Als je nog fit genoeg bent tenminste



Spectaculaire science-fiction zal je zeggen.
Goed, maar de ernstige NASA vond het toch nodig om de mensen via haar website gerust te stellen.
Er werd zelfs een topwetenschapper, David Morrison, belast om zich via de moderne internet-communicatie (YouTube, Vimeo) tot het volk te richten en de onrust te bedaren.



Maak je testament dus maar klaar of vertrek op tijd naar Afrika.

Belgische mashups

Het toeval wil dat ik jullie twee dagen na elkaar confronteer met een Google Maps mashup.
De toegankelijkheid van de Google Maps API laat toe dat programmeurs allerlei extra toeters en bellen aan de Google kaarten gaan toevoegen.
Belgen zijn daar nogal bescheiden in.
Er zijn niet al teveel Belgische mashups te vinden. Toch niet waar ik regelmatig ga snuisteren.
Maar vandaag presenteer ik er toch een drietal dat mag gezien worden.
Ze komen alle drie van Belgeoblog, een site die aan de lopende band nieuwtjes over Google Maps en Google Earth publiceert.

Klik telkens op onderstaande beelden om op de Google Map terecht te komen.

Brusselse metro.
Een relatief eenvoudige mashup, die de lijnen van de Brusselse metro toont, met wat informatie over de eindstations. Inzoomen is de boodschap.


Typisch Belgisch
Dit is een ludieke, ironische mashup. Klik op de verschillende verkeersdriehoekjes en maak kennis met typisch Belgische fenomenen: nutteloze werken, vliegende voorwerpen, buitengewone bezienswaardigheden, militaire merkwaardigheden en fotogenieke fenomenen. Ook hier moet je telkens sterk inzoomen.
Geniet van dit leuk reisje door ons landje!


Brussel 1953
Een mashup vol foto’s uit het Brussel van 1953 en vroeger.
En je kan zelfs een keuze maken uit verschillende Brusselse wijken: centrum, Noordwijk en de Europese wijk.
Een mooi historisch document.

 
Met die drie mashups hebben de medewerkers van Belgeoblog ons materiaal geleverd voor weer een paar aangename en zelfs leerrijke internetuurtjes.
Dank u mannen en vrouwen!

Rookpuzzeltje: de oplossing

Ik was bijna vergeten om jullie de oplossing van het vrijdagpuzzeltje te presenteren.
Echt moeilijk was het niet denk ik.
Als je met 5 peukjes een nieuwe sigaret kan maken, kan je met 25 sigaretten natuurlijk 5 nieuwe sigaretten fabriceren.
Maar als je die 5 sigaretten oprookt hou je weer 5 peukjes over. En daarmee kan je weer een sigaret maken.
Dus: van 25 peukjes kan je 6 sigaretten roken.
Of zoals een anonieme lezer het wiskundig formuleerde:

25/5 + 5x1/5 = 26

Vrijdag een nieuwe opgave.

Nog eens: rankings

Ik heb het in mijn blogje een goede maand geleden al eens gehad over een ranking van de beste universiteiten ter wereld.
Die ranking was afkomstig van de The Times for Higher Education van oktober 2009.
Ik vind die rangschikking niet meer op de site van The Times verdwenen (misschien heb ik niet goed genoeg gezocht), maar het Amerikaanse weekblad US News heeft hem nu overgenomen.

Zoals Jean-Pierre me toen in een reactie liet weten zijn rankings relatief.
Het resultaat hangt af van de normen die gebruikt worden om een rangschikking te bekomen.
The Times houdt geen rekening met het succes van afgestudeerden in het internationale bedrijfsleven.
Door de Times-ranking werden zes criteria gehanteerd:

• beoordeling door andere universiteiten
• beoordeling door eigen studenten
• beoordeling van afgestudeerden door werkgevers
• beoordeling van faculteiten door internationale collega’s van dezelfde faculteiten
• beoordeling door internationale studenten
• publicaties per faculteit

De eigenlijke reden waarom ik daar nu op terugkom heeft met Google Maps te maken.
De Indische blogger Mibazaar heeft namelijk een interessante toepassing van Google Maps gemaakt (een mashup in het vakjargon) waarin de 100 best gerangschikte universiteiten op de kaart worden gesitueerd.
Voor mij een nuttig hulpmiddel bij mijn blogberichten waarin ik het zeer dikwijls heb over artikels van wetenschappers van een bepaalde universiteit. Ik kan die univ’s nu onmiddellijk situeren op de kaart en er naar linken.
In de toepassing zie je daarenboven rechts van de kaart een tabel met de rangschikking en de globale score van elke universiteit.
Bij aanklikken van een ballontje op de kaart of van de naam in de tabel krijg je ook de deelscores op elk criterium.

