zaterdag 16 maart 2013

Habemus papam chemicus

Onze nieuwe paus Franciscus I, blijkt een echte chemicus te zijn met een universitair mastersdiploma.
Hij is dus niet alleen een unicum door zijn Zuid-Amerikaanse afkomst en zijn bijzondere symbolische naamkeuze, maar ook door een deel van zijn voorafgaande vorming.
En aangezien hij ook het vorige conclaaf in 2005 al intern heeft meegemaakt, zal hij er als scheikundige misschien zelf wel toe bijgedragen hebben om de rooksignalen die uit schouwtje boven de Sixtijnse kapel kwamen duidelijk zwart of wit te maken.
Want in 2005 was daar nogal twijfel over.
Dit keer niet:
image
MC

Wat “walmende dampen” betreft heb ik zelf ook een zeker verleden.
Zo ben ik ooit door Romershovense en Hasseltse toneelverenigingen gevraagd om voor wolken en rookpluimen op de scène te zorgen.
Ik kan me dus iets voorstellen bij de chemische samenstelling van het mengsel dat men in Rome aan de stembriefjes heeft toegevoegd om voor een zwart of een wit signaal te zorgen.

Wie ooit roetende kaarsen gezien heeft, zal onmiddellijk begrijpen dat roet rook zwart maakt.
En roet is niets anders dan een massa zeer fijn verdeelde koolstofdeeltjes.
Om zwarte rook te maken moet je dus een brandbare en koolstofrijke verbinding hebben en een zogenaamde oxidator die de nodige zuurstof voor de verbranding levert.
Naar het schijnt hebben ze in het Vaticaan antraceen C14H10 als brandbare koolstofrijke verbinding gebruikt (14 koolstofatomen per molecule) en kaliumperchloraat als oxidator.
Tussen haakjes: antraceen zit in antraciet en koolteer en dat die roetend kunnen branden weten we wel.

Voor witte rook zouden we we naar de rookbommetjes kunnen gaan kijken die soms door de politie bij relletjes en betogingen worden gebruikt.
Dat is fijnverdeeld zinkpoeder, zinkoxide en hexachloorethaan C2Cl6. Als dat mengsel ontstoken wordt ontstaat door de reactie fijnverdeeld vast ZnCl2 dat waterdamp in de lucht aantrekt en een echt mistgordijn vormt.
Maar de chemici van het Vaticaan vonden blijkbaar het hexachloorethaan te giftig en voor hun witte rook gebruikten ze lactose en pijnboomhars als brandstof en weer kaliumperchloraat als oxidator.
Ook hier treedt door waterabsorptie (witte) mistvorming op.

Voilà, zo zie je het nog maar eens: chemie is overal.
Nu ook al in het Vaticaan…

Geen opmerkingen:

Een reactie posten