Los van het (relatief) belang van de rangschikking, biedt die Google Map je een uitstekende kans om je aardrijkskunde wat bij te spijkeren.
Maak die wereldreis maar eens!

Een neus voor oude boeken

Ik ben nog altijd bezig met het leegmaken van mijn zolder(s).
Mijn oude boeken, cursussen en tijdschriften passeren wel, maar ze steken stokken in mijn “opruimwielen”.


Vooral mijn cursussen uit de jaren 60 maken mij weemoedig en doen mij mijmeren.
Waar is de mooie, onbezonnen tijd van toen gebleven?
Mijn oude laboschriften rieken nog naar benzeen en de naar de amandelgeur van benzaldehyde.
Ik zie mij weer glasbuizen plooien en stoomdestillaties uitvoeren in mijn besmeurde witte laboschort.
Ik hoor de kurkboren nog piepen in de zachtgerolde kurken stoppen.
Ik hoor mijn oude vrienden van weleer, Roland en Ghis, nog lachen.

Ik riek ook schimmel en zurig vocht tussen het oude papier.
En sommige blaadjes verpulveren tussen mijn vingers.
Spijtig, maar niet zó belangrijk in dit geval.
Ik kan me echter goed voorstellen dat men dit ten alle prijze wil voorkomen in het geval van b.v. historisch belangrijke documenten in bibliotheken.

Chemisten van het University College in Londen hebben recent een methode op punt gesteld waarmee ze de staat van verval van een oud boek kunnen achterhalen.
Je kan de samenvatting van hun artikel hier lezen.
En een uitgebreidere bespreking vind je in dit pdf-bestand.
Hun methode bestaat uit het identificeren van de geur die door oude boeken wordt verspreid.
Aan de hand van de concentratie van bepaalde vluchtige bestanddelen (azijnzuur, 2-hexanol, furfural,…) die in het geurmengsel voorkomen, kunnen ze bepalen of het papier nog in voldoend goede conditie is. Met die gegevens kan dan, indien nodig, een conserveringsmethode toegepast worden.
Men wil nu op basis van die methode een elektronische “boekensnuiver” ontwikkelen die toelaat om boeken op hun conditie te testen zonder dat men papierstalen moet nemen. Het boek moet dus met die methode niet beschadigd worden. Een non-destructieve methode dus.

Op zolder wentelt mijn neus zich met welbehagen verder in heerlijk muffe papiergeuren.
Maar ik riek niet de concentratie aan 2-hexanol of furfural of andere aldehyden.
Ik riek alleen maar heimwee...

Zorg dat je er niet doof van wordt

Misschien heb je het deze week ook gelezen in uw dagblad.
Over het koppel in de het Britse Washington (in de buurt van Newcastle Upon Tyne) dat zoveel lawaai maakt(e?) bij het vrijen dat de buren op den duur klacht indienden bij de politie.
De Standaard, Het Laatste Nieuws en De Morgen hebben het in elk geval in geuren en kleuren uit de doeken gedaan.
Of Het Belang van Limburg zijn (haar?) lezers ook heeft ingelicht weet ik niet.
Al dan niet (te) luid vrijen heeft in Limburg misschien minder belang…

Wat mij nog het meest interesseerde was de informatie over het geluidsniveau.
In De Standaard was te lezen was dat het geluid van het zwoegende paar, gemeten vanuit de aanpalende flat, geluidspieken haalde tussen de 30 en de 40 decibel, met “uitschieters” van 47 decibel.
Die getallen doen bij mij de wenkbrauwen fronsen.
Om u een idee te geven:

• bladergeritsel: 10 decibel
• gewone huiskamergeluiden: 20 – 30 decibel
• gesprek op 1 m afstand: 40 – 60 decibel
• TV op 1 m afstand: ongeveer 60 decibel
  
  

   
Als gevrij maar evenveel lawaai maakt als een “goed gesprek” op 1 meter afstand, dan heb ik geluk dat ik ruimdenkende buren heb. En zij ook.

Maar hela wacht eens even!
Op Wapenstilstandsdag (!) heeft een team onder leiding van Sharon G. Kujawa in het Journal of Neuroscience een artikel gepubliceerd waarin wordt aangetoond dat veelvuldige blootstelling aan geluiden die een stuk beneden de schade verwekkende geluidsdrempel van 100 dB liggen, op den duur toch blijvende gehoorschade kunnen veroorzaken. Bij muizen in elk geval.
Het zal dus toch nog waar zijn dat je er doof kan van worden…
Zet hem dus maar op als ze (je) het heel dikwijls doet!
 

Roken kan kanker veroorzaken, puzzelen niet (denk ik)

Dat roken niet deugt staat als een paal boven water.
Maar het oplossen van het puzzeltje van vandaag is echt erg gezond, zeker om het functioneren van je hersencelletjes te stimuleren.
Zelfs als het over roken gaat.

Een verstokte roker heeft zich arm gerookt. Hij heeft geen geld meer om sigaretten te kopen. Maar toch geeft hij “de moed” niet op. Hij verzamelt sigarettenpeukjes om daaruit nieuwe sigaretjes zonder filter te fabriceren. Een "boekje" sigarettenvloeitjes kan hij nog wel betalen
Met de moed der wanhoop gaat hij op zoek en hij vindt 25 peukjes.
Met 5 peukjes kan hij één nieuwe sigaret maken. Hij kan dus weer even '”genieten”.
Van hoeveel kankerstokjes?


Je kan me je oplossing weer bezorgen in een reactie op dit bericht of meer anoniem op herve.tavernier2@pandora.be.
Maandag geef ik het ondubbelzinnig antwoord.

Speccy

Het is dikwijls handig om te weten wat je duurbaar PC’tje precies in huis heeft.
In alle Windows versies kan je dat wel aan de weet komen. B.v. via Configuratiescherm – Systeem – Apparaatbeheer, maar dat levert een nogal onoverzichtelijk resultaat op.
Ik heb onlangs een klein gratis programmaatje gevonden dat in één oogopslag een overzicht geeft van alle specificaties van je PC.
Erg gerieflijk als je b.v. wil weten hoeveel RAM-geheugen je aan boord hebt of welke grafische kaart er aanwezig is.
Speccy levert je dat met één klik en op een erg duidelijke manier.
Veel handiger dan dat rondzoeken in Windows om uiteindelijk een resultaat te krijgen dat veel minder geordend is.
Volgens mij een aanrader dus.
Als je op onderstaand beeld klikt kan je Speccy meteen downloaden:

Duizelingwekkende 11 november

11 november.

Dag van bezinning over oorlog, vrede, leefbaarheid, onrecht, armoede, ongelijkheid,...
Wil je eens goed schrikken?
Wil je eens zien hoe snel de bevolking op ons aardbolletje per seconde toeneemt?
Hoe snel de gemiddelde temperatuur op aarde stijgt?
Hoeveel sigaretten er gerookt worden vandaag?
Hoeveel…enz.
Dan moet je maar eens op onderstaand beeld klikken.
Je komt dan op de site van Worldometers terecht.
Worldometers is een fantastische statistiekensite.
Het algoritme dat de tellers op de site stuurt, maakt gebruik van betrouwbare data die beschikbaar gesteld worden door respectabele organisaties en statistiekdiensten over heel de wereld: UNO, UNICEF, UNCTAD, FAO enz.
Probeer het maar eens: om stil van te worden op deze ietwat sombere herfstdag.

Gekrulde haren, gekrulde zinnen

De titel van dit berichtje is iets wat mijn moederke altijd zei.
Ik had geen krullen, dus geen probleem.
Maar zelf liet ze zich toch nu en dan eens een “permanent zetten”.
Dat waren kunstmatige krullen en die zullen dus ook wel geen gekrulde zinnen veroorzaakt hebben.
Ik weet dat wel zeker, want ijdel was ons moederke absoluut niet.

Toen ik later chemie ging studeren leerde ik hoe de “fake-krullen” van een permanent tot stand komen.
Ik ga er hier iets over vertellen zonder het te ingewikkeld te maken.
Ons haar is niets anders dan een eiwit: keratine.
Een haarspriet is een bundeling van een groot aantal keratineketens (groen hiernaast) die hier en daar via zwavelbruggen (-S-S- hiernaast) aan elkaar vastzitten.

Bij het permanenten behandelt de coiffeur het haar eerst met een stof (ammoniumthioglycolaat) die de zwavelbruggen verbreekt.
De keratineketens komen dus los van elkaar
Dan rolt hij het haar op rollers en behandelt het met waterstofperoxide om nieuwe zwavelbruggen te vormen. Daardoor worden de keratineketens weer aan elkaar gebonden, maar nu in de vorm waarin ze op rollers zaten: de permanent is geboren.
Echte scheikundigen zijn het die coiffeurs!
Het permanent zijn van een permanent is natuurlijk relatief. Na een bepaalde periode moeten de zwavelbruggen eens ververst worden. De coiffeurs moeten toch ook hun boterham verdienen.

Maar hoe zit dat dan met mensen die “van nature” gekrulde zinnen haren hebben?
Wel daarvan weet men nu ook dat dit een gevolg is van een variatie in een welbepaald gen.
Australische wetenschappers publiceerden in de American Journal of Human Genetics een artikel waarin ze aantonen dat een variant van het trichohyaline gen verantwoordelijk is voor al dan niet gekruld zijn van de haren.
Ze weten ook op welk chromosoom dat gen gelegen is. En ze zijn zelfs op het spoor van wat de variaties in het gen precies zijn.
In Europa is die variant zodanig dat maar 15% van de mensen gekrulde haren heeft. 45% heeft gladde haren en 40% heeft golvend haar. In Afrika is de variant van het gen zodanig dat de overgrote meerderheid gekrulde haren heeft.

Nu het gen gelokaliseerd is en de aard van de variaties duidelijk wordt, beginnen de cosmeticafabrikanten al plannen te smeden om daar winstgevend gebruik van te maken.
Over gekrulde zinnen gesproken.

Als uitsmijter presenteer ik jullie nog een mooi liedje over het thema van vandaag:

Vrijdagpuzzeltje: een oplossing

De oplossing van het puzzeltje van vorige vrijdag kan door redeneren wellicht op verschillende manieren gevonden worden.
Ik geef hier één van de mogelijke oplossingen.

Als W= spreekt de waarheid en L = liegt, dan zijn de mogelijk voorkomende situaties voor A, B en C de volgende:

A    B   C
W   L   L
L   W   L
L   L   W

De tweede combinatie is onmogelijk want als B de waarheid spreekt is de uitspraak van A geen leugen en dus klopt deze combinatie niet.
De eerste combinatie maakt van B de dader want hij liegt.
De laatste combinatie maakt van A de dader want de "waarheid-sprekende-C " zegt dat hij het gedaan heeft.
Dus kunnen zowel voor A als B de moordenaar zijn.
Maar C is zeker onschuldig.

Proficiat aan Annie, Betty en Freddy die me per e-mail of mondeling hun (juiste) oplossing bezorgd hebben.
Vrijdag puzzelen we verder.

Over cholesterol en nicotinezuur

Ik neem al enkele jaren Lipitor om het gehalte aan cholesterol in mijn bloed binnen de perken te houden en zó “aderverkalking” proberen te voorkomen.
Lipitor is de merknaam waaronder Pfizer een statine op de geneesmiddelenmarkt gebracht heeft.
Het actieve bestanddeel in Lipitor is atorvastatine


Andere producenten leveren statines met een enigszins verschillende structuur maar met een vergelijkbaar verlagend effect op het cholesterolgehalte.

Nuchter zijn en toch rare dingen zien

Ik hoop dat je gisterenavond niet te diep in het glas gekeken hebt.
Want als je ‘s morgens vroeg nog een katertje voelt is het niet verwonderlijk dat je soms roze olifantjes ziet.

 
Maar ook wie bloednuchter naar het zwart puntje in onderstaande foto kijkt ziet iets wat er niet is.
Weer een mooi voorbeeld van een “nabeeld-illusie”
Klik op het beeld hieronder om de animatie te starten.

De wetenschap van het bleiten

Via het immer interessante Noorderlicht ben ik op een merkwaardig artikel terecht gekomen dat eergisteren in Current Biology gepubliceerd is.
Duitse wetenschap(st)ers publiceerden daar hun bevindingen over het verband tussen de manier van huilen van baby’s en de taal van de moeder.



Ze onderzochten het gehuil van 30 Duitse en Franse baby's tussen de twee en de vijf dagen oud.
En ze kwamen tot de vaststelling dat de Duitse baby's overwegend een dalende melodie huilden.
Dat klinkt zo:

De kleine Fransmannekes (en meiskes) gaan voor de overgrote meerderheid de hoogte in:

Volgens de onderzoeksters komt de “huilmelodie" van de baby’s overeen met het taalpatroon dat ze gehoord hebben in de laatste drie maanden van hun periode in de baarmoeder!
Goed dat we dat weten.
Waar wetenschappers zich allemaal mee bezig houden. Het is soms om van te huilen...

Inside mopje voor de (Vlaams)Limburgers: zou er ook een verschil in huilmelodie te horen zijn tussen een Hasseltse baby en... een Tongerse?
Voor iedereen: dit is wat De Strangers voor ervaring hadden met het bleiten.

Het spelleke is een puzzelke

Vandaag eens geen online-spelleke maar een puzzelke.
Zoiets in de aard van de raadselkes waarover ik het had in mijn blogbericht over Martin Gardner.
Hier gaan we dan.


Er is een moord gebeurd.
Alhoewel er maar één moordenaar is, worden er drie mannen verdacht.
Ze verschijnen alle drie voor de rechte en leggen een verklaring af.
Twee van hen liegen, maar de derde spreekt de waarheid.
Probeer aan de hand van hun uitspraken te achterhalen wie de moordenaar zeker NIET is.

A zegt: ik heb het niet gedaan
B zegt: C heeft het gedaan
C zegt: A heeft het gedaan

Let nu goed op de vraag: wie heeft het dan zeker NIET gedaan?
Maar als je met zekerheid kan zeggen wie het wel gedaan heeft, mag dat natuurlijk ook...
Veel puzzelplezier!
Je mag me uw oplossing met de wijze waarop je ze gevonden hebt bezorgen als een reactie op dit bericht.
Maandag geef ik in elk geval mijn oplossing.
Ken je ook nog goede raadseltjes? Stuur ze dan ook zeker op, zodat we er allemaal kunnen van genieten.

Zure soep en Newton

Een paar weken geleden had Mia prijs.
Ze had een grote kom verse soep gemaakt net vóór we moesten vertrekken naar Merelbeke op familiebezoek
In haar haast had ze de soepkom zonder deksel op de nog hete kookplaat laten staan…
Je kan het wellicht al raden: toen we ‘s anderendaags van het normaal lekkere goedje wilden proeven, was de ontgoocheling groot: de soep was zuur.

 
Het voorval was natuurlijk onderwerp van gesprek toen we vorige zaterdag opnieuw in familiekring samen zaten ter gelegenheid van het Allerheiligen-weekend.
Het aanwezige vrouwenkransje had allerlei remedies om zo’n soepdrama te voorkomen. De discussie ging vooral over afkoelen met of zonder deksel op de kom.
Ik heb er me niet mee bemoeid. Maar…

Je moet er maar op komen

Ik ben een nieuwe poging aan het doen om onze zolders op te ruimen.
Daar zijn allerlei spullen te vinden, want ik heb er in de loop der jaren nogal wat opgestapeld.
Maar vooral veel boeken en oude tijdschriften.
En daar zit nu precies het probleem.
Ik kan het niet laten om daar opnieuw te gaan in lezen.
Zo geraakte ik weer verzonken in een oud boek met biografieën van bekende wis- en natuurkundigen: Pascal, Newton, Gauss,…

 
En in het hoofdstuk over Carl Friedrich Gauss, de prins der wiskunde, vond ik een mooi verhaaltje dat ik jullie niet wil onthouden.

Heerlijk kattengejank

Via Roger Stulens, fijne dorpsgenoot en e-mailpennevriend, kan ik jullie vandaag een mooi en vooral leuk stukje koorzang aanbieden.
Het “Duetto buffo di due gatti (humoristisch duet voor twee katten)” wordt dikwijls aan Rossini toegeschreven, maar dit schijnt niet correct te zijn.
Via Google Books heb ik in een voetnoot op pagina 239 van “Rossini: his life and work” kunnen lezen dat dit duet een compilatie is van een aria uit “Othello” van Rossini en de aria “Katte-Cavatine” van de Deens componist C.E.F. Weyse.
Het was Robert Lucas Pearsall, een Engelse componist en tijdgenoot van Rossini die voor de compilatie zorgde.

Het “kattenduet” wordt hier gezongen door twee zangertjes van het bekende Franse knapenkoor Les Petits chanteurs à la croix de bois tijdens een Concert in Seoul, Korea in november 1996.
Het gaat om Hyacinthe de Moulins (de blonde) en Regis Mengus (de donkerharige).
13 jaar later is Regis Mengus nog altijd aktief als zanger, maar intussen als bariton.
Over Hyacinthe de Moulins kon ik niets met zekerheid terugvinden.

Geniet van het leuke lied en ook van de ernst waarmee de sopraantjes hun humoristisch duet presenteren